Arkitektúr og skipulag - 01.04.1992, Blaðsíða 82

EINKUM EF ÞAU ERU HREIN
HUGARSMÍÐ
Málverk Sigur&ar Árna Sigur&ssonar
Minnist þess”, skrifaði
franskur málari fyrir
rúmum 100 árum,
„að hvort sem
málverk er af
ólmum bardagahestum, naktri konu
eða sögulegum atburði, þá er það
fyrst og fremst slétt yfirborð, þakið
litum sem hefur verið raðað saman á
ákveðinn hátt...”
Það virðast ekki flókin sannindi að
málverk sé sérheimur sem lúti sínum
eigin lögmálum sem ekki gildi í
„raunveruleikanum “ fyrir utan það.
Málverkið er í grundvallareðli sínu
tvívíð blekking, listræn sjónhverfing.
Það er sömuleiðis í eðli málverka að
vera nokkum veginn jafnslétt
viðkomu, hvort sem myndefnið er
fjall, kvenmannsbúkur eða epli...
Allt frá tímum Endurreisnar og fram
til loka 19. aldar var málverkið
ferhyrndur gluggi, þar sem þrívíddin
var búin til á tvívíðan flöt með hjálp
fáeinna töfraformúla sem kenndar
voru á verkstæðum meistara og stðar
í listaskólum.
I lok síðustu aldar var svo komið fyrir
málverkinu og hinni sjónrænu blekk-
ingu, að full ástæða þótti að benda
fólki á það að málverk væri í raun
ekki um neitt annað en sjálft sig,
sama hvað væri á dúknum. Málverk ,
ólíkt skúlptúrnum, byggi til sitt eigið
rými innan myndflatarins og það
fjallaði um liti og form á lérefti. Þess
vegna væri það málverk, en ekki til
dæmis bókmenntir.
Síðan eru liðin hundrað ár og
margsinnis búið að mála síðasta
málverk í heimi. Sömuleiðis er búið
að kryfja alla leyndardóma þess, eðli
þess og„ innri mótsagnir”. Gera það
að skúlptúr, að grjóthrúgu og
moldarbing, leysa það upp í
yfirlýsingu, gera að hugmynd. Heilar
kynslóðir listamanna hafa ekki snert
á pensli og olíulitum.
Þeir ungu myndlistarmenn, sem tóku
þátt í endurreisn olíumálverksins
fyrir tæpum 10 árum, áttu það m.a.
sameiginlegt að vera ákaflega
tímabundnir í list sinni og mála
hratt, stórar expressjónískar strokur, í
hita og þunga síðasta augnabliks í
heimi. Nýja málverkið var, a.m.k.
hér á landi, öðrum þræði tilraun til
afneitunar á sögunni (listasögunni)
og tímanum.
Málverk Sigurðar Árna Sigurðssonar,
sem hélt sína fyrstu einkasýningu í
Listasalnum Nýhöfn á s.l. ári, endur-
spegla vel þá miklu áherslubreytingu
sem orðið hefur í málverkinu á s.l. 10
árum.
Þar sem áður bjó sjálfsprottið
tilfinningaflæði sem mátti sem
minnst negla niður með útskýringum
svo að það færi ekki að bera keim af
konseptlist, hvílir nú þaulhugsuð
myndgerð.
Tíminn og hin listsögulega vitund
eru aftur komin inn í málverkið.
„Það nægir mér ekki“ segir Sigurður
Árni, „að hreyfa bara höndina upp og
niður eftir léreftinu, heldur hlýt ég að
spyrja sjálfan mig hvað það þýði að
vera málari í dag eftir allt sem á
undan er gengið...”
Sigurður Árni er fæddur á Akureyri
árið 1963 og útskrifaðist úr
málaradeild Myndlista- og
handíðaskólans vorið 1987. Hann
hélt að því búnu til Frakklands í
framhaldsnám við École Nationale
d'Art de Cergy'Pontoise og hlaut að
námi loknu viðurkenningu í formi
(fágætrar) vinnuaðstöðu og
sýningarhalds. Sigurður Árni starfar í
París og á um þessar mundir sjö
málverk á samsýningu ungra
myndlistarmanna-.Ateliers 1992 í
Nútímalistasafni Parísarborgar,
Musée D'Art Modeme de la Ville de
Paris. Hann opnar fyrstu einka-
sýningu sína í Frakklandi í apríl n.k.
Sigurður Árni er málari hinnar
mjúku línu og ganga ákveðin form
líkt og endurtekin stef í gegnum verk
hans. Þar ber langmest á hringlaga og
sporöskjulaga formum, sem stundum
eru fjöll eða ský, eða ávextir eða
dýr..., stundum kúlur eða hálfkúlur,
stundum boltar eða hnettir í óskib
greindu rými á sléttum, eintóna
bakgrunni, stundum augu, stundum
göt...
Göt Sigurðar Árna em afar for-
vitnileg. Göt geta vísað inn í annan
heim;, inn í annan tíma eða inn í
annað rými. Það sem gerir göt að
götum er hins vegar sú mikla víðátta
sem umlykur þau. Við getum kallað
hana bakgrunn.
Við getum líka velt því fyrir okkur
hvort það sem er inni í gatinu sé
heldur hluturinn sjálfur eða bak-
grunnurinn.
Frá því menn gerðu sér grein fyrir
því að það væri bakgrunninum að
80