Morgunblaðið - 29.10.2020, Blaðsíða 24

24 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. OKTÓBER 2020
Laugavegi 178,105 Rvk. | Sími 551 3366 | www.misty.is
Opið virka daga kl. 10-18, laugardaga kl.10-14
Langermabolur
Leggingsbuxur
Rúllukragabolur
Stærðir: S-XL
Verð 7.990,- stk.
WARMWEAR
Fallegur, hlýr fatnaður
sem hefur frábæra
endingu.
Hægt að nota sem insta lag eða eitt og sér.
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Um miðjan maímánuð hófst Hrafn
Jökulsson handa við hreinsun fjör-
unnar í Kolgrafarvík í Árneshreppi.
Nú um 170 dögum síðar hefur hann
fært út kvíarnar og einnig lagt sitt af
mörkum við hreinsun í Bitrufirði og
Hrútafirði, en á öllum stöðunum hafa
vinnuflokkar frá Veraldarvinum tekið
þátt í hreinsunarstarfinu. Hrafn segist
þó rétt vera að byrja, mikið verk sé að
vinna og síðustu ár hafi sigið á ógæfu-
hliðina.
Hann er tilbúinn að nota næstu ár
við hreinsum á strandlengjunni hring-
inn í kringum Ísland og þá sem liðs-
maður Veraldarvina, sem hann segir
ómetanleg samtök. Hrafn segist
reyndar þurfa að eiga orðastað við
ráðamenn um átak við hreinsun
strandlengjunnar og gefur lítið fyrir
„aðgerðaáætlun í plastmálefnum“ sem
umhverfisráðuneytið kynnti í síðasta
mánuði.
Til liðs við þennan fjörulalla
„Það hafa ótrúlega margir, Íslend-
ingar og útlendingar, komið til liðs við
þennan fjörulalla sem settist niður 13.
maí á rekaviðardrumb í Kolgrafarvík,“
segir Hrafn. Hann rifjar upp að þar
hafi verið ævintýraheimur bernsk-
unnar þegar hann var þar í sveit.
„Mér rann til rifja að ég, kominn á
miðjan aldur, skyldi hafa vanrækt
fóstru mína, Kolgrafarvík, og þjáðist
vegna alls þessa rusls sem ég og mín
kynslóð hefðum átt að tína upp fyrir
löngu. Ég skammast mín og þegar
maður skammast sín er ekki nóg að
segja æ fyrirgefðu, ég er búinn að
rústa jörðinni, heldur eigum við að
gera eitthvað í því.
Því miður eru allt of margir af minni
kynslóð uppteknir af því hvenær þau
komist aftur í World Class til að hreyfa
sig að ástæðulausu. Lyfta einhverju í
miðjum heimsfaraldri sem hefur eng-
an tilgang nema að þeim líði betur fyr-
ir framan spegilinn. Ég segi við þetta
fólk: Það voru þýsk ungmenni í rokinu
í fjörum Kolgrafarvíkur á fyrstu dög-
um vetrar að fást við plast og rekavið.
Ef ykkur vantar eitthvað að gera farið
þá niður í fjöru til að vinna og fá ferskt
loft. Þannig gerum við heiminn betri.“
Veraldarvinir á fleygiferð
Hrafn segist tilbúinn að vinna kaup-
laust í fjögur ár við hreinsun á fimm
þúsund kílómetra strandlengju lands-
ins. Það hefur hann nú gert í 170 daga,
oft 18 tíma á dag, og segist aldrei hafa
verið í betra formi.
„Við Veraldarvinir erum á fleygiferð
við að hreinsa strandlengju landsins af
plasti og öðru rusli og vinnum sam-
kvæmt áætlun sem byrjað var á fyrir
löngu. Ég er lítill hlekkur í langri
keðju og stoltur af því að vera verk-
stjóri í Veraldarvinum,“ segir Hrafn.
Hann segir að á 19 árum hafi komið
hingað um 20 þúsund sjálfboðaliðar frá
99 löndum á vegum samtakanna. Þór-
arinn Ívarsson hjá Veraldarvinum láti
verkin tala og hafi skilað náttúru Ís-
lands og samfélaginu meira en eitt
þúsund ársverkum á 19 árum. Löngu
sé tímabært að hann njóti viðurkenn-
ingar og stuðnings.
Síðustu mánuði hafa vinnuflokkar
frá Veraldarvinum verið við vinnu í
botni Bitrufjarðar. Um fjöruna þar
segir Hrafn að hún hafi verið kölluð sú
óhreinasta á Íslandi fyrir um 30 árum.
„Þarna er mikið af plastflísum, spott-
um og afgöngum alls konar sem búið
er að brjóta í þúsund mola. Sums stað-
ar er plastlagið á 30-40 sentimetra
dýpi. Botn Bitrufjarðar útheimtir tíu
þúsund klukkutíma af jarðvegs-
hreinsun, svipað og ég sló á varðandi
Kolgrafarvík,“ segir Hrafn.
Allsherjarhreinsun
Hann segir að aðgerða sé þörf en
ekki orða og gefur lítið fyrir aðgerða-
áætlun umhverfisrráðuneytisins um
hreinsun stranda á Íslandi, sem kynnt
var í september. Þar kemur fram að
gert sé ráð fyrir 150 milljónum króna í
átak til 3-5 ára til allsherjarhreinsunar
strandlengjunnar af plasti og öðrum
úrgangi. Verkefnið felist m.a. í að meta
ástand strandlengjunnar með tilliti til
plastmengunar, skipuleggja, undirbúa
og framkvæma strandhreinsanir í
samstarfi við almenning, áhugasama
aðila og sveitarfélög á viðkomandi stað
og flytja úrgang til endurvinnslu.
Sagt er að sjálfboðaliðar og frjáls fé-
lagasamtök hafi með eldmóði sínum og
drifkrafti gegnt lykilhlutverki við þá
hreinsun íslenskra stranda sem þegar
hefur verið framkvæmd. Með aðgerð-
inni sé lagt upp með að svo verði
áfram. Aðgerðin feli í sér að leitað
verði samninga við félagasamtök hér á
landi sem séu reiðubúin til að hafa yfir-
umsjón með verkefninu.
Nógu hlýtt í hjartanu
„Í mínum huga er þetta eins og að
taka 150 milljónir og henda þeim út
um gluggann,“ segir Hrafn. „Við þurf-
um ekki hlý orð, okkur er nógu hlýtt í
hjartanu. Við í Veraldarvinum erum
með allt sem þarf til að klára verkefnið
innan tveggja ára, en með áætlun ráð-
herra er hægt að gleyma þessu.
Það er löngu tímabært að Veraldar-
vinir fái almennilegan stuðning, sam-
tök sem sannarlega vinna í þágu nátt-
úrunnar. Það er ekki eftir neinu að
bíða.“
„Ekki eftir neinu að bíða“
 Hrafn Jökulsson tilbúinn að nýta næstu ár við að hreinsa strandlengjuna  Gefur lítið fyrir áætlun
stjórnvalda  Segir Veraldarvini með allt sem þurfi til að klára verkefnið innan tveggja ára
Ljósmyndir/Silke Van Broeck
Verk að vinna Rekaviðurinn setur svip á fjöruna í Bitrufirði, en einnig er þar mikið af plasti og alls konar drasli.
Glaðlegir Veraldarvinir að hefja hreinsunarstörf í Hrútafirði í haust.
Meðan þrír vinnuflokkar Verald-
arvina voru við vinnu í Stranda-
sýslu var fjórði hópurinn önnum
kafinn í húsnæði við Geirsgötu, sem
Hrókurinn réð áður yfir. Þar segir
Hrafn að fjársjóði úr Kolgrafarvík
hafi verið komið fyrir, en margs
konar dýrgripi hafi verið að finna í
50 ára ruslsögu fjörunnar. Á Geirs-
götunni hafi snjallir hönnuðir verið
við vinnu og einnig sjávarlíffræð-
ingur og haffræðingur.
Hrafn segir að í hópi Veraldar-
vina sé fólk úr ólíkum hópum sam-
félagsins, sumt hámenntað. „Sú
súpa af háskólagráðum sem ég hef
fyrir framan mig er miklu bragð-
meiri heldur en nokkur ráðherra
gæti boðið upp á á einum degi,“
segir Hrafn.
Perlur í ruslinu Margt forvitnilegt hefur fundist í fjörunni í sumar.
Bragðmikil súpa
af háskólagráðum