Íslenskt mál og almenn málfræði - 2015, Side 18

(12) a. Hvað ertu líka að búa á Háaleitisbraut!
b. Ég veit ekki til hvers hún er að eiga hund!
c. Ég er ekkert að standa lengur í þessari biðröð!
(13) a. *Hann er að búa á Háaleitisbraut.
b. *Hún er að eiga hund.
c. *Ég er að standa í biðröð.
Það bendir til þess að vera að gangi með ástandssögnum þegar merkingin
er önnur en bein framvindumerking.
Á síðari árum hefur notkun vera að + nh. verið að breytast og sagna-
sambandið hefur í ríkara mæli komið fyrir í umhverfi sem áður þótti
ótækt. Til dæmis var almennt talið að vera að + nh. gæti ekki staðið með
háttaratviksorðum eins og vel eða illa (sjá t.d. Höskuld Þráinsson 2005:
496)
(14)a. *Jón er að lesa vel.
b. *María er að tala skýrt
Ástæða þess að setningarnar í (14) hafa ekki þótt tækar er sögð vera sú að
þær eru ekki bundnar við stað eða stund (sjá t.d. Jón G. Friðjóns son
2007a:45). Það getur þó ekki verið full skýring því vel er hægt að ímynda
sér aðstæður þar sem verið er að vísa til atburðar þar sem Jón les óvenjuvel
eða María talar óvenjuskýrt; betur en öllu jöfnu. Því er í raun um tíma-
bundnar aðstæður að ræða og þar með er vissulega vísað til staðar og
stund ar.
Hin hreina framvinduhorfsmerking vísar í afstöðu tveggja tíma hvors
til annars eins og fram hefur komið en ekki eðli eða eiginleika atburða.
Samt sem áður eru setningar eins og (15) orðnar býsna algengar.10 Ekki
þykir þó öllum þær tækar og töluvert hefur verið amast við þeim í ræðu
og riti eins og áður hefur komið fram:
(15) a. %Vörnin var ekki að standa sig nógu vel.
(Sbr. Jón G. Friðjónsson 2007b:30.)
b. %Þeir voru að spila vel í gær.
(Sbr. viðtal við Vigdísi Finnbogadóttur 2005.)
Kristín M. Jóhannsdóttir18
(ii) Hann ER bara ekki að SKILja STÆRÐfræðina.
Í þessari grein mun ég ekki ræða áherslu og tónfall frekar en geri ráð fyrir því að það fari
jafnvel að einhverju leyti eftir hverjum og einum hvernig þurfi að segja setningar.
10 % er hér notað til að auðkenna setningar sem sumir samþykkja en aðrir ekki.