Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1973, Qupperneq 129

127
sérstaklega á gisti- og veitingastöðum og sláturhúsum auk margs
konar iðjuvera, svo og til að líta eftir almennum þrifnaði í landinu.
Iðrasótt og niðurgangur (enteritis s.mb. diarrhoicus) er ótrúlega
algeng í landinu, þótt sjaldnar komi á skrá en ætti að vera. Heil-
brigðiseftirlitsmenn verða á ferðum sínum ósjaldan varir við, að þeg-
ar pestir hafa komið upp, einkum á hótelum í sambandi við ferðamenn,
er þeirra sjaldnast getið og læknir sjaldnast tilkvaddur.
Blý og kadmíum hefur verið rannsakað í sambandi við keramikiðnað hér
á landi og ekki talið neitt athugavert við það.
Skipulagsmál. Heilbrigðiseftirlit ríkisins hefur lagt á það mikla
áherslu, að við skipulagningu nýrra þéttbýliskjarna verði haft samráð
við það. Hefur það verið gert í nokkrum tilfellum. Hefur verið leit-
ast við að koma þeim vinnubrögðum á, að áður en ákveðinn er staður
fyrir þéttbýliskjarna, sé athugað um möguleika á að koma fyrir skolp-
rsesum og vatnslögnum. Þegar því er lokið (ef um er að ræða stað inni
í landi) og hreinsunarútbúnaður skipulagður, sé fyrst tímabært að
ákveða götur og húsalóðir. Skipulagsstjórn ríkisins virðist ekki hafa
bolmagn til að vinna að þessum málum eins og vert er og nauðsynlegt.
~?mis hreinlætismál. Auk þeirra mála, sem hér að framan er getið, voru
eftirfarandi malefni sérstaklega í sviðsljósinu á árinu: Hreinlætis-
niál Kleppjárnsreykjasvæðisins, hreinlætismál Eyrarbakka og þá einkum
verksmiðjunnar Eyrbyggju á Eyrarbakka, hraðfrystihúsið í Garði, hrein-
lætismál á Suðurlandi, einkum sorpmálin, en flest stærri kauptún og
byggðakjarnar á því svæði flytja nú sorp sitt til Reykjavíkur, og er
það grafið í Gufunesi með sorpi Reykvíkinga. Á Þingvöllum var að koma
fram árangur af baráttu Heilbrigðiseftirlitsins fyrir uppbyggingu
hreinlætismiðstöðvar á Efrivöllum. Þar rak á eftir þjóðhátíðin, sem
átti að halda. Þá má nefna hreinlætismál í sambandi við Álverið í
Straumsvík, bæði ryk- og reykhreinsun frá reykháfum, svo og kerbrota-
mál. Sorphreinsunarmál patreksfirðinga komu talsvert við sögu.
Byrjað var að undirbúa áætlun um gerð sorpbrennslutækja fyrir smástaði,
einkum úti á landsbyggðinni. Sérstök athugun var gerð á kjötvinnslu
í Borgarnesi.
Matvælaeftirlit. Matvælaeftirlit fór fram með hefðbundnum hætti, en
það er einkum fólgið í sérstöku eftirliti með allri mjólkurframleiðslu,
sláturhúsum svo og með öllum almennum matvælaiðnaði og framleiðslu.
Heilbrigðiseftirlitið hefur eftirlit með sýnitökum og tekur sjálft
sýni eftir atvikum. Niðurstöður rannsókna, sem Rannsóknarstofnun
fiskiðnaðarins gerir, koma í hendur Heilbrigðiseftirlitsins. I hinni
nýju mjólkurreglugerð eru mjög skýr ákvæði um flokkun mjólkur, og er
nú tekið að flokka hana í 3 flokka í staðinn fyrir fjóra áður. Einnig
eru þar alveg ákveðnar reglur um verðfellingu mjólkur, ef hún lendir
í lægri (verri) flokkum. Á töflu II sést mjólkurmagnið á árinu, og
af því má marka, þegar allt er tekið með, að mjólkurneyslan sé um 270
lítrar á mann á ári.
Þess má geta, að af 65 sláturhúsum, sem í landinu eru, voru 35 skoðuð
sérstaklega og tekin þar 40 sýni, einkum af neyslu- og þvottavatni.