Arkitektúr og skipulag - 01.12.1992, Síða 16

HEFÐBUNDIN HÚS
Það er langt frá því að meirihluti
fólks á vesturlöndum kæri sig um
ódýrari húsbyggingar. Það á t.d. við
um alla þá sem nú þegar hafa komist
yfir íbúð til eignar. Vissulega vill
fólk borga sem minnst fyrir íbúðina
á markaðnum, rétt eins og hverja
aðra vöru, en vill alls ekki taka með
í reikninginn að varan gæti verið
frábrugðin hefðinni ef hún er dýrari.
Þetta þýðir aðeins það eitt að ekki
er unnt að spara í gerð markaðs-
bygginga nema sem svarar 5-10%.
Ohagganlegir hlutar húsagerð-
arinnar verða ávallt með þessu móti
um 90% af byggingarkostnaðinum.
FJÁRMAGNSKOSTNAÐURINN
Sé litið til þess hvernig eldri
kynslóðin fór að því að eignast sitt
húsnæði skuldfrítt, þ.e. með hjálp
verðbólgunnar sálugu og raun-
vaxtafrítt, þá verður nokkuð ljóst
að nú er fjármagnskostnaðurinn
mun stærri hiti af kökunni. Það
ætti því að vera pláss fyrir sparnað
innan hans fremur en að breyta
nokkrum byggingarefnum og
hagræða smávegis innanhúss. Gerð
byggingarinnar, þ.e. sá tími sem fer
í að ganga frá henni, er um leið
afgerandi fyrir fjármagnskostn'
aðinn. Með öðrum orðum, því fyrr
sem þú getur flutt inn, því fyrr nýtist
leiganþínígreiðsluáíbúðinni. Að
slíkum lausnum er vert að leita,
hvort heldur það er fyrir ein-
staklinginn eða hið margfræga
þjóðarbú, sem reyndar allir virðast
vera hættir að tala um.
RUGLINGUR Á
HUGTÖKUM?
Meðan viðtekin markaðslögmál á
fasteignasviðinu eru eins og nú, þá
getur t.d. mjög ódýrt hús í byggingu
orðið rokdýrt vegna eftirspurnar og
trúar fólks á að þetta hús verði það
að eignast. Rándýrt hús í byggingu
getur á hinn bóginn hrapað niður í
verði vegna aðstæðna. Meðan
verðmyndunin er svona háð ytri
aðstæðum, verður það þá nokkurt
keppikefli fyrir hönnuði og aðra
byggingaraðila að leggja áherslu á
gerð ódýrra húsa?
Mér er minnistætt dæmi frá
Danmörku um þetta efni: Sam-
keppni var haldin um gerð ódýrra
bygginga. Arkitektarnir sem unnu
lögðu margt gott til málanna, sem
virkilega varð til sparnaðar. Þegar
hverfið var svo byggt sá bygg-
ingaraðilinn sér hins vegar leik á
borði vegna mikillar umfjöllunar
um málefnið og góðrar stað-
setningar húsanna, sem var til-
komin vegna markmiðsins með gerð
þeirra, og seldi þau á verði sem var
langt ofan við markaðsverð. Arki-
tektamir, í þessu tilfelli hugsjóna-
mennirnir, fóru vonsviknir út úr
dæminu, en gróðinn, þ.e. hinn
óvenjumikli mismunur milli þess
sem sparnaðarhugmyndir bygg-
ingarkostnaðarins ollu og söluverðs
byggðu á sniðugheitum, fór allur til
eins manns: eiganda verktakafyrir-
tækisins.
VIÐHALDS-
KOSTNAÐURINN
Að mörgu er að gæta, þegar rætt er
um „ódýr“ hús. Vandað hús í
byggingu sem reynist dýrt gæti haft
14