Fjölrit RALA - 10.01.1979, Side 97

-95-
Upptaka með vélum
sem bendir til þess, að afköst þeirrar vélar sé háðari ytri aðstæðum. Manns-
klst. (M-klst.) á tonn sýnir vinnumagnið á hvert tonn, sem upp er tekið, og
kemur þá inn í dæmið uppskerumagn og mannafli auk ökuhraðans. Dálkar fyrir
brútto-afköst og vinnu sýna heildarvinnuna eins og hún hefur mælst við vinnu-
rannsóknir, en 3. tafla sýnir, hvernig hún hefur greinst hlutfallslega á
einstaka verkþætti. 1 töflunni kemur fram, að tafir við notkun Faun 1600 hafa
orðið rúm 7% af heildarverktíma. Stafar það fyrst og fremst af því, að
kartöflugras og arfi vill safnast fyrir í vélinni og stöðva eðlileg vinnubrögð
hennar, einkum ef grasið er ófallið. Sláttutæki, sem hægt er að fá við vélina,
slær kartöflugrasið frá rót og dregur það mjög úr fyrrgreindum ágalla.
3. tafla. Deiling vinnutímans (%).
Vél Upptaka Tómakstur Losun Tafir
Faun 1600 75,8 9,8 7,0 7,4
Grimme 81,7 7,2 10,4 0,7
4. tafla sýnir meðaltal af niðurstöðum í 2. töflu. Ýmsir verkþættir,
sem tengdir eru upptökunni, koma ekki fram við vinnurannsóknirnar (í 2. töflu),
svo sem ræsing véla, flutningur verkafólks til og frá vinnustað og ýmsar tafir.
I töflunni (nr. 3) er reiknað 15% álag á þá heildarvinnu, sem fram kemur í
2. töflu vegna þessara þátta.
4. tafla. Meðalafköst við upptöku. Heildarvinna.
Upptökuvél Mann- Uppsk. Ökuhr. Afköst Vinna
afli t/ha km/klst vél klst/ha kg/mann á klst. m-klst/tonn
Faun 1600 5-6 16,0 1,5 15,3 200 5,0
Grimme 4-5 16,4 2,4 9,6 385 2,6
Til samanburðar við þau afköst, sem fram koma í töflunum, má geta um
mælingu, sem gerð var 1961 varðandi tínslu kaftaflna úr röð eftir upptökuvél.
Tínt var í körfur og mældust afköstin eftir manninn 150-180 kg/klst (ölafur
Guðmundsson 1962).
5. tafla gefur til kynna þá vinnu, sem felst í að losa kartöflupoka af
upptökuvélinni yfir á flutningavagn. I fremsta dálki kemur fram lengd raða,
sem tekið er upp úr á milli þess, sem losað er. Vinnan við losunina er all-
breytileg, en er að meðaltali um 13-14 m-rtiín/tonn. Tilraun 11/76 (Faun 1600)