Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1973, Blaðsíða 177
175
á starfsemi miðtaugakerfis: grét lítið, hafði vanda til þes's að
ganga á tánum og sveigja bakið aftur, svo dæmi séu nefnd. Heila-
línurit gaf til kynna frábrigði á lágu stigi.
Hegðan sú, sem lýst er hér að framan, er einkennandi fyrir börn,
sem þjást af truflun á starfsemi miðtaugakerfis, fremur en af vef-
rænum tauga- og heilaskaða. Um andlegan fávitahátt er að ræða,
en á stundum sýnir hann getu, er kemur á óvart, til þess að hafa
gagn af kennslu. Sú staðreynd, að hann tók snemma tennur, og að
ekki eru fyrir hendi þau líkamlegu einkenni, sem tengd eru vefræn-
um tauga- eða heilsuskaða, er einnig eftirtektarvert.
Félagsleg hegðan Á. er ekki af þeirri gerð, sem einkennir börn, er
þjást af sjúklegri sjálfhyggju (autismus) eða tauga- eða heilaskaða
Augljóst er, að honum þykir vænt um móður sína, og í nýju umhverfi
er hann hræddur við að yfirgefa hana. Hann vill gjarnan blanda
geði við aðra, en á í erfiðleikum með að stofna til slíkra samskipt
sökum truflunar á starfsemi miðtaugakerfisins. Hann brosir til
fólks, gerir greinarmun á fólki og er almennt séð ekki ómannblend-
inn. Hins vegar er augljóst að hann á í erfiðleikum með að halda
uppi andlegum samskiptum við aðra.
í fáum orðum sagt, þá á hinn almenni fávitaháttur Á., máltruflun
og fremur frábrugðnu félagslegu viðbrögð, að því er virðist, rót
sína að rekja til turflunar á starfsemi miðtaugakerfisins, er
orsakast af meðfæddri veirusýkingu. JÞar sem grundvallarbreyting
er möguleg í slíkum tilvikum fyrir sakir efnaskipta í líkamanum,
sem eiga sér stað með líkamsvextinum, þá eru batahorfur heldur
betri en þær væru, ef um vefrænan tauga- eða heilaskaða væri að
ræða. Byrjunartilraunir hans við notkun máls eru mjög jákvæðar að
því er varðar áframhaldandi getu hans til að læra, og sama máli
gegnir um tilfinningar hans gagnvart móður sinni. Hins vegar gefa
byrjunartilraunir hans til að tjá sig með talmáli til kynna hegðan,
er ber vott um málleysi.
Hann er þess maklegur að fá tæklfæri til fræðslu svo hann geti til-
einkað sér lágmarkskunnáttu og málhæfni, helst við sömu aðstæður
og börn, sem eiga við taugaágalla að stríða. Ef slík aðstaða og
starfsemi er ekki fyrir hendi, þá myndi þátttaka hans í kennslu-
starfi, þar sem hann gæti að einhverju leyti notið einstaklingsbund
innar tilsagnar, koma að góðum notum. Kennari, sem hefur reynslu á
sviði málleysis, myndi geta komið að mjög góðu gangi."
Málið er lagt fyrir læknaráð á þá leið,
að beiðst er álits á grundvelli læknisfræðilegra gagna málsins um
það, hvort vanheilindi drengsins Á.K-sonar, svo sem þeim er lýst
í sakargögnum, verði rakin til þess, að móðir hans fékk sjúkdóminn
rauða hunda á meðgöngutíma barnsins 21. janúar 1964.
Tillaga réttarmáladeildar um
Ályktun læknaráðs:
Samkvsemt þeim gögnum, sem fyrir liggja, virðist ljóst, að drengur-