Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.2020, Blaðsíða 76

76 – Sjómannablaðið Víkingur
ins og andstæðingarnir sökuðu hann um
að beita Landsbankanum og stöðu sinni
sem bankastjóri í stjórnmálabaráttunni.
Þeir sögðu að hann léti flytja kjósendur á
kjörstað á kostnað bankans og sæti svo
við hlið kjörstjóra með „skuldaskrá”
bankans fyrir framan sig en á þessum
tíma voru kosningar opinberar og menn
greiddu atkvæði í heyranda hljóði. Bend-
ir sitthvað til þess að sumar þessara
ásakana hafi haft við nokkur rök að
styðjast.
Fór með lykilinn að bankanum
Tryggvi átti öðrum mönnum meiri þátt í
því að systursonur hans, Hannes Haf-
stein, var valinn fyrsti ráðherra Íslands.
Gamansaga sem sögð er í því sambandi
og mun vera sönn sýnir kannski betur
en flest annað hve mikil völd og áhrif
Tryggva voru um þetta leyti.
Hannes var sýslumaður á Ísafirði.
Hann var kvaddur til Danmerkur seint
á árinu 1903 og þar var honum afhent
skipunarbréf sem ráðherra Íslands og
skyldi taka við embætti 1. febrúar 1904.
Mikill fögnuður varð meðal stuðnings-
manna Hannesar þegar hann kom heim
með bréfið og héldu þeir honum veislu í
Reykjavík. Þar var Tryggvi í fararbroddi
og var vel veitt. Þegar að því kom að
Hannes þurfti að stíga á skipsfjöl og
halda vestur á Ísafjörð ákváðu nokkrir
samkvæmisgesta að fylgja honum alla
leið. Þeirra á meðal var Tryggvi. Þegar
skipið var komið vestur undir Önd-
verðarnes stakk hann hendinni í vasann
af tilviljun, sagði „ja, hver fjárinn” og
dró upp lykilinn að útidyrum Lands-
bankans. Of seint var að snúa við og
bankinn var lokaður uns Tryggvi sneri
aftur nokkrum dögum seinna!
Rekinn
Tryggvi Gunnarsson fæddist í Laufási
við Eyjafjörð 18. október 1835, sonur
séra Gunnars Gunnarssonar og konu
hans, Jóhönnu Gunnlaugsdóttur. Var
Tryggvi þannig hálfbróðir Þóru Gunnars-
dóttir, sem Jónas Hallgrímsson orti til
kvæðið Ferðalok. Tryggvi ólst upp í
Laufási en gerðist síðan bóndi á Hallgils-
stöðum í Fnjóskadal. Hann þótti dug-
andi bóndi en hugur hans mun jafnan
hafa staðið fremur til framkvæmda en
búskapar. Hann vann ungur mikið að
smíðum og var einn helsti forystumaður
við stofnun Gránufélagsins, verslunar-
félags bænda í Eyjafirði og Suður-Þing-
eyjarsýslu árið 1869. Árið eftir var hann
ráðinn kaupstjóri félagsins og gegndi því
starfi til 1893, er hann varð bankastjóri
Landsbankans. Á þeim árum dvaldist
hann löngum í Kaupmannahöfn á vetr-
um og þar komst hann í náin kynni við
Jón Sigurðsson forseta á efstu árum
hans. Tryggvi varð helsti trúnaðarmaður
Jóns, hafði forgöngu um stofnun Hins
íslenska þjóðvinafélags og sá um ráðstöf-
un á búi Jóns og Ingibjargar konu hans
að þeim látnum.
Árið 1909 vék Björn Jónsson ráðherra
Tryggva fyrirvaralaust úr embætti
bankastjóra frá með áramótunum 1909-
1910 og varð af mikill hvellur, sem al-
mennt gekk undir nafninu „Lands-
bankafarganið”. Eftir það dró nokkuð úr
athafnasemi Tryggva, enda var hann
kominn hátt á áttræðisaldur. Hann var
alla ævi mikill jarðræktarmaður og síð-
ustu árin fékkst hann einkum við gerð
skrúðgarðs fyrir sunnan alþingishúsið.
Þar var hann heygður og þar getur að
líta brjóstmynd hans. Tryggvi Gunnars-
son lést 21. október 1917, 83 ára að
aldri.
Fyrsti íslenski ráðherrann, Hannes
Hafstein, var systursonur Tryggva
Gunnarssonar. Eitt sinn mætti Tryggvi
Hannesi prúðbúnum.
„Hvaðan kemur þú?“ spurði Tryggvi.
„Ég var að fylgja Birni Jónssyni rit-
stjóra til grafar,“ svaraði Hannes, en
Björn hafði verið helsti andstæðingur
Hannesar og ekki vandað honum
kveðjurnar í blaði sínu Ísafold.
„Það var þörf á því,“ sagði Tryggvi.
„Hann fór svo vel með mig meðan
hann var lifandi.“
„Slíkt lætur maður ekki ná út yfir gröf
og dauða,“ svaraði Hannes.
„Margt er ólíkt með skyldum,“ segir
þá Tryggvi. „Ég læt slíkt ná út yfir
gröf og dauða, og það þótt lengra
væri.“Á Akureyri veitti Tryggvi Gránufélaginu forstöðu og stóð þá fyrir því að reisa verslunarhús félagsins á
Oddeyri, ekkert smáhýsi á þeirra tíma mælikvarða – og jafnvel ekki okkar sem nú lifum – eða hvað sýnist
ykkur? Mynd: Minjasafnið á Akureyri
Þegar Friðrik 8. steig á land í Reykjavík var Steinbryggjan, eða Tryggvasker, fyrsti viðkomustaðurinn.
Bryggjan var ekki gerð fyrir stærri skip, hvað þá hafskip, en eins og sjá má var bryggjan ágætlega breið.