AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.03.1994, Síða 39

strandsjó þar sem endurnýjun vatns er mikil. Hætta
á ofnæringu eða súrefnisþurrð verður að teljast ólík-
leg vegna losunar skólps. ítarlegar rannsóknir þurfa
að liggja fyrir sem staðfesta þetta. Með eftirliti skulu
framkvæmdar rannsóknir, sem staðfesta að losun hafi
ekki áhrif á umhverfið. Vegna heilsu almennings þarf
einnig að gæta viðmiðunarmarka fyrir saurgerla-
magn. Vegna ofangreindra atriða er að mati undirrit-
aðs nauðsynlegt að staðfesta að eftirfarandi vist-
fræðilegum forsendum sé fullnægt:
1. Hæfni til sjálfhreinsunar vegna mengunarefna sé
viðhaldið.
2. Fjölbreytileika náttúrlegra tegunda í vistkerfinu sé
viðhaldið.
3. Samsetning og gæði botnsets verður að vera
nægilegt til að viðhalda botndýrasamfélagi sem er
náttúrlegt fyrir vistkerfið.
Þegar hreinsa á skólp með meira en 150.000 p. e.
samkvæmt þessari hreinsikröfu þarf auk þess að
sýna fram á að þróaðri hreinsiaðferðir hafi engin
umhverfisbætandi áhrif. Þegar ofangreint mat fer
fram þarf að gæta áhrifa lífrænna úrgangsefna,
næringarsalta, hættulegra efna og saurgerla. Ekki
er Ijóst á þessari stundu hversu ítarlegar rannsóknir
þurfa að liggja fyrir vegna ofangreinds mats.
Rannsóknir hljóta fyrst og fremst að verða háðar
aðstæðum hverju sinni og stærð fráveitunnar. Áhugi
sveitarfélagsins og íbúanna á að þekkja sem
ítarlegast áhrif fráveitunnar á umhverfi sitt og gagn-
semi aðgerðanna skiptir einnig verulegu máli.
ÁHRIF LÍFRÆNNAR OG ÓLÍFRÆNNAR
NÆRINGAREFNAÁKOMU
Einkenni næringarauðgunar og ákomu lífrænna
úrgangsefna eru:
1. Aukin frumframleiðni í svifi
2. Breyting í samsetningu plöntusvifs
3. Breytingar á flóru og fánu
4. Aukin súrefnisneysla
Aðrir fylgikvillar eru aukið grugg og minnkað
sjóndýpi, aukinn óstöðugleiki í vistkerfinu, þörunga-
blómar og þörungahámörk vara lengur og líkur á
eitruðum þörungum eru talin aukast. Uppsöfnun
gruggs á botn eða við botn getur breytt botngerðum
og lífverusamfélögum. Hvað varðar samfélög sem
lifa uppi í sjónum, hefur verið sýnt fram á að ekki séu
merkjanleg áhrif hér við land af þessum sökum vegna
mikils þynningarhraða á efnum í upplausn í sjónum /
2/. Varðandi botndýrasamfélögin ríkir hins vegar meiri
óvissa um áhrif, en þau eru m. a. háð gerð samfélag-
anna, hraða og útbreiðslu setmyndunar. Líta má á
setmyndun sem endurþéttingu á uppblönduðum
gruggefnum. Þettaatriði þarf sérstakaskoðun, þegar
beitt er síubúnaði og botnfellanlegur úrgangur berst
í viðtaka.
ÁHRIF HÆTTULEGRA EFNA
Þegar áhrif vegna hættulegra efna eru metin, er rétt
að mæla fyrst styrk og meta heildarmagn losunar
tiltekinna efna. í öðru lagi að mæla útbreiðslu, dreif-
ingu og uppsöfnun viðkomandi efna í umhverfinu. í
Tafla. Styrkur þungmálma í aðstreymisskólpi til hreinsivirkja í nokkrum borgum á Norðurlöndum
/2//6/.
Efni Styrkur í aðstreymisskólpi mg/l
VEAS, Ósló, 1990 Vik, Helsingfors 1987 Tammelund Helsingfors 1987 Henriksdal Stokkhólmi 1989 Álaborg Danmörku 1991 Reykjavík 1991
Blý 11,3 56 4,8 10-40 9-44 11-33
Kadmíum 0,7 0,79 0,32 0,45-0,8 EM-0,7 0,7-3,5
Kopar 80,0 69,5 30,7 41-200 50-80 9-27
Kvikasilfur 1,0 - - 0,2-0,65 EM 0,3
Sink 122 309,1 102,6 64-190 240-420 20-13
37