Íslenskt mál og almenn málfræði


Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Qupperneq 165

Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Qupperneq 165
Málstöðlun og málvistfræði Tore Kristiansen og Stefan Grondelaers (ritstj.). Language (De)standardisa- tion in Late Modern Europe: Experimental Studies. Novus, Osló. 2013. 404 bls. Slice — „Standard Language Ideology in Contemporary Europe“ — er rann- sóknarsamstarf fræðimanna og háskólastofnana í fjölmörgum Evrópulöndum þar sem sjónum er beint að þróun og breytingum á staðalmálum og hugmyndum um málstaðla. Þar er lögð áhersla á tvennt: Annars vegar rannsóknir á málvið - horfum og tengslum þeirra við þróun málsins; hins vegar á þátt fjölmiðla, bæði m.t.t. þess hvernig þeir endurspegla málþróunina og hugsanleg áhrif þeirra á hana. Áætluninni var hleypt af stokkunum árið 2009 með tveimur vinnustofum í Kaupmannahöfn þaðan sem frumkvæðið að samstarfinu kemur (sjá nánar: http://lanchart.hum.ku.dk/slice/). Í kjölfarið hafa tvö greinasöfn verið gefin út undir merkjum Slice. Í fyrra ritinu (Kristiansen og Coupland 2011) var lagður grundvöllur að áætluðum rannsóknum innan vébanda Slice-samstarfsins með ítarlegum fræðilegum inngangi og yfirlitsgreinum um stöðu mála í einstökum málsamfélögum. Í því síðara, sem hér er til umræðu, eru kynntar fyrstu niður - stöður rannsókna á málviðhorfum og tengslum þeirra við málþróun sem gerðar hafa verið undir merkjum Slice og fjallað um aðferðir sem þar er beitt. Ritið hefst á inngangi ritstjóranna, Tore Kristiansens prófessors í Kaup manna - höfn og Stefan Grondelaers prófessors í Nijmegen, undir yfirskriftinni „On the need to access deep evaluations when searching for the motor of standard lan- guage change“. Þar gera þeir grein fyrir efni og skipulagi ritsins og segja stuttlega frá Slice, einkum þeim hluta sem nýtir prófanir til að kanna málviðhorf og hug- myndir um mál og málnotkun. Fyrirmyndir í Slice eru m.a. sóttar til fjölmargra rannsókna sem Tore Kristiansen og samverkafólk hans hefur stundað um árabil á málviðhorfum í Danmörku og meginhluti inngangskaflans fjallar um þær. Niðurstöður hafa sýnt fram á reglubundinn mun á mati fólks á mismunandi mál- brigðum þegar það er spurt beint um afstöðu sína og á þeim undirliggjandi við - horfum til sömu málbrigða sem koma fram í prófum þar sem málhöfum er ekki ljóst að mál og málnotkun er í brennidepli. Kveikjan að þessum rannsóknum var sú staðreynd að málþróunin, þar sem bæði staðbundin einkenni og hið hefð - bundna danska staðalmál (rigsdansk) hafa látið undan síga á undanförnum áratug- um en Kaupmannahafnarmálið sótt á sem nýtt viðmið, samræmast illa ríkjandi viðhorfum sem koma fram í umræðum um málið meðal lærðra og leikra. Í rann- sóknunum leiddu beinar spurningar um mat á málbrigðum í ljós svipuð viðhorf: ungir málnotendur víðs vegar í Danmörku setja eigið svæðismál í fyrsta sæti, þá ríkismálið en Kaupmannahafnarmálið rekur lestina. Þegar þetta unga fólk var prófað án þess að því væri ljóst að rannsóknin snerist um mál og málnotkun birt- Ritfregnir 165
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.