Ársrit um starfsendurhæfingu - 2014, Qupperneq 34
34 www.virk.is
UPPLÝSINGAR
V
IÐ
TA
L
virðingu í samskiptum. Þess má geta að
við erum með Prentmetsskóla. Markmiðið
með þeim skóla er að upplýsa starfsmenn
um stefnu fyrirtækisins og þá starfsemi
sem fram fer í hverri deild. Starfsmenn
sem komið hafa úr samstarfi við VIRK hafa
sótt þennan skóla. Eftir að hafa sótt hann
eru starfsmenn mun kunnugri allri þeirri
starfsemi sem fram fer í fyrirtækinu. Það
eykur líka virðingu starfsfólks fyrir störfum
hvers annars.“
Hafa einstaklingar á vinnustaðasamningi
fengið áframhaldandi vinnu hjá Prent-
meti eftir að greiðslum frá TR er lokið?
„Í einu tilfelli fór einstaklingur á vinnu-
staðasamning í eitt ár og fékk síðan
framtíðarráðningu í 100 prósent vinnu.
Viðkomandi hefur nú verið hjá okkur í
þrjú ár og er að fara á námssamning hjá
okkur sem prentari. Hann kom til okkar
frá Vinnumálastofnun, hafði misst vinnu á
fyrri vinnustað í efnahagshruninu og fór á
bætur.
Þá fékk annar einstaklingur með vissa
fötlun fastráðningu, en styrkur frá TR er
með honum að hluta.
Einnig starfar hjá okkur einstaklingur frá
VIRK sem var með skerta starfsorku vegna
veikinda. Hann var á vinnustaðasamningi
með greiðslu frá TR í eitt ár. Hann sannaði
sig á þeim tíma, gerði sig beinlínis
ómissandi og er nú kominn í fasta fimmtíu
prósent vinnu. Þessir einstaklingar standa
sig vel, hver á sinn hátt. Okkur finnst
eðlilegt að tillit sé tekið til þess að fólk sem
á við vandkvæði að etja vinnur hægar og
þarf meiri tilsögn en aðrir.“
Hvernig gengur að aðlaga vinnu að fólki
með skerta starfsgetu?
„Fólk sem hefur skerta starfsgetu eða stríðir
við veikindi getur oft ekki gengið í hvaða
verk sem er. Vissulega getur þá komið upp
óþolinmæði hjá annars umhyggjusömum
samstarfsmönnum.
Reyndar er mjög misjafnt eftir ein-
staklingum hvernig hlutirnir ganga fyrir
sig. Sumir þurfa miklu meiri stuðning
en aðrir. Mikið álag getur orðið fyrir bæði
deildarstjóra og samstarfsmenn að vera
með einstakling með mikil frávik.
Hvað slíka starfsmenn varðar tel ég
fullkomlega eðlilegt, ef vel á að ganga og
fyrirtækið að geta réttlætt ráðningu, að
Tryggingastofnun taki alltaf að hluta þátt í
launakostnaði þeirra. Starfsgetan er skert
og hluti af vinnutíma annarra starfsmanna
fer í að aðstoða viðkomandi.
Alltaf þarf að meta hvað starfsgetan er
mikið skert miðað við fullfríska, heilbrigða
starfsmenn. Þetta er þýðingarmikið, því
launakostnaður er mjög hátt hlutfall í
rekstri okkar fyrirtækis.
Fyrirtæki á borð við Prentmet eru í mikilli
samkeppni og hvert stöðugildi og hver
króna skiptir máli. Mikið framboð er af
góðum starfsmönnum sem óska eftir að
vinna hjá okkur.
Vissulega eru samningar af þessu tagi
gefandi, en þá þarf ríkið líka að meta það
og taka þátt í kostnaði ef vel á að fara. Það
ætti að vera mun betra fyrir einstaklinginn
að hafa hlutverk, vera hluti af vinnuhópi,
heldur en að vera bara heima.“
Gott að virkja mannauðinn
Margir tengja þetta fyrirkomulag
samfélagslegri ábyrgð fyrirtækja.
Í hverju felst kostnaðurinn og hver
er ávinningurinn?
„Þetta fer algjörlega eftir því hvernig
einstakling við fáum og hvað hann er fær
um að gera, eða með öðrum orðum, hversu
skert starfsgeta hans er. Sé einstaklingur
hjá okkur á hundrað prósent styrk er alveg
hægt að réttlæta þennan kostnað. Hins
vegar þarf gott mat hjá þeim einstaklingum
sem eru með skerta starfsgetu. Styrkurinn
með starfsmanninum er alltaf skertur hjá
Tryggingastofnun. Kostnaðarsamt getur
verið fyrir fyrirtækið að mæta þessu.
Aftur á móti er ímyndarlega séð mjög
jákvætt fyrir fyrirtæki að taka þátt í að virkja
mannauðinn og starfsgetuna í samfélag-
inu. Því er mikilvægt að stjórnvöld mæti
fyrirtækjum, ekki aðeins með viðeigandi
styrk, heldur einnig með því til dæmis að
lækka tryggingagjald, hækka tolla á erlendu
prentverki og lækka tolla á hráefni. Það er
mjög erfitt að reka iðnfyrirtæki á Íslandi.
Að mínu mati má að vissu leyti líta svo á
að það sé hluti af samfélagslegri ábyrgð að
kaupa íslenskt prentverk.
Vissulega er ávinningur að fá aðila á
vinnustaðasamning, sem eru viljugir og
duglegir og geta orðið mjög hæfir fram-
tíðarstarfsmenn, bæði fyrir viðkomandi
fyrirtæki og ekki síður fyrir samfélagið.“
Telur þú að fyrirtæki séu tilbúin að taka
fólk í vinnuprófanir með framtíðarvinnu í
huga, ef greidd eru laun fyrir, eða bara í
vinnuprófanir án launa?
„Líklega er allur gangur á því. Þetta fer al-
gjörlega eftir fyrirtækinu og þeim aðila sem
um er að ræða. Sum fyrirtæki líta kannski
svo á að með þessu fáist frítt vinnuafl. En
þetta snýst ekki um slíkt, því vinnustundir
hjá öðrum fara í að aðstoða og þjálfa
starfsmann með skerta starfsgetu. Með
góðu samstarfi starfsmanns, vinnustaðar,
VIRK og Tryggingastofnunar getur góður
árangur náðst fyrir alla aðila. Þegar vel
tekst til gæti verið mjög heppilegt að fá
viðkomandi til framtíðarstarfa, ef fyrirtækið
hefur tök á að fjölga starfsmönnum.“
Texti: Guðrún Guðlaugsdóttir
„Hann sannaði sig á þeim
tíma, gerði sig beinlínis
ómissandi og er nú kom-
inn í fasta fimmtíu prósent
vinnu. Þessir einstaklingar
standa sig vel, hver á sinn
hátt.“