Heilbrigt líf - 01.12.1942, Blaðsíða 33
fram ágæti jurtafæðunnar, en telja kjöt, og dýrafæðu
yfirleitt, viðsjárverðan mat fyrir manninn. Er þetta aðal-
lega byggt á þeim staðhæfingum, 1) að maðurinn sé í eðli
sínu jurtaæta — að sínu leyti eins og grasbítirnir (jórtur-
dýr o. fl.) — og sé því að brjóta í bág við lögmál náttúr-
unnar, er hann leggi sér til munns dýrafæðu, og 2) að
eggjahvíturíkt fæði sé manninum skaðlegt, er til lengdar
lætur. En eins og kunnugt er, er dýrafæða yfirleitt mun
eggjahvíturíkari en jurtafæða, miðað við næringargildi,
og væri þetta því ærin ástæða til þess að hafa horn í síðu
hennar.
Ef þessar staðhæfingar væru á rökum byggðar, hefðu
jurtaæturnar (,,vegetarianer“) — en svo má nefna þann
flokk manna, sem afneitar allri dýrafæðu — nokkuð til
síns máls.
Fyrst er þá að athuga, hvort hægt sé frá líffræði-
legu sjónarmiði að telja manninn jurtaætu, fremur en
dýraætu. Bygging og starfsemi meltingarfæranna ættu
að gefa góðar bendingar í þessu efni, og er þá handhæg-
ast að taka til samanburðar meltingarfæri hreinnar kjöt-
ætu annars vegar og jurtaætu hins vegar, meðal spen-
dýra. Sem fulltrúa fyrir þessa flokka, má taka rándýrin
og grasbítina (jórturdýr o. fl.).
Rándýrin eru fyrst og fremst kjötætur. Tennur þeirra
eru sterklegar, en ekki til þess fallnar að tyggja fæðuna.
Framtennurpar eru oddhvassar sem gaddar, en mynda
ekki samfellda bitbrún. Næst þeim koma vígtennurnar,
sem eru einkennandi fyrir rándýrin; þær eru og oddhvass-
ar, en miklu rammlegri en framtennurnar og skaga
lengra fram. Með víg- og framtönnum heggur rándýrið
bráð sína, og rífur flygsur úr holdinu. Jaxlarnir eru með
egg, hvassri sem meitill, og verka því jaxlar beggja skolta
sem skæri eða naglbítur, vel fallnir til þess að búta í
Heilbrigt líf
159