Stefnir - 01.04.1950, Page 68

66
STEFNIR
gjaldeyristekjurnar hrökkva í’yr-
ir. I öðru lagi hafa aögerðir ann-
arra þjóða, tvíhliða verzlunar-
samningar og viðskiptahöft
þeirra, stutt svipaðar aðgerðir hér
á landi.
Til þess að utanríkisverzlun
geti orðið sem frjálsust, þyrftu
því báðar þessar hindranir að
hverfa sem mest úr vegi. I fyrsta
lagi verður að koma jafnvægi á
þjóðarbúskapinn. Til þess eru,
úr því sem komið er, aðeins tvær
leiðir hugsanlegar, gengisfelling
eða verðhjöðnun, og þó sennil.
aðeins önnur fær, gengisfelling-
in."‘ Þegar nýtt jafnvægisástand
væri fundið, mætti snúa sér að
viðfangsefninu út á við. Athygl-
isverðar tilraunir hafa að und-
anförnu átt sér stað til þess að
lækka tolla og létta af viðskipta-
höftum milli landa. Má þar t. d.
nefna samninga, sem yfir 30
þjóðir hafa gert með sér um
verulegar tollalækkanir, (Al-
þjóðlega viðskiptastofnunin) og
samninga, sem mörg þeirra ríkja,
sem aðiljar eru að Marshall-að-
stoðinni, hafa gert um afnám á
innflutningshöftum á 50% af
innflutningi sínum frá öðrum
samningslöndum. Við höfum
*) Síðan grein þessi var rituð hef-
ur gengi krónunnar verið fellt.
vegna misvægis í íslenzku at-
vinnulífi ekki enn getað orðið að-
iljar að þessum samningum. Er
jafnvægi væri komið á atvinnu-
lífið, yrði sennilega fært fyrir Is-
lendinga að gerast þátttakendur
í þessum samtökum og verða
þannig aðnjótandi aukins frjáls-
ræðis í viðskiptum við aðrar
jrjóðir. Það er því líklegt, að með
i ýju efnahagsjafnvægi væri hægt
að létta að mestu af viðskipta-
hömlunum út á við og lækka
ýmsa tolla. Þó má búast við, að
fyrst um sinn, á meðan tvíhliða-
verzlunarsamningar með fastá-
kveðnum vörukaupa- og sölulist-
um tíðkast, þyrfti að hafa hönd
í bagga með því, frá hvaða lönd-
um vörur væru keyptar, þótt
hins vegar væri hætt að hafa af-
skipti af því, hvaða vörur væru
keyptar eða hverjir innflytjendur
þeirra væru. Sömuleiðis væri
engin ástæða til þess að viðhalda
núverandi einokun á útflutningi
ýmissa innlendra framleiðsluvara,
þegar nýtt viðskiptajaf nvægi
hefði tryggt framleiðendum við-
unandi verð fyrir afurðir sínar.
Um tollana er j)að að segja,
að þótt frá hagrænu sjónarmiði
væri heppilegt að afnema alla
verndartolla, þá hníga önnur rök
að því, að talsvert af landbúnað-
arframleiðslunni njóti tollvernd-