Skírnir - 01.04.2005, Qupperneq 131

SKÍRNIR
SINN EIGINN SMIÐUR
129
Sverrir er alræmdur fyrir að hafa verið bannsettur af sjálfum
páfanum og Noregur allur með. I Sverris sögu er páfinn aftur á
móti Sverris megin. Móðir Sverris upplýsir rétt faðerni hans í
Rómaborg og í kjölfarið fréttir páfi af málinu: „En þetta mál var
borit fyrir páfann. Var henni þat boðit í skrift sína, at hon skyldi
láta vita son sinn faðerni sitt, þegar er hon fyndi hann“ (4. kap.).
Vera má að Magnús konungur hafi erkibyskup á sínu bandi en
Sverrir er studdur af páfa. Síðar í sögunni lýsir páfinn „stórmæl-
um“ yfir Sverri konung en það kallar Sverrir „upplost eitt Dana
en eigi páfa orð“ (121. kap.). I sögunni hefur komið fram að Ei-
ríkur erkibyskup í Niðarósi hefur rægt Sverri við páfa (112., 117.
og 121. kap). Skömmu áður hefur Eiríkur misst sjónina og að
mati Sverris konungs sannar það rangindi hans: „þat sama bann
ok blótan ... hefir nú drifit í augu hans, ok er hann nú fyrir því
blindr" (121. kap.). Allt verður Sverri að rökvopni en það fer þó
varla milli mála að hann þiggur stuðning kirkjunnar ef hann
býðst. Síðar fær hann bréf frá páfa þar sem stendur „at þegar er
páfinn vissi it sanna, at konungr mælti réttara en erkibiskup þá
leysti páfinn hann ok allt ríki hans frá pllum stórmælum" (128.
kap.). Þannig verður bannfæring páfa að aukaatriði í sögunni,
hlægilegum misskilningi sem er fljótlega leiðréttur.
Draumar Sverris, jarteinir í orustum, viðurkenning páfa og
allt gott sem kemur frá erkibyskupi eru af sama meiði. Sverrir er
konungur vegna þess að guð vill það. Það þýðir ekkert að tefla
páfanum fram á móti honum því að hann vill það líka. Sjálfur
Eysteinn erkibyskup vill það líka á dánarbeði. Þannig falla öll
vötn til Dýrafjarðar: Það er lögmál að Sverrir sé konungur.
Tvöfeldni
Lítill munur er á þeim gerðum Sverris sögu sem varðveittar eru. í
öllum er sagt frá andláti Sverris með svipuðum orðum. Honum er
lýst, fyrst útlitinu en svo hegðun hans og siðum. Síðan er sagt frá
greftrun Sverris og að lokum hinum bróklausa Svíakonungi
ásamt fleiri annálagreinum. En í einni gerð sögunnar er bætt við