Úrval - 01.11.1954, Side 4
2
ÚRVAL
slóð, sem afneitað hefur sverð-
inu og tröllafífli keisarafjöl-
skyldunnar ?
Árið 1951 gerði Vísinda- og
menningarstofnun Sameinuðu
þjóðanna (UNESCO) út menn
til að kanna hugi japansks
æskufólks og fá svör við þess-
um spurningum. Tveir Evrópu-
menn — Jean Stoetzel, fransk-
ur sérfræðingur í skoðanakönn-
un, og Fritz Vos, hollenzkur
maður, lærður í japönskum
fræðum — unnu að þessu í fé-
lagi við nokkra japanska vís-
indamenn. Japanska skoðana-
könnunin (NPORI) tók að sér
að kanna skoðanir valinna hópa
æskumanna um allt landið, en
auk þess voru sérstakar kannan-
ir gerðar á völdum stöðum:
syðst á Kyuskuey, þar sem þjóð-
legar hefðir hafa sterk ítök, og
nyrzt á Hokkaidoey, þar sem
siðum er öfugt háttað. Stúdent-
ar í Tokyo, Kyoto (auðug menn-
ingarmiðstöð) og Sapporo (há-
skólaborg) voru einnig spurð-
ir.
Þessari rannsókn UNESCO
er nú lokið og birtast niðurstöð-
ur hennar í bók eftir dr. Stoet-
zel, sem heitir á ensku Without
the Chryscmthemum and the
Sword. Þó að könnunin næði til
allra aldursflokka þjóðarinnar,
var hún gagngerust meðal æsku-
fólks á aldrinum 15 til 25 ára,
sem er fimmtugur þjóðarinnar
eða 15 milljónir, tveir fimmtu
af þeim í sveitum landsins. I
Japan eru öll börn í skóla til
15 ára aldurs og um helmingur
unglinga frá 15 til 20 ára.
Spurningarnar, sem lagðar
voru fyrir unga fólkið snertu
næstum öll svið lífs þess, en
flokkuðust um nokkur megin-
atriði: hugmyndir japanskra
æskumanna um útlendinga; af-
stöðu þeirra til yfirvaldanna og
stofnana landsins; viðhorf
þess til erfðavenja annarsvegar
og félagslegra breytinga hins-
vegar og til þeirra persónulegu
verðmæta sem það metur mest.
Svörin við þessum spurning-
um geta verið oss nokkur vís-
bending um hvort japanska
þjóðin stefnir í átt til lýðræðis
eða hvort hún muni hverfa aft-
ur til einræðis í einhverri mynd.
Því að ef æskan hefur fundið
sjálfa sig og öðlast sjálfstraust,
ef hún horfir vongóð til framtíð-
arinnar, ef hún hefur öðlazt
styrk til þess að varpa af sér
byrði ríkis- og foreldravalds, þá
er von til þess að lýðræðið eigi
þar framtíð fyrir sér.
En skoðanakönnun UNESCO
var ekki pólitísk. Höfuðmark-
mið hennar var að reyna að
brúa hið mikla djúp sem enn
skilur Japan, þjóð þess og siði,
frá öðrum löndum. Hún var
hluti af miklu víðtækari áform-
um UNESCO til að efla skilning
milli þjóða. Góðvild og vilji til
samvinnu nægir ekki; nákvæm
þekking á mismun þjóða heims-
ins verður einnig að koma til.
Um þekkingu Vesturlandabúa
á Japönum er það að segja, að