Fréttablaðið - 07.05.2022, Blaðsíða 4

ÞVERHOLT 6 • 270 MOSFELLSBÆR • S. 590 2300
OPIÐ VIRKA DAGA 10-17 • LAUGARDAGA 12-16
100% RAFMÖGNUÐ
ÍTÖLSK HÖNNUN
Hvað nærðu að gera á fimm mínútum? Það tekur Fiat 500e aðeins
fimm mínútur í hraðhleðslu að ná 50km akstursdrægni. Fiat 500e
sameinar gæði og tímalausa ítalska hönnun sem hentar vel fyrir þá
sem þurfa að komast örugglega á milli staða innanbæjar.
Með 3+1 hurðum og allt að 433 km drægni
FIAT.IS
birnadrofn@frettabladid.is
COVID-19 Þórólfur Guðnason sótt-
varnalæknir segist ekki geta úti-
lokað að undiraf brigði Omíkron-
af brigðis kórónaveirunnar sem
greindist fyrst í Suður-Afríku sé
komið til Íslands.
„Það er verið að skoða þetta og við
munum gera það betur um helgina
og birta fréttir af því eftir helgi hvort
þetta sé komið hingað eða ekki,“
segir Þórólfur.
Undirafbrigðin tvö sem um ræðir
hafa fengið nöfnin BA4 og BA5 og
eru sögð meira smitandi en BA2
sem hefur verið ríkjandi undan-
farið. Einnig hefur undiraf brigðið
BA2.12.1 greinst víða og er einnig
sagt afar smitandi.
Þórólfur segir mörgum spurning-
um varðandi undiraf brigðin enn
ósvarað en greint hefur verið frá því í
erlendum miðlum að fólk sem hefur
verið bólusett gegn Covid-19 eða
smitast af sjúkdómnum geti engu
að síður smitast af afbrigðunum.
„Það eru ákveðnar vísbendingar
um að þessi undirafbrigði séu meira
smitandi en valdi svipuðum ein-
kennum, en þeim vísbendingum
þarf að taka með varúð. Það er óljóst
hvernig ónæmi af bólusetningu og
fyrri sýkingum verndar en það eru
allir að fylgjast mjög náið með þessu
og við þurfum að vera vel vakandi
næstu vikur, þetta fer að skýrast,“
segir Þórólfur.
Hann segir ekki ástæðu til að
„panikka“ vegna undirafbrigðanna.
„Þetta bara segir okkur að veiran er
víða um heim og ný af brigði geta
sprottið upp hvar sem er. Þetta var
ekki óviðbúið,“ segir Þórólfur. ■
Ekki útilokað að nýtt undirafbrigði sé komið til Íslands
Þórólfur Guðna-
son, sóttvarna-
læknir.
gar@frettabladid.is
EFNAHAGSMÁL Ríkisstjórnin hyggst
hækka bætur almannatrygginga
um 3 prósent, húsnæðisbætur
hækka um 10 prósent auk þess sem
20 þúsund krónur verða greiddar á
hvert barn aukalega til foreldra sem
fá tekjutengdar barnabætur.
Eru þessar aðgerðir sagðar verða
hluti mótvægisaðgerða til að draga
úr áhrifum verðbólgu á lífskjör við-
kvæmustu hópa samfélagsins. ■
Nánar á frettabladid.is
Hækka bætur
vegna verðbólgu
kristinnhaukur@frettabladid.is
SAMGÖNGUMÁL Farþegaf jöldi
Strætó undanfarnar tvo mánuði er
að nálgast það sem hann var fyrir
faraldurinn. Notkunin árið 2021 var
7 prósentum betri en árið á undan.
Strætó mælir fjölda farþega í
innstigum. Í apríl mánuði árið 2019
voru þau 888.617 en hröpuðu niður í
383.244 árið eftir vegna takmarkana
faraldursins og minni ferðaþarfar
fólks. Árið 2021 jókst fjöldinn í
678.654 og í ár er hann 808.081.
Þetta gera rúmlega 90 prósent
af innstigum aprílmánaðar árið
2019. Það ár var metár hjá Strætó og
heildarfjöldi innstiga 1.2183.269. ■
Notkun á strætó
eykst verulega
Farþegafjöldi með strætó hefur
aukist verulega síðustu tvo mánuði.
Íslenski leigumarkaðurinn
er algerlega á skjön við það
sem þekkist annars staðar í
Evrópu. Hérlendis er leigu-
verðið sjálfdæmi leigusala og
fyrir vikið eru engin bönd á
verðhækkunum.
ser@frettabladid.is
HÚSNÆÐISMÁL Verð á leiguhúsnæði
á Íslandi hefur hækkað um 100 pró-
sent á síðustu tíu árum á sama tíma
og leiguverð hefur hækkað um rétt
ríflega fimmtán prósent að meðal-
tali í öðrum löndum Evrópu.
Þetta kemur fram í samantekt
Samtaka leigjenda á Íslandi, en
forvígismenn þeirra segja neyðar-
ástand ríkja á leigjendamarkaði – og
ef fram haldi sem horfi í húsnæðis-
eklunni hér á landi eigi lífskjör leigj-
enda aðeins eftir að versna.
„Ísland sker sig algerlega úr hvað
leiguverð varðar, enda er hér rekin
hrein og klár okurstefna af ósvífn-
asta tagi,“ segir Guðmundur Hrafn
Arngrímsson, formaður samtak-
anna, en hann segir það vera þvert á
húsnæðismenningu annarra landa
að láta hagnaðardrifin fasteigna-
félög keyra markaðsvirði húseigna
upp úr öllu valdi, eins og tíðkist á
Íslandi.
Hann segir ástandið bitna á þeim
sem síst skyldi, enda séu leigjendur á
Íslandi almennt í efnaminnsta hópi
landsmanna. „Og þeir eiga enga
undankomuleið. Leigusalinn hefur
öll völd og getur hækkað leiguverðið
eins og honum sýnist, allt þar til
leigjandinn hættir að anda,“ segir
Guðmundur Hrafn.
Ísland sker sig mjög úr öðrum
löndum Evrópu hvað þroskaðan
leigumarkað varðar. Víðast hvar
í Evrópu er stór hluti húsnæðis til
leigu, allt upp undir 80 prósent eins
og á við um Vín, höfuðborg Austur-
ríkis, en annars staðar í landinu er
um helmingur húsnæðis á leigu-
markaði. Í Frakklandi eru sveitar-
félög sektuð ef 25 prósent af hús-
næði þeirra eru ekki á leigumarkaði.
Guðmundur Hrafn bendir á að í
Svíþjóð sé leigjendamarkaðurinn til
mikillar fyrirmyndar. Ekki einasta
sé hlutfall leiguhúsnæðis þar hátt
í öllum bæjarfélögum heldur reki
menn þar virkt eftirlit með rétt-
indum leigjenda og þak á leiguverði
sé virt í hvívetna.
Raunar sé verðþak á leigu við lýði
í f lestum löndum Evrópu, nema á
Íslandi, en Svíar séu hér sér á báti.
„Sænsku leigjendasamtökin eru
fjölmennustu félagasamtök lands-
ins og eru samningsaðili hvað leigu-
verðið varðar,“ segir Guðmundur
Hrafn.
Að sögn Guðmundar Hrafns ríkir
villta vestrið á íslenskum leigu-
markaði. Raunalegt sé að horfa upp
á hvað stjórnvöld séu sinnulaus í
þessum málaflokki.
„Það átti að bæta réttindi leigj-
enda í Lífskjarasamningi stjórn-
valda 2019 en sú viðleitni dagaði
uppi í samráðsgátt þeirra. Það er
dæmigert,“ segir Guðmundur Hrafn.
Engri annarri þjóð dettur til
hugar að sögn Guðmundar Hrafns
að haga sér með álíka hætti og
Íslendingar hvað þessa grunnþörf
varðar.
„Meira að segja Margaret That-
cher tókst ekki að eyðileggja leigu-
markaðinn í Bretlandi, þótt viljinn
til þess hafi verið mikill. Þar í landi
eru enn þá um 20 prósent húsnæðis
á leigumarkaði,“ segir Guðmundur
Hrafn Arngrímsson. ■
Leiguverð á Íslandi hefur hækkað
sjöfalt á við önnur lönd í Evrópu
Ísland sker sig
mjög úr öðrum
löndum Evrópu
hvað þroskaðan
leigumarkað
varðar. Víðast
hvar í Evrópu er
stór hluti hús-
næðis til leigu,
allt upp undir
80 prósent eins
og á við um
Vín, höfuðborg
Austurríkis.
FRÉTTABLAÐIÐ/
VILHELM
Leigusalinn hefur öll
völd og getur hækkað
leiguverðið eins og
honum sýnist, allt þar
til leigjandinn hættir
að anda.
Guðmundur
Hrafn Arngríms-
son, formaður
Samtaka leigj-
enda á Íslandi
4 Fréttir 7. maí 2022 LAUGARDAGURFRÉTTABLAÐIÐ