Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2021, Blaðsíða 76
óánægður“ og „mjög óánægður“ voru ásamt svarmöguleik-
anum „hlutlaus“ sameinaðir í „óánægður“. Einnig var svar-
möguleikanum „hef ekki þurft aðstoð/ráðgjöf “ sleppt þegar
unnið var úr svörum með „ánægja/óánægja“.
Niðurstöður
Bakgrunnur þátttakenda
Á rannsóknartímabilinu komu 390 börn í sex eða níu vikna
skoðun og foreldrar 49,4% þeirra (n = 193) gáfu samþykki sitt.
Foreldrar 136 barna (34,9%) svöruðu öllum spurningunum og
niðurstöður byggjast á svörum þeirra. Þátttakendur skiptust
jafnt á milli hópanna tveggja, 49,3% (n = 67) voru að eignast
sitt fyrsta barn og 50,7% (n = 69) höfðu eignast barn áður. Þátt-
takendur voru 93,4% konur sem allar gengu með barn sitt og
84,3% barnanna fæddust um fæðingarveg. Meirihluti þátttak-
enda var giftur eða í sambúð (91,9%) og hafði lokið námi á há-
skólastigi (70,6%). Rétt rúmur helmingur þátttakenda (52,9%)
var á aldrinum 30–39 ára, enginn þátttakandi var undir 20 ára.
Allir þátttakendur fengu heimavitjanir utan einn sem fór í
skoðun á sína heilsugæslustöð í öðru hverfi í stað heimavitjana
frá hverfisstöð. Einungis var martækur munur á bakgrunni
hópanna varðandi aldur og fjölda barna. Í töflu 1 má sjá bak-
grunnsupplýsingar þátttakenda
Viðhorf foreldra til heimavitjana
Meirihluti þátttakenda (91,9%, n = 124) var frekar eða mjög
ánægður með heimavitjanirnar. Í ljós kom að 50,4% þátttak-
enda höfðu fengið tvær eða þrjár heimavitjanir og 8,9% höfðu
fengið fjórar. Hins vegar höfðu 4,4% aðeins fengið eina en
36,3% fengið fimm eða fleiri og voru þeir síðasttöldu marktækt
ánægðari með heimavitjanirnar (p < 0,014) en þeir sem fengu
fjórar eða færri. Jafnframt fannst flestum þátttakendum heima -
vitjanirnar hæfilega margar (83,7%) og hæfilega langar (95,6%)
(tafla 2). Eini marktæki munurinn á hópunum var að foreldrar
með fyrsta barn vildu frekar breyta einhverju í heimavitjun-
unum (p < 0,02). Ellefu þátttakendur (8,1%) voru óánægðir
með heimavitjanir hjúkrunarfræðinga. Foreldrum gafst kostur
jórunn edda hafsteinsdóttir o.fl.
76 tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 97. árg. 2021
Tafla 1. Bakgrunnur þátttakenda, með fyrsta barn og sem áttu
barn áður
Heild Fyrsta barn Barn áður P-gildi*
n = 136 n = 67 n = 69 < 0,05
(100%) (49,3%) (50,7%)
Kyn:
Karlar 9 (6,6) 6 (9,0) 3 (4,3)
Konur 127 (93,4) 61 (91,0) 66 (95,6)
Aldur:
20–29 53 (39,0) 36 (53,7) 17 (24,6) 0,01*
30–39 72 (52,9) 28 (41,8) 44 (63,8) 0,002*
40 ára og eldri 11 (8,1) 3 (4,5) 8 (11,6) 0,03*
Hjúskaparstaða:
Einstæður 8 (5,9) 6 (8,9) 2 (2,9)
Í sambandi/hjúskap 125 (91,9) 60 (89,6) 65 (94,2)
Annað 3 (2,2) 1 (1,5) 2 (2,9)
Menntun:
Grunnskóli eða minna 16 (11,8) 8 (11,9) 8 (11,6)
Stúdent eða iðnnám 24 (17,6) 12 (117,9) 12 (17,4)
Háskólapróf 96 (70,6) 47 (70,1) 49 (71,0)
Konur — fæðing
(n = 127)
Um fæðingarveg 107 (84,3) 49 (80,3) 58 (87,9)
Keisaraskurður 20 (15,7) 12 (19,7) 8 (12,1)
* P-gildi, marktækni miðuð við < 0,05
Tafla 2. Samanburður á viðhorfi til skipulags heimavitjana
meðal hópanna tveggja
Heild Fyrsta barn Barn áður P-gildi**
n = 135* n = 66 n = 69 < 0,05
(100%) (48,9%) (51,1%)
Fjöldi heimsókna:
Ein 6 (4,4) 3 (4,5) 3 (4,4)
Tvær 50 (37,1) 22 (33,3) 28 (40,6)
Þrjár 18 (13,3) 9 (13,6) 9 (13,0)
Fjórar 12 (8,9) 7 (10,6) 5 (7,2)
Fimm eða fleiri 49 (36,3) 25 (37,9) 24 (34,8)
Fannst þér heim-
sóknirnar vera:
Of fáar 20 (14,8) 13 (19,7) 7 (10,2)
Hæfilega margar 113 (83,7) 52 (78,8) 61 (88,4)
Of margar 2 (1,5) 1 (1,5) 1 (1,4)
Fannst þér heim-
sóknirnar vera:
Of stuttar 6 (4,4) 4 (6,1) 2 (2,9)
Hæfilega langar 129 (95,6) 62 (93,9) 67 (97,1)
Of langar 0 (0) 0 (0) 0 (0)
Varst þú ánægð/ur/
óánægð/ur með
heimavitjanirnar:
Ánægður 124 (91,9) 58 (89,4) 66 (94,3)
Óánægður 11 (8,1) 7 (10,8) 4 (5,7)
Fékkstu tækifæri til
að spyrja um það sem
þér hefur verið efst í
huga í heimavitjunum:
Já 129 (95,6) 61 (92,4) 68 (98,6)
Nei 6 (4,4) 5 (7,6) 1 (1,4)
Myndir þú vilja breyta
einhverju við heima-
vitjanir:
Nei 80 (59,3) 33 (50,0) 47 (68,1)
Hef ekki skoðun 27 (20,0) 14 (21,2) 13 (18,9)
Já 28 (20,7) 19 (28,8) 9 (13,0) 0,02*
* Einn þátttakandi þáði ekki heimavitjanir frá hverfisheilsugæslu og er því
ekki með
** P-gildi, marktækni miðuð við <0,05