Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 65
Íslenska ICNP-setrið er eitt af 14 setrum í heiminum sem
viðurkennd eru af ICN. Hin eru í Brasilíu, Síle, Íran, Írlandi,
Kanada, Kóreu, Ítalíu, Minnesota í Bandaríkjunum, Noregi,
Póllandi, Portúgal, Singapúr og eitt fyrir þýskumælandi lönd
(Þýskaland, Sviss, Austurríki). Noregur og Danmörk hafa
ákveðið að taka upp ICNP við skráningar í hjúkrun á lands-
vísu. Samstarf er við hin Norðurlöndin um ICNP í gegnum
Nordic Terminoloy Network.
Hlutverk og markmið ICNP-setursins
Hlutverk ICNP-setursins á Íslandi er að mynda og standa vörð
um tengslanet hjúkrunarfræðinga, heilbrigðis- og mennta-
stofnana og annarra hagsmunaaðila á Íslandi til að þróa, þýða,
innleiða og nota ICNP í kennslu, rannsóknum og klínísku
starfi. Setrið skuldbindur sig til að starfa í samræmi við sýn
ICN á e-Health.
Markmið sem skilgreind voru fyrir umsókn til ICN voru:
• Að vera virkur þátttakandi í þróuninni á ICNP m.a.
með því að fá nemendur, hjúkrunarfræðinga og sér-
greinar hjúkrunar til að vinna með ICNP
• Að á hverjum tíma sé til uppfærð og aðgengileg íslensk
þýðing á ICNP; setrið þarf að vinna með embætti land-
læknis að því að undirbúa og birta ICNP fyrir not-
endum með aðgengilegum og auðveldum hætti á net-
inu og á þann hátt að það nýtist hjúkrunarfræðingum
• Að ICNP sé innleitt á öllum sjúkrastofnunum á Íslandi
og sé þar með hluti af rafrænni sjúkraskrá; setrið getur
haft mótandi áhrif á hvað og hvernig verður innleitt og
það krefst samstarfs við stofnanir og embætti land-
læknis
• Að ICNP endurspeglist í námskrá og kennslu í hjúkr-
unarfræði; þessi verkefni fela í sér fræðslu til nemenda
og kennara um ICNP, í raun að endurmennta hjúkrunar -
stéttina
• Að hvetja til og styðja við rannsóknir til að þróa og efla
ICNP; m.a. með því að skipuleggja og móta verkefni
sem nemendur í grunn- og framhaldsnámi geta komið
að
• Að skilgreina þarfir fyrir tæknilausnir og veita ráðgjöf
um hvaða tæknilegi stuðningur þurfi að vera til staðar
við innleiðingu og notkun ICNP í rafrænum sjúkra-
skrárkerfum og sem lýtur alþjóðlegum stöðlum; sam-
starf setursins, embættis landlæknis og hug búnaðar-
fyrirtækja er mikilvægt hér, sérstaklega til að stuðla að
því að viðurkenndir staðlar, s.s. ISO 18104, séu notaðir
við innleiðingu ICNP í rafræna sjúkraskrá
Lögð var fram metnaðarfull verkefnaáætlun fyrir hvert mark -
mið sem er aðgengileg á heimasíðu setursins. Fyrsta rannsókn-
arverkefnið var lokaverkefni til BS-prófs sem laut að því að
skoða hversu vel hugtök í ICNP endurspegla viðfangsefni og
íhlutanir hjúkrunarfræðinga sem tengjast lífsstíl. Ásta Bergrún
Birgisdóttir og Kristín Margrét Kristjánsdóttir hjúkrunarfræð-
ingar, unnu að því. Setrið mun nýta sér niðurstöður úr slíkum
verkefnum til að hafa áhrif á þróun ICNP til hagsbóta fyrir
fræðigreinina hjúkrun, hjúkrunarstarfið og þar með sjúk-
lingum til heilla.
Hér hefur verið tæpt á 35 ára sögu verkefna sem hafa beint og
óbeint tengst uppbyggingu, þróun og notkun samræmds fag-
máls í hjúkrun. ICNP er slíkt fagmál. Það er okkar hjúkrunar-
fræðinga að hafa áhrif á tungutak fræðigreinarinnar. Með
stofnun Rannsókna- og þróunarseturs um ICNP, sem viður-
kennt er af ICN, og í samstarfi við skilgreinda hagsmunaaðila
getum við betur unnið að rannsóknum, þróun, þýðingu, inn-
leiðingu og notkun ICNP á Íslandi. Hjúkrunarfræðingar, sem
hafa áhuga á að kynna sér verkefni og viðfangsefni sem tengj -
ast ICNP, eru boðnir velkomnir og hvattir til að hafa samband.
Netfang setursins er icnp@hi.is.
Heimildir
Abdellah, F. G. (1959). Improving the teaching of nursing through research
in patient care. Í Gordon, M. (1987), Nursing diagnosis. Process and Ap -
plication. (2. útg.). New York: McGraw-Hill Book Company.
Anna Björg Aradóttir og Ásta Thoroddsen (ritstj.). (1997). Skráning hjúkr-
unar – handbók (2. útg.) Reykjavík: Landlæknisembættið.
Anna Stefánsdóttir. (2008). Stýrinefnd um skráningu hjúkrunar á Landspítala
– Erindisbréf. Óútgefið skjal dagsett 12. mars 2008.
Ásta Thoroddsen (ritstj.). (2002). Skráning hjúkrunar – handbók, (3. útg).
Reykjavík: Landlæknisembættið.
Ásta Thoroddsen. (2005). Applicability of the Nursing Interventions Classi-
fication to describe nursing. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 19,
128–139.
Ásta Thoroddsen. (2006). Staða hjúkrunarskráningar á Landspítala – háskóla-
sjúkrahúsi. Mat á árangri átaks til bættrar skráningar. (Skýrsla). Reykjavík:
Þróunarhópur um skráningu hjúkrunar, Landspítala.
Ásta Thoroddsen. (2009b). Minnisblað til formanns Fíh, Elsu B. Friðfinns-
dóttur, 15. sept. 2009
Ásta Thoroddsen. (2009a). Tillaga til stjórnar Fíh frá formanni vinnuhóps
um upplýsingatækni í hjúkrun, 13. okt. 2009.
Ásta Thoroddsen. (2012). Skráningarkverið. (1. útg.). Reykjavík: Sprengju-
höllin.
Ásta Thoroddsen. (2015). Skráningarkverið. (2. útg.). Reykjavík: Sprengju-
höllin.
Elín Eggerz-Stefánsson. (1981). Hjúkrunarferli — hjúkrunarrannsóknir.
Tímarit Hjúkrunarfélags Íslands, 58(1), 26–27.
Elísabet Guðmundsdóttir. (2002). Nursing Sensitive Patient Outcomes
(NOC) at Landspítali-University Hospital in Iceland. Óbirt meistararit-
gerð: Háskóli Íslands, Reykjavík.
Embætti landlæknis. (2016). Rafræn sjúkraskrá og heilbrigðisnet. Stefna Emb-
ættis landlæknis til 2020. Sótt á: https://www.landlaeknir.is/utgefid-efni/
skjal/item28559/
Embætti landlæknis. (2020). Flokkunarkerfi. Sótt á: : https://www.land-
laeknir.is/tolfraedi-og-rannsoknir/flokkunarkerfi/
Fagdeild um upplýsingatækni í hjúkrun. (2013). Stefna Fagdeildar um upp -
lýs ingatækni í hjúkrun innan Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga. Óbirt
skjal.
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri. (2003). Ársskýrsla 2003. Akureyri: FSA.
Sótt á https://www.sak.is/static/files/arskyrslur/arsskyrsla2003.pdf
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri. (2004). Ársskýrsla 2004. Akureyri: FSA.
Sótt á https://www.sak.is/static/files/arskyrslur/arsskyrsla2004.pdf
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri. (2005). Ársskýrsla 2005. Akureyri: FSA.
Sótt á https://www.sak.is/static/files/arskyrslur/arsskyrsla2005.pdf
Gordon, M. (1987). Nursing Diagnosis. Process and Application. (2. útg.). New
York: McGraw-Hill Book Company.
saga hjúkrunarskráningar á íslandi
tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 97. árg. 2021 65