Úrval - 01.11.1954, Side 50

Vizka náttúrunnar.
Grein úr „Verden Idag“,
eftir dr. phil. Helmuth Gottschalk.
AÐ er ótrúlegt en satt, að
hinn loðni og risavaxni björn
ísaldartímabilsins, sem skaut
flestum öðrum dýrum skelk í
bringu, þjáðist í raun og veru
oft af liðagigt. Hann hafðist við
í hellum, en beinagrindur, sem
fundizt hafa, leiða í ljós, að hann
hefur ekki þolað hellisvistina,
því að liðagigtareinkennin leyna
sér ekki. En hvað skal þá segja
um hina óskeikulu eðlishvöt dýr-
anna ? Gat hún ekki fengið björn-
inn til að flytja sig suður á bóg-
inn, eins og tígrisdýrið gerði
síðar, eða að minnsta kosti kom-
ið honum til að lifa hollara lífi
undir beru lofti?
Nei, menn hafa gert allt of
mikið úr „vizku náttúrunnar“
og óskeikulleika eðlishvatanna.
Þessir meðfæddu eiginleikar
uppfylla aðeins lágmarksþarfir
dýranna. Auk þess hefur hver
eðlishvöt tilhneiging til að þró-
ast sjálfstætt og „vizka náttúr-
unnar“ samræmir alls ekki hin-
ar mismunandi hvatir.
*
Dýr éta oft yfir sig, þegar
þau komast í kræsingar, og þau
drekka líka gjarna meira en þau
hafa gott af. En þegar þau geta
varla komizt úr sporunum fyrir
fylli og eru orðin sljó af
ofáti, er það í litlu samræmi
við meðfædda varúð þeirra og
sjálfsbjargarhvöt. Veiðimenn og
ýmis rándýr nota sér einmitt
þennan veikleika veiðidýrsins —
að það étur og drekkur of mikið.
Hin svonefnda náttúrlega og
óspillta eðlishvöt dýranna, að
sækja í holla fæðu, sem nátt-
úrulækningapostulunum verð-
ur svo tíðrætt um, er ekki held-
ur eins óbrigðul og af er látið.
Eins og kunnugt er, erum við
mennirnir orðnir svo ónáttúr-
legir og spilltir, að við höfum
ekki lengur þenna hæfileika. Við
viljum heldur afhýdd hrísgrjón
og kökur úr hvítu, f jörefnalausu
mjöli. En eðlishvöt dýranna í
þessu efni er ekki heldur eins
áreiðanleg og haldið hefur verið
fram. Við tilraunir, sem gerð-
ar hafa verið á börnum og rott-
um, sem þjáðust af skorti á
steinefnum, t. d. magnesium-
samböndum, hefur komið í ljós,
að bæði börnin og rotturnar hafa
kosið fæðu, sem var sneydd þess-