Skírnir - 01.04.2005, Qupperneq 126

124
ÁRMANN JAKOBSSON
SKÍRNIR
ar í sögunni er sýnt hvernig Sverrir gætir þess að ráðgast við menn
sína og skapa þá tilfinningu að þeir eigi allir þátt í baráttunni (sjá
m.a. 16., 24., 52. og 58. kap.).34 Sverrir gætir þess einnig jafnan að
gefa þeim grið sem krjúpa fyrir honum og leggja sig á vald hans.
Það er nánast skylda hans og veldur stundum kurri í liði hans. En
í þessu sýnir hann að hann sé konungur alls Noregs og allir geti
treyst honum sem leggja sig á hans vald, einnig andstæðingar sem
vilja gefast upp (93., 153. og 165. kap.). Þegar Hreiðar sendimað-
ur, einn helsti leiðtogi Bagla, gefst upp er hann lengi veikur og þá
tekur Sverrir konungur þátt í að lækna hann. Sjálfur segist hann
gera þetta „fyrir Guðs sakir ok vænta þar á mót af honum fyrir-
gefningar þess er ek hefir honum á móti gprt“ (179. kap.).
Skömmu síðar andast Sverrir þannig að vel má vera að hann sé
tekinn að hugsa fyrir sál sinni. Ekki þarf hins vegar að efast held-
ur um stjórnvisku sem felst í að ljóst sé hvenær menn geti fengið
grið.35
Hjá Sverri er viskan æðst dyggða og það sést í afstöðu hans til
áfengis. Við andlát hans er sagt að hann hafi aldrei drukkið „áfeng-
inn drykk svá at hann spillti fyrir þat viti sínu“ (181. kap.). Tengsl
áfengis og vits eru mikilvæg og rifja má upp að Magnús Erlings-
son er sagður „drykkjumaðr mikill" (98. kap.). Fram kemur og í
sögunni að í jólaveislu hans er drykkja almenn, svo að til vand-
ræða horfir (64. kap.). Skömmu eftir að Sverrir hefur sigrað Magn-
ús konung verða róstur í Björgvin vegna drykkju. Þá flytur Sverr-
ir konungur langa ræðu þar sem hann varar við ofdrykkju. Of-
drykkjan týni fénu og minninu og menn taki að girnast ranga
hluti. Hún eggi menn til að þola hvorki orð né verk. I seinasta lagi
leiði ofdrykkjan til heilsutaps (104. kap.). Hér fer innblásin bind-
indisræða sem ástæða þykir til að hafa með í sögunni. Hófdrykkj-
an er aðalsmerki Sverris og táknræn fyrir stjórnvisku hans al-
mennt. Hann hefur skýra sýn á markmiðinu og lætur ekki glepjast
af neinu sem dregur hann af leið. Ef til vill er stórkostlegri breyt-
34 Sbr. Bagge, From Gang Leader, 23-25.
35 Sjá Marold, „Vom Umgang mit Feinden“, 187-93; Ármann Jakobsson, / leit að
konungi, 232-35.