Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.12.2000, Blaðsíða 5

Haukur í heimsókn á berklahæli í Vilníus í Litháen árið 1997, þar sem
hann hitti m.a. fjórar berklasjúkar konur.
„Við María byrjuðum að byggja
þetta hús 1982 og unnum mikið í því
sjálf með smiðnum okkar Víglundi.
Þetta var tómstundavinna í sex ár,
enda merkti arkitektinn allar hús-
teikningar „hús handa Hauki og
Maríu.“
Trétt eru svo stór, þau hljóta að
hafa verið hérna fyrir?
„Nei, hér var gróðurlaus melur. Við
Oddur fórum saman upp í Þjórsárdal,
þar máttum við stinga upp tré og
flytja í Mosfellsbæ.“
Breytir auðn í akurlönd;
eflir líf og gróður.
Réttir styrka hjálparhönd;
hinum veika bróður.
Ljóð Egils Jónassonar um Reykja-
lund nær vel yfir þá samstarfsfé-
lagana.
Þið Oddur hafið gróðursett saman
og uppskorið meira en aukna orku
hjá sjúklingunum.
„Við Oddur vorum miklir mátar og
höfðum mikið samband, eftir að hann
hætti á Reykjalundi.“
Oddur var berklasjúklingur, sömu-
leiðis faðir Hauks. Segja má að mað-
urinn sem tók við Reykjalundi tengi
gamla og nýja tímann saman í fleiri
en einum skilningi, og tilviljanirnar í
lífi hans sýnast örlagakenndar. Hauk-
ur stefndi á framhaldsnám í skurð-
lækningum í Svíþjóð, en var þar að-
eins í tæpt ár.
„Eg vann m.a. í Smálöndunum,
hafði firnagóðar tekjur og mikið að
gera. Þá var búið að bólusetja alla
Svía gegn mænuveiki. Samt lenti ég í
því að vera kallaður út að næturlagi
til konu sem var með hrein einkenni
mænuveiki og lifði það ekki af. I
annað skipti var ég kallaður út til
hjóna með tvö lítil börn, og annað
barnið gat ekki stigið í fótinn, en
bæði með klár einkenni mænuveiki.
Mér fannst þetta mjög merkilegt á
þeim tíma, þegar búið var að afskrifa
mænuveiki á Vesturlöndum, en fékk
enga skýringu á þessu.“
Hafði þetta þau áhrif á þig, að þú
valdir að fara út í endurhœfingu?
„Minnti mig kannski á, en Haukur
Kristjánsson læknir, sem lamaðist
sjálfur í mænuveikifaraldri 1954,
hafði ýtt á mig að kanna þetta úti í
Svíþjóð. Ég var á báðum áttum þegar
ég fór út, byrjaði í skurðlækningum
en fannst það ekki nógu áhugavert.
Framboð á sérnámi í endurhæfingu
var lítið í Svíþjóð, svo að ég gekk inn
í bandaríska sendiráðið í Stokkhólmi
til að kanna námsmöguleika þar. Mér
var strax vísað á upplýsingafulltrú-
ann, sem sagðist myndu setja allt í
gang fyrir mig.
Svarið konr eftir tvær vikur, að mér
byðist pláss á endurhæfingarspítala í
New York, að ég fengi styrk til náms-
ins „Fellowship“, að ég ætti að mæta
til starfa á spítalanum 1. janúar. Þetta
var í nóvember. Enginn tími til að
hugsa sig utn og lítill tími til að koma
sér á staðinn. Frá Svíþjóð fór ég heirn
í desember 1958. Tók síðan fyrsta
flug eftir áramót til New York, þá var
flugið þangað stopulla, aðeins flogið
3-4 sinnum í viku.
Fyrsta janúar kl. 4.00 síðdegis var
ég kominn upp á hótelherbergi i New
York og hringdi beint á spítalann.
„Komdu strax! Það er búið að bíða
eftir þér frá því í morgun,“ var svarið.
Ég var fljótur að bóka mig út af
hótelinu og koma mér á spítalann.
Yfirmaður minn, Howard Rusk,
var íyrsti læknir í Bandaríkjunum
sem einbeitti sér að endurhæfingu. í
sjálfsævisögu sinni „A World to care
for“ segir hann frá reynslu sinni á
stríðsárunum sem varð til þess að
endurhæfing varð hugsjón hans.
„Sá sem upplifði að taka á móti
flugvélafarmi af scerðum her-
mönnum mun aldrei gleyma því, né
óska eftir aó sjá slíka sjón aftur.
Ungir drengir með andlitin sundur-
Haukur og María við Brandenborgarhliðið í Berlín.
FRÉTTABRÉF ÖRYRKJABANDALAGSINS
5