Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 34

Hreyfanlegur starfskraftur
Það kann að virðast einfalt mál fyrir hjúkrunarfræðinga að
flytja til annars lands og hefja þar störf. Vinnuafl þeirra er alls
staðar eftirsótt og fjölmargir leggja land undir fót, ýmist á vit
ævintýra eða í von um betri lífskjör. hjúkrunarfræðingar sem
flytja til annarra landa til starfa eiga það sammerkt að vilja
helst aðlagast fljótt (Choi, Cook og Brunton, 2019). raunin er
þó sú að mörgum reynist erfitt að fóta sig á nýjum stað (Brun-
ton og Cook, 2018; Brunton o.fl., 2019). Sinn er siðurinn í
landi hverju og menningarmunur, samskiptaerfiðleikar, vinnu-
álag, valdamismunur á milli erlendra hjúkrunarfræðinga og
þeirra sem eru hagvanir heima fyrir getur hamlað skilvirkni í
teymisvinnu og ógnað öryggi sjúklinga. glíman við nýtt og
framandi tungumál er tímafrek og svo er snúið að semja sig
að nýjum háttum, viðhorfum og reglum. Slík aðlögun gerist
ekki einhliða heldur þarf hún að vera gagnkvæm, þar sem
bæði aðkomnir og heimavanir laga sig að nýjum aðstæðum
(Brunton og Cook, 2018; Brunton M. o.fl., 2019; Choi, Cook
og Brunton, 2019).
Ekki á heimavelli
allt frá upphafi íslenskrar hjúkrunarsögu hafa íslenskir hjúkr-
unarfræðingar sótt menntun og reynslu víða um lönd (Mar -
grét guðmundsdóttir, 2010). Margir koma aftur reynslunni
ríkari um það hvernig er að vera aðkomumaður og hvað það
er krefjandi að hasla sér völl sem slíkur.
Sjálf hef ég reynslu af að starfa í Danmörku fyrir nokkrum
áratugum síðan. Þangað fór ég stuttu eftir úrskrift, nokkuð rogg -
in með mína dæmigerðu íslensku skóladönsku. Þegar á hólminn
var komið átti ég bæði erfitt með að skilja tungumálið og að gera
mig skiljanlega. Ég sagði það sem ég kunni að segja en ekki endi-
lega það sem ég vildi segja. Það kom fyrir að ég móðgaði sam-
starfsfólk og sjúklinga með rangri orðanotkun, tónfalli eða
áherslum. Margir höfðu alls kyns útskýringar um lífið og til-
veruna á reiðum höndum fyrir mig sem kom frá „lille island“.
alls kyns kurteisisvenjur voru framandi, hvenær átti að „þéra“,
hvar mátti sitja og hvaða boðleiðir virkuðu. Í marga mánuði
fannst mér ég vera ótrúlega leiðinleg og litlaus því ég gat hvorki
verið fyndin á dönsku né svarað fyrir mig ef mér misbauð. Ég
varð dauðþreytt að loknum vinnudegi því það fylgdi því stöðugt
álag að máta sig inn í aðstæðurnar. Ljósu punktarnir í tilverunni
voru hjúkrunarfræðingar, kollegar mínir, flestir danskir, sem
studdu mig með ráðum og dáð. Þeir tóku mig með í mat, hittu
mig utan vinnutíma, klöppuðu mér á bakið þegar ég misskildi,
gerðu létt grín þegar svo bar undir, hughreystu mig þegar á móti
blés og hvöttu mig áfram þangað til ég gat spjarað mig sjálf. Þær
lögðu lykkju á leið sína til að hafa mig með og styðja mig og því
fylgdi örugglega aukaálag fyrir þær. Ég er þeim ævinlega þakklát
og hugsa til þeirra allra með hlýju.
um þessar mundir starfa 115 erlendir hjúkrunarfræðingar
sem eru skráðir hjá félagi íslenskra hjúkrunarfræðinga (fíh)
á Landspítala, meirihluti frá asíu, aðallega filippseyjum,
margir frá ýmsum löndum Evrópu en færri frá öðrum heims-
álfum. Þeir eru um 7% af 1740 hjúkrunarfræðingum sem
starfa á sjúkrahúsinu. auk þeirra eru einhverjir sem hafa ekki
verið skráðir hjá fíh enn sem komið er, en eru í Eflingu eða
Sfr (Landspítali, 2020). Samkvæmt upplýsingum frá hagstof-
unni voru erlendir ríkisborgarar sem hlutfall af mannfjölda á
Íslandi hátt í 14% árið 2020 (hagstofa Íslands, 2021). hlutfall
erlendra hjúkrunarfræðinga á Landspítala er því mun lægra
en hlutfall landsmanna með erlent ríkisfang.
Betri hjúkrun í heimsþorpinu
Ég efast ekki um að erlendir hjúkrunarfræðingar sem koma
hingað eru í marga mánuði að glíma við svipuð tilvistarvanda-
34 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 97. árg. 2021
Hjúkrun í „heimsþorpinu“
Þorgerður Ragnarsdóttir
Alþjóðlega viðurkennd hjúkrunarmenntun er lykill að öruggum störfum um allan heim. Það
er meðal þess sem gerir menntunina eftirsóknarverða fyrir ungt fólk. Frá upphafi hjúkrunar á
Íslandi höfum við notið starfskrafta hjúkrunarfræðinga víða að. Íslenskir hjúkrunarfræðingar
hafa líka alla tíð verið víðförlir. Fjölþjóðlegur bakgrunnur hjúkrunarfræðinga er meðal þess
sem gefur starfinu gildi.
Í marga mánuði fannst mér ég vera ótrúlega
leiðinleg og litlaus því ég gat hvorki verið fyndin
á dönsku né svarað fyrir mig ef mér misbauð.
Ég varð dauðþreytt að loknum vinnudegi því
það fylgdi því stöðugt álag að máta sig inn í
aðstæðurnar.