AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.09.1995, Page 50

„Una casa non finische mai“(Húsi/heimili lýkur aldr-
ei). Þar leggur hann fram rök fyrir því að arkitekinn
hanni húsgögn, gefi ráð, og framkvæmi einateygjan-
lega hönnun sem á sama tíma býður íbúendum upp
á aðrar hannanir, það að færa hluti tii. Þessar hreyf-
ingar eru hluti af lífinu, hins eiginlega híbýlis. Það er
nauðsynlegt að leyfa innanhússhönnun að vera
teygjanlegri, ekki fastri í skorðum, ekki gera herbergi
að verslunarútstillingu eða bás á sýningu. Það er
nauðsynlegt að takast á við atburði, við lífið, við sögu
íbúanna. Þar af leiðandi lýkur húsi aldrei.
Þegar við höfum meðtekið þessi orð þá verðum við
líka að hafa í huga að það er einmitt arkitektinn sem
gefur ráð til viðskiþtavinarins um hvert smáatriði
innan hússins. Til dæmis, hvaða efni skuli valin og
aðferðum beitt og hvar staðsetja skuli bækur og hluti.
Arkitektinn glæðir þannig ánægjuna að safna hlut-
Forsíða Domus 1949, innanhúshönnun eftir arkitektinn Gio
Ponti.
um, bókum og plötum og virða iðkun lista.
Safngripir láta í Ijós smekk viðkomandi manneskju
og segja til um áhugamál hennar. Fyrst og fremst
verður safnið að endurspegla tiltekinn smekk sem
spannar breiðan völl, frá gömlum verkum til nýrra
nafna, frá málverkum til höggmynda frá tilteknum
tíma, frá sannkölluðum listaverkum til vinsælla verka,
þ.e. frá vitnisburði listanna til venja eða siðferðis. í
stuttu máli:Hver er stíll hússins? Hvað getur hann
sagt til um íbúana?
Lesandinn veit þar af leiðandi hvert snúa eigi þegar
hann girnist nýtt hús eða endurskipulag á sínum
húsakynnum. Tímaritið miðar til lesandans og býður
honum upp á möguleika og leiðbeiningar, þar sem
það stuðlar að nýjum hönnunum, húsgögnum og
þægindum bandaríska heimilisins.
En hvað með arkitekta? Hvaða lausnir eða leiðbein-
ingar fá þeir frá Domus? Ponti gefur fyrirmæli til arki-
tekta um að leita að stíl. Arkitektar geta ekki gert
hvað sem þeir vilja, notað ímyndunaraflið eitt. Á
síðum Domus er fjöldi mynda af framhliðum bygg-
inga, yfirlitsmyndir yfir herbergi í íbúð (stofu, inngang,
herbergi fyrir börn) og hannaðar verslanir. Varðandi
framhlið byggingar þá álítur Ponti að hún endur-
spegli plan hennar. Hann kveður svo að þegar hann
virðir fyrir sér íbúðarblokk eftir Luigi Figini og Gino
Pollini að framhliðin „ábyrgist" plan byggingarinnar.
Hverog einn áaðgeta lesið út úrframhliðinni, enginn
er ólæs á þessu máli, vegna þess að viðkomandi
getur lesið út úr henni sál eða skap arkitektsins.
Domus leggur áherslu á hinn meðvitaða lesanda,
að því er miðað sem hægt er að sjá, skoða. Sjónin
er mjög sterkur þáttur í „lesningu" tímaritsins. Það er
ein ástæðan fyrir því að textinn sem fylgir myndunum
eykur ekki við vitneskju þína. Hann staðfestir þína
eigin túlkun með því að lýsa myndinni. Framhliðar
bygginga, hlutir, efni, málverk fá notið sín fyrir tilstilli
augans. Með sýnbragði augans birtist smekkur þinn
og þú lærir á smekk annarra.
Casabella var titill tímaritsins þegar það var stofnað
árið 1928. Continuitá, eða „áframhald" var bætt aft-
an við titilinn af arkitektinum Ernesto Nathan Rogers
þegar hann tók við ritstjórninni árið 1953.
Ernesto Rogers áleit að arkitektum bæri skylda til að
taka virkan þátt i enduruppbyggingu Ítalíu eftir seinni
heimsstyrjöldina. Þ.e. að endurskipuleggja lifnaðar-
hætti fólks með það í huga að halda í alkunn hugtök
innan hefðarinnar. Á sama tíma stuðlaði hann að
48