Spássían - 2012, Blaðsíða 43

43
MÁLARINN, nýjasta skáldsaga Ólafs Gunnarssonar,
hefst á opnunarkvöldi fimmtándu myndlistarsýningar
aðalsöguhetjunnar, landslagsmálarans Davíðs Þorvalds-
sonar. Salurinn er fullur af fólki, skvaldri, hlátri, snittum
og víni og málverkin seljast líkt og heitar lummur –
eins og alltaf. Verkum hans hefur verið líkt við falleg
konfektkassalok og þau falla að smekk alþýðunnar
en um leið hefur Davíð aldrei hlotið náð fyrir augum
menningarelítunnar. Um þetta snýst Málarinn;
ófullnægða þrá manns sem tekur málin í sínar hendur,
allt fer í handaskolum og fyrr en varir hefur hann misst
tökin á öllu og öllum.
 Davíð hefur aldrei, að eigin mati, verið metinn að
verðleikum sem listamaður og um leið er hann bitur
yfir að hafa „neyðst“ til að fórna listrænum metnaði
sínum fyrir fjölskylduna, konuna, tengdaföðurinn og
húsið. Þegar honum er svo hafnað enn einu sinni af
menningarelítu borgarinnar er honum nóg boðið.
Hann tekur til sinna ráða, falsar málverk eftir Kjarval
og selur fyrir fúlgur fjár og þar með hefst sagan fyrir
alvöru. Sögusviðið er níundi áratugur síðustu aldar og
inn í fölsunarmálið flækjast fjárglæframenn þess tíma,
einkum þeir sem komu að Hafskipsmálinu svokallaða
og það rímar vel við góðæris- og hrunumræðu dagsins í
dag. Fjallað er um þá sem svíkja og pretta og fórnarlömb
þeirra en einhvern veginn er enginn í sögunni alsaklaus,
nema kannski dóttir málarans.
 Málarinn er feikna dramatísk og óhefðbundin
glæpasaga og lesandinn fylgir sögumanni spenntur eftir
öllum þeim krákustígum og slóðum sem hann fetar.
Aðalatriðið er þó aldrei lausn glæpsins (eða glæpanna)
heldur sú leið sem málarinn velur og þær lausnir sem
hann telur að muni bjarga sér. Þetta er stór skáldsaga
og það eru persónurnar líka; lýsingarnar á þeim, gjörðir
þeirra og tilfinningar. Persónusköpunin er þó það sem
leggja hefði mátt meiri natni við, huga meira að hinu
smáa svo sagan yrði trúverðugri og persónurnar stæðu
lesandanum nær. Þetta á einkum við um sögu málarans
og konu hans, Kolbrúnar. Mörgum árum áður en sagan
gerist drukknaði ungur sonur þeirra í drullupolli fyrir
utan húsið á meðan Davíð sat að sumbli með vinum
sínum. Kolbrún hefur fyrirgefið honum, eða það segir
hún, og Davíð reynir að sannfæra sig um að það sé rétt.
Tengdafaðirinn hefur hins vegar ekki gert það, auk þess
sem hann hefur aldrei haft mikið álit á Davíð. Þennan
þráð hefði mátt elta betur sem og samband hjónanna,
einkum Davíðs, við dótturina Söndru. Flétta bókarinnar
er þó snjöll og heldur vissulega athygli lesandans – en
það sem kemur eflaust mest á óvart er dramatískur og
harmrænn endirinn.
 Draumur landslagsmálarans um að vera allt í senn
elskaður, virtur og dáður leiðir hann inn í heim hinna
spilltu og ríku en leiðin sem hann velur er hvorki saklaus
né göfug. Málarinn er saga um glæpi, spillingu og
morð en kannski er þetta fyrst og fremst persónulegur
harmleikur eins manns og dæmisaga um hversu langt
maðurinn getur seilst til að öðlast það sem hann telur
sér trú um að hann eigi rétt á.
Harmur á striga
Eftir Helgu Birgisdóttur
Ólafur Gunnarsson. Málarinn.
PV. 2012.

Ómar Guðjónsson er einn af færari gítarleikurum Íslands, hefur starfað í
hljómsveitum og spilað með hinum ýmsu listamönnum eða fyrir þá. Löngu var
orðið tímabært að hann gæfi út eigin efni, undir eigin nafni.
 Platan Útí geim vex við hlustun. Fyrsta lagið „Bankað“, sem er eitt af bestu lögum
þessa árs, opnar plötuna á krafti. Krafturinn helst aðeins áfram, en stemmir sig svo niður í eitthvað rólegt og
hugljúft. Ég er misánægð með diskinn. Fyrstu vikuna hlustaði ég eingöngu á hann í bílnum og fannst þá aðeins
hluti laganna góður (og nokkur þeirra frekar leiðinleg) en eftir að ég tók diskinn úr bílnum og hlustaði á hann
í rólegheitum og við betri aðstæður er hann bara skrambi góður. Ljúfari tónar eins og í „Það marrar“ njóta sín
greinilega ekki á rúntinum. Allt er vel gert, spilamennskan frábær og textar góðir og áhugaverðir. Diskurinn
líður að einhverju leyti fyrir uppröðun lagana, en það er örugglega bara minn smekkur. Það er gaman að
fylgjast með Ómari spila á tónleikum en ekki er hægt að ætlast til að sá eiginleiki skili sér á hljóði eingöngu.
Það tekst næstum ef hlustað er á diskinn við góðar aðstæður.

Ef þú hefur gaman af Ómari prufaðu þá: ADHD, Morphine og Tom Waits
Ómar Guðjónsson
Útí geim