AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.09.1995, Blaðsíða 35

borg. Þá eru margar borgir að gera tilraunir með
létta sporvagna. Algeng markmið í umferðarmálum
eru að veita strætisvögnum forgang í umferðinni, tak-
marka fjölda bílastæða í miðbæ og jafnframt að auka
ekki umferðarrýmd í innri hluta borga.
Sjá jafnframt grein hér í blaðinu um tilraun í Bremen
um sameiginleg not af bílum og íbúðahverfi án einka-
bíla.
Þótt víða gangi hægt að draga úr notkun einkabílsins
þýðir það þó ekki að ekkert sé hægt að gera til að
bæta umferðarástand á höfuðborgarsvæðinu. Óvíða
er íbúafjölgun og vöxtur byggðar og umferðar meiri
og þörfin því brýnni að grípa til markvissra aðgerða.
Áætlanagerð á þessu sviði þarf að vinna í samráði
við almenning og hagsmunaaðila á þessu sviði.
Einkabíllinn verður án efa aðalsamgöngutækið
næstu árin, þótt hann fái ekki sama forgang í umferð-
inni og áður.
Reykjavíkurlistinn hefur sett fram þau markmið í
umferðarmálum að sporna gegn óheftri aukningu
umferðar einkabíla í Reykjavík og að höfuðborgin
verði í framtíðinni örugg og vistvæn.
Við endurskoðun aðalskipulags Reykjavíkur sem nú
stendur yfir hafa því þessi mál verið til umfjöllunar. í
umræðunni hafa komið upp spurningar eins og
þessar:
1. Er hægt með ákveðnum aðgerðum að draga úr
notkun einkabílsins og þannig takmarka vöxt um-
ferðar næstu árin?
2. Mætti þannig draga úr áætluðum kostnaðar-
sömum framkvæmdum við stofnbrautakerfið?
3. Eru borgarbúartilbúnir að draga úr notkun einka-
bílsins?
4. Hvaða samgöngukostir aðrir en einkabíll standa
til boða?
5. Er hægt að greiða svo mikið fyrir almennings-
vögnum í umferðinni og bæta það mikið þjónustu
þeirra, að þeir verði raunhæfur valkostur á móti
einkabllum?
6. Er hugsanlegt að ákveðið hlutfall af vegafé til
uppbyggingar þjóðvega á höfuðborgarsvæðinu fari
í uppbyggingu og rekstur á almenningsvögnum á
svæðinu?
BIFREIÐAEIGN OG FERÐAMÁTI
Bifreiðaeign hefur margfaldast í Reykjavlk seinustu
áratugi á meðan fjöldi fólks sem notar strætisvagna
hefur dregist saman. (Sjá línurit). Árið 1950 voru um
TAFLA 1.
BIFREIÐAEIGN í HÖFUÐBORGUM
NORÐURLANDA 1992
Höfuðborgir:
Kaupmannahöfn
Helsinki
Osló
Reykjavík
Stokkhólmur
íbúar á einkabíl:
5,4
3,0
2.9
2,2
3,0
Heimild:Nordstat 1994.
16 manns um hvern bíl I Reykjavík en I árslok 1994
2,3. Þó hefur bifreiðaeign dregist nokkuð saman
seinustu 3 árin I takt við erfiðara efnahagsástand I
þjóðfélaginu. Árin 1987 til 1989 voru aðeins 2 íbúar
um hvern fólksbíl I Reykjavík. Á sama tíma hefur
fækkun á fjölda farþega SVR stöðvast og hann jafn-
vel aukist lítillega 1993 og '94. Bifreiðaeign I Reykja-
vík er meiri en I öðrum norrænum borgum (sjá töflu
1). Hvað varðar bensínnotkun og þéttleika byggðar
svipar Reykjavík til ástralskra borga, þ.e. mitt á milli
amerískra og evrópskra borga.
Talið er að allt að 90% allra ferða á höfuðborgar-
svæðinu séu farin á einkabíl, um 7% með almenn-
ingsvögnum og afgangurinn gangandi eða á hjóli.
Þetta eru svipuð hlutföll og í bandarískum borgum,
en í 18 þýskum borgum voru árið 1990 46% ferða
farnar með einkabíl, 17% með almenningsvögnum
(strætis- og sporvögnum), 26% fótgangandi og 11 %
á hjóli. Þetta eru svipuð hlutföll og í flestum Evrópu
löndum.
ÍBÚAAUKNING Á HÖFUÐBORGARSVÆÐUM NORÐURLANDA
1989-1993
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
12.392 12.312
5
33
STOKKHÓLMUR