Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 19

unar og heilbrigðisþjónustu á Íslandi og á alþjóðavettvangi.
Árið áður var Sigurborg ingunn Einarsdóttir, fyrrverandi
hjúkrunarforstjóri og ljósmóðir á Eskifirði, sæmd riddara-
krossi fyrir framlag til heilbrigðisþjónustu í heimabyggð og
árið 2019 var auðbjörg Brynja Bjarnadóttir, ljósmóðir og
hjúkrunarstjóri á kirkjubæjarklaustri, sæmd riddarakrossi
fyrir framlag til heilbrigðis- og björgunarstarfa í heimabyggð.
Tók virkan þátt í mótun hjúkrunar-
námsins á háskólastigi
Vilborg ingólfsdóttir, hjúkrunar- og lýðheilsufræðingur, var
sæmd riddarakrossi hinnar íslensku fálkaorðu fyrir framlag til
hjúkrunar og heilbrigðisþjónustu á Íslandi og á alþjóðavettvangi
1. janúar síðastliðinn. Vilborg var í fyrsta hópnum sem nam
hjúkrunarfræði í háskóla Íslands árið 1973 en hún hafði þá
þegar lokið námi við hjúkrunarskóla Íslands og unnið við
hjúkrun í tvö ár. Þar áður hafði hún einnig lokið stúdentsprófi.
Það var enginn í hennar nærumhverfi sem starfaði við heil-
brigðisþjónustu og hún segir tilviljun hafa ráðið því að hún lagði
hjúkrun fyrir sig. Eftir sumarvinnu á Landspítalanum varð ekki
aftur snúið. „Ég heillaðist og þarna fann ég minn vettvang,“ rifjar
Vilborg upp en hún vann áfram þar samhliða menntaskóla.
Fyrsti hjúkrunarfræðingurinn
hjá embætti landlæknis
Í ljósi reynslu og þekkingar á hjúkrun tók hún virkan þátt í
mótun hjúkrunarnámsins í háskóla Íslands. að útskrift lok-
inni bjó hún í Svíþjóð í fimm ár, starfaði þar við hjúkrun og
stundaði nám til meistaragráðu í lýðheilsufræðum sem þá var
lítið þekkt nám hér á landi. hún starfaði á Landspítalanum
eftir að heim var komið en árið 1985 var Vilborg fyrsti hjúkr-
unarfræðingurinn sem ráðinn var hjá embætti landlæknis en
embættið var stofnað 1760. hún var þá einn af fimm starfs-
mönnum embættisins, en þegar hún lét þar af störfum tuttugu
árum síðar störfuðu þar átta hjúkrunarfræðingar. Þá fór hún
til starfa í heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu, síðar í
félags- og tryggingamálaráðuneytinu og lauk opinberum starfs-
ferli sínum í velferðarráðuneytinu. Vilborg starfaði í fjölda ára
við ráðgjöf hjá alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni (WhO) og
var um skeið yfirmaður hjúkrunar hjá Evrópuskrifstofu WhO.
Þá var hún um margra ára skeið formaður ljósmæðraráðs og
hjúkrunarráðs.  
Farsæll starfsferill með hjúkrun
að leiðarljósi
Þakklæti er ofarlega í huga Vilborgar þegar hún er spurð um þá
viðurkenningu sem hún hlaut fyrir skömmu. „Með þessari
sæmd er mér mikill heiður sýndur og tók ég við henni af mikilli
gleði og af mikilli auðmýkt. Á starfsferli mínum hafa mér gefist
ótal tækifæri til að móta og innleiða nýjungar sem varða hjúkr -
un, heilbrigðisþjónustu og ýmsa þætti lýðheilsu. En sæmdin er
einnig þeirra sem trúðu á mig, treystu mér, gáfu mér tækifæri,
stóðu með mér, studdu mig, deildu með mér lífsviðhorfum,
gildum og trúnni á mátt forvarna, hjúkrunar og samstarfs heil-
brigðisstétta svo og mikilvægi þátttöku einstaklinga og sam-
félaga í góðri heilsu og vellíðan einstaklinga,“ segir Vilborg.
Það er óhætt að segja að Vilborg eigi farsælan starfsferil.
„Ég hef alltaf verið í svo mörgum og fjölbreyttum verkefnum
að ég hef sjaldnast staldrað við,“ segir hún, „en ég hef alltaf
haft hjúkrun að leiðarljósi og er svo hamingjusöm að hafa valið
að leggja fyrir mig hjúkrun. Mér hafa verið gefin svo ótal mörg
tækifæri að móta nýjungar í hjúkrun og lýðheilsu,“ segir hún.
„Ég hef áhuga á öllu sem lýtur að góðri heilsu og vellíðan ein-
staklinga og samfélaga en kjarninn minn er í hjúkrun.“
Viðurkenning á mannréttindum og
að gefast ekki upp
helga Sif friðjónsdóttir  geðhjúkrunarfræðingur var sæmd
riddarakrossi hinnar íslensku fálkaorðu fyrir brautryðjenda-
störf á vettvangi skaðaminnkunar fyrir vímuefnaneytendur og
aðra jaðarsetta hópa. „Ég er enn að meðtaka þessa viðurkenn-
ingu,“ segir helga Sif en hún fékk símtal um miðjan desember
frá ritara orðunefndar þess efnis hvort hún vildi þiggja viður-
kenninguna. „Ég hef alltaf fylgst með þessu, hverjir fá orð -
urnar. Ég hugsaði með mér að ég er eingöngu 45 ára … er þetta
ekki fyrir vel unnið ævistarf? hugsaði ég.“
Vegna aðstæðna í samfélaginu var orðuveitingin með öðru
sniði en vant er og fengu orðuhafar 15 mínútur hver ásamt
á fjórða tug hjúkrunarfræðinga verið sæmdir riddarakrossi fyrir framlag til hjúkrunar
tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 97. árg. 2021 19
Helga Sif Friðjónsdóttir geðhjúkrunarfræðingur var sæmd riddara -
krossi hinnar íslensku fálkaorðu fyrir brautryðjendastörf á vettvangi
skaðaminnkunar fyrir vímuefnaneytendur og aðra jaðarsetta hópa
1. janúar síðastliðinn.