AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.09.1995, Side 49

TILGANGUR MYNDMALS OG TEXTA -
ítölsk arkitektatímarit eftirstríðsáranna
X
>
r
r
O
0'
73
>
>
73
z
>
73
ö
0'
H
H
að sem Evrópa varð vitni að eftir seinni
heimsstyrjöldina var ferli„endurskipulags“
Á Ítalíu var endurbyggingin tvírædd, þar
sem fortíðinni var blandað við leitina að
hinu nýja. ítalska þjóðin þurfti að líta út fyrir þröskuld-
inn til annarra þjóða og nýta sér farnar leiðir. Án efa
voru bandarísk áhrif sterk, ekki síst lögðu þau mikinn
þrýsting á að opna fyrir frjálsa verslun. En það var
líka ávinningur fyrir Ítalíu þar sem það gaf henni
möguleika á að flytja inn bandaríska tækni og kunn-
áttu.
Áhrif Bandaríkjanna komu ekki aðeins fram í tyggi-
gúmmíi, mjólkurdufti og Kóka kóla, heldur fyrst og
fremst í hugmyndinni um „þægindi" og vélvæðingu
heimilisins. Hún kom fram í metnaði um mannvirð-
ingu sem væri auðsjáanlega með eignum sem
myndu í framtíðinni leyfa hámarkslúxus fyrir vanþró-
aða þjóð. Einnig var það vitni um velmegun að geta
afneitað hefðbundnum reglum um að varðveita og
afhenda frá kynslóð til næstu kynslóðar notagilda
hluti og áhöld, hefð sem haldið hafði verið á lofti jafnt
meðal bænda sem og millistéttar, að varðveita og
spara.
Efnahagslegur vöxtur á Ítalíu á 4. og 5. áratugnum
lá fyrst og fremst í erlendri eftirspurn. Aukinni sam-
keppnisgetu á ítölskum vörum á
alþjóðlegum markaði var meðal annars
náð vegna þess að ítalskir atvinnu-
rekendur borguðu lægri laun heldur en
tíðkaðist hjá öðrum Evrópuþjóðum, auk
þess sem gengi lírunnar var lágt.
Ítalía varð að þróa næstum því frá grunni
getuna til þess að keppa á alþjóðlegum
vettvangi í framleiðslu á fjölneyttum
vörum:bílum, smáum heimilisvörum og
vörum framleiddum úr plasti. Hún byggði
upp efnahag sinn eins og rík þjóð,
framleiddi samskonar vörur og efnuð
þjóð, en án þess að búa við samsvarandi
lífskjör. Markmiðið var að nútímavæóa
þjóðfélagið og reisa lífskjör íbúa Ítalíu að
sama marki.
Hér munum við huga að tímaritum um arkitektúr og ^
hönnun sem höfðu sama markmið, að hvetja til nú- ííj
tímavæðingar ítalska þjóðfélagsins. Tímarit er verk- jo
færi menningarinnar. Það lætur í té skilning á sam- ^
tímanum, hvað sé álitið mikilvægt eða hvað sé snið- ^
gengið. Auk þess gefa auglýsingar til kynna hvað sé (D
á markaðinum. Hvað varðar sérhæfð tímarit eins og pö
fyrir arkitektúr og hönnun þá er spurning hvort þau
leysi úr vafamálum sem upp koma innan starfs-
greinarinnar. Á hinn bóginn hefur tímaritið ef til vill
aðeins sjónrænt gildi.
Dæmi eru tekin frá arkitekta- og hönnunartímaritinu
Domus, Casabella Continuitá, sem aðallega fékkst
við arkitektúr og skipulag, og Stile Industria sem lagði
áherslu á að líta á iðnhönnun sem hluta af okkar um-
hverfi.
Markmiðið og tilgangurinn sem arkitektinn og rit-
stjórinn Gio Ponti setti fram í tímaritinu Domus var að
leita að stíl heimilisins. Sá sem finnur þennan stíl og
kemur honum á framfæri er arkitektinn. Ponti skrifaði
snemma árið 1949 að löngun arkitektúrs væri þessi:
að búa til stíl, lífshætti: við myndum ekki lengur hafa
þennan umdeilda nútímaarkitektúr sem væri á mörk-
um þess að teljast húsnæði.
Seinna sama ár skrifaði. Ponti grein sem bar heitið
Bensínstöð, hönnuð af BPR (L. Beglioioso, E. Peressutti, E.N. Rogers) sem
birtist í Casabella Continuitá.
47