Ársrit um starfsendurhæfingu - 2015, Qupperneq 12

12 www.virk.is
V
IR
K
Hverjir leita til VIRK?
Til að eiga rétt á þjónustu VIRK þurfa ein-
staklingar að uppfylla eftirfarandi skilyrði:
• Að geta ekki sinnt starfi sínu eða
tekið þátt á vinnumarkaði vegna
hindrana af völdum heilsubrests sem
rekja má til veikinda eða slysa.
• Að markmiðið sé að verða aftur virkur
þátttakandi á vinnumarkaði eða auka
þátttöku á vinnumarkaði, svo fljótt sem
verða má.
• Geta og vilji sé til staðar til að taka
markvissan þátt í starfsendurhæfing-
unni og þjónustan sé líkleg til árangurs
á þeim tíma sem hún er veitt.
Almennt er miðað við að formleg tilvísun
frá lækni liggi fyrir áður en einstaklingur
fer í fyrsta tíma hjá ráðgjafa VIRK. Ef
mál einstaklings eru flókin og um er að
ræða langa fjarveru frá vinnumarkaði þá
er einstaklingum oft vísað í raunhæfimat
starfsendurhæfingar hjá VIRK áður en
þjónusta hefst. Markmiðið er að meta hvort
starfsendurhæfingarþjónusta sé raunhæf
og geti orðið árangursrík miðað við stöðu
viðkomandi einstaklings á þeim tíma sem
umsókn berst. Ef starfsendurhæfing er
ekki metin raunhæf þá er einstaklingi vísað
í önnur úrræði innan velferðarkerfisins og
þá oft í samstarfi við aðrar stofnanir. Sjá
einnig upplýsingar um þjónustuferil VIRK
á mynd 4.
Til VIRK leitar fjölbreyttur hópur ein-
staklinga á öllum aldri með mismunandi
menntun og úr ólíkum starfsgreinum.
Aðstæður allra þessara einstaklinga eru
misjafnar og krefjast þess að útbúin sé
starfsendurhæfingaráætlun sem sniðin er
að þörfum hvers og eins. Mynd 9 sýnir
upplýsingar um aldur og kyn einstaklinga
sem komu í þjónustuna á árinu 2014
og mynd 10 inniheldur upplýsingar um
hlutfallslega skiptingu eftir starfsgreinum.
Mynd 11 sýnir þá þróun sem hefur
átt sér stað varðandi framfærslustöðu
einstaklinga sem nýttu sér þjónustu VIRK
á árunum 2012-2014. Eins og sjá má
hefur talsverð breyting orðið á þessum
tíma þar sem mjög hefur fjölgað í þeim
hópum sem fá greidda fjárhagsaðstoð eða
eru á endurhæfingarlífeyri eða örorkulífeyri
við komu til VIRK. Þetta helst í hendur við
aukið hlutverk VIRK í kjölfar setningar
laga nr. 60/2012 um atvinnutengda
starfsendurhæfingu og starfsemi starfs-
endurhæfingarsjóða. Eins má gera ráð
fyrir að hrunið hafi haft talsverð áhrif þar
sem hlutfallslega fleiri einstaklingar sem
koma nú til VIRK hafa klárað rétt sinn
til atvinnuleysisbóta og eru komnir á
framfærslu félagsþjónustu sveitarfélaga.
Aldur og kyn einstaklinga sem komu í þjónustu
á árinu 2014
Mynd 9
400
350
300
250
200
150
100
50
0
< 30 30-39 40-49 50-59 60+

Fjöldi
144
308
171
341
137
257
110
206
36
72
Mynd 10
Starfsgreinar
Einstaklingar sem hafa leitað til VIRK – hlutfallsleg skipting eftir starfsgreinum
Ósérhæft starfsfólk
Skrifstofustörf
Véla- og vélgæslufólk
Annað
Bændur og fiskimenn
Stjórnendur og
embættismenn
Þjónustu-, umönnunar-
og sölustörf
Sérfræðistörf
Tæknar og sérmenntað
starfsfólk
Iðnaðarmenn
29%
22%
9%
12%
8%
6%
3% 2%3%
6%
„Einstaklingar sem
koma til VIRK glíma
undantekningarlítið við
alvarlegan og marg-
þættan vanda sem
kallar á einstaklings-
bundna nálgun með
aðkomu fjölmargra
fagaðila.“
Karlar Konur