AVS. Arkitektúr verktækni skipulag - 01.09.1995, Side 72
jj ' y ii F-: > ■ 1
É
Massífir veggir, þak og loft geis-
la frá sér hita að vetrarlagi
þegar kalt er,en draga í sig hita
að sumarlagi þegar heitt
er.
Sólarrýmið hleður aftur „hitageymi"
hússins.
partment of Energy - Innovation Award). Höfundur
hússins er verkfræðingur í Norður- Carolina, Michael
Sykes að nafni, og hefur hann unnið að því að betr-
umbæta þessa hugmynd undanfarinn aldarfjórðung.
Ólíkt venjulegum húsum, eins og við þekkjum þau
hér á landi, þá er engin einangrun í veggjum. í stað-
inn eru veggirnir úr saltvörðu timbri sem geymir hit-
ann. Meginhluti orkunnar sem þarf til að hita húsið
kemur úr jörðinni, en hún jafnar hita milli árstíðanna.
Hluti hitans er sólarljós og geymist hitinn í veggjum
hússins og geislar þaðan aftur út. Hitamismunur milli
norður- og suðurhliðar veldur því að hringrás mynd-
ast í loftrúminu milli útveggja og innveggja þannig
að húsið verður „hitadæla" sem virkar betur eftir því
sem norðar dregur og hitamismunur eykst milli
þessara húshliða. Venjulega helst lofthiti innandyra
innan 2° fráviks frá 21 °C. Þar sem verður mjög kalt
að vetri til eða þar sem er skýjað langtímum saman
er hægt að koma fyrir ofni eða arni til þess að auka
hitann.
Húsið hefur hlotið nafnið ENERTIA og er það hann-
að í tölvu, þannig að tiltölulega auðvelt er að laga
það að óskum kaupenda og viðkomandi staðháttum.
Efni í húsið er síðan sagað og fullunnið í tölvustýrðum
vélum þannig að byggjandi geti gengið að bygging-
arhlutum í réttri röð við uppsetningu. Kaupandi fær
þannig allt timbur í húsið fullunnið, ásamt nauðsyn-
legum teikningum og verklýsingu. Eftirspurn eftir
þessum húsum hefur verið það mikil að framleið-
endur telja sig hafa nægar pantanir fram yfir næstu
aldamót.
Þótt hér sé hugsanlega ekki á ferðinni byggingar-
aðferð sem leysir öll okkar vandamál, þá gæti hún
samt gefist vel hér á landi utan hitaveitusvæða, fyrir
veiðiskála, skíðaskála, fjallaskála, ferðamannahús og
sumarbústaði. Það magn af timbri sem fer í að bygg-
ja svona hús er ekki heldur meira en þarf til að hita
venjulegt íbúðarhús í þrjá vetur ef notað er timbur til
upphitunar. Hugsanlegt væri líka að nota rekavið i
þessar byggingar eða íslenskan trjávið, þegar hann
fer að skila sér, og vel gæti verið við hæfi að nýta
þetta timbur til að framleiða hvers konar tómstunda-
hús fyrir ferðamenn. í öllu falli virðist hér vera á ferð-
inni hugmynd að orkusparandi húsi sem við ættum
að kynna okkur til hlítar eins og aðrar álíka hugmyndir
sem geta stuðlað að umtalsverðum sparnaði í rekstri
bygginga og styrkt grundvöll íslensks byggingar-
iðnaðar. Þessi byggingaraðferð hefur nú þegar vakið
mikla athygli víða um heim og er nú m.a. verió að
kanna hvernig hún gefist í Argentínu og í Norður-
Kína, þar sem nauðsynlegt er að spara orku til hús-
hitunar eins og frekast er unnt. ■
70