Heimili og skóli - 01.03.1975, Page 20

ráðstefnunnar á vegum Unesco árið 1960
urðu sýnu meiri heldur en Helsing0r-ráð-
stefnunnar. — Að því stuðlaði ekki minnst
að margir aðilar, stjórnvöld margra landa,
frjáls félagasamtök svo og hagsmunasamtök
margvísleg og þá ekki síst verkalýðshreyf-
ingar og samtök vinnuveitenda, en þar komu
fram tveir meginaðilar vinnumarkaðarins,
létu fullorðinsfræðsluna til sín taka og það
svo um munaði. Þá var hitt einnig til að
glæða skilning á mikilvægi þessa þáttar að
ríkjaheildir, er leituðust við að efla menn-
ingarlega og félagslega samstöðu, svo sem
Evrópuráðið, fylgdu eftir ályktunum þeim
sem gerðar höfðu verið á ráðstefnu Unesco
svo og ábendingum ýmsum er þar höfðu
komið fram. — Urðu af þessu öllu mikil
umbrot í menntamálum flestra landa og þá
ekki síst meðal vestrænna þjóða. Er það og
mála sannast að eftir 1960 hefur fræðslu-
kerfum flestra Vesturlanda verið breytt svo
verulega að telja má til byltingar. Jafn-
framt hinu hefðbundna fræðslukerfi, the
formal education, eins og þetta er kallað á
enskri tungu eða formelle undervisning á
máli frænda okkar á Norðurlöndum hefur
verið tekin upp skipuleg fullorðinsfræðsla.
Fullorðinsfræðslan hefur verið greind í
þrennt. í fyrsta lagi hefur verið um að
ræða fullorðinsfræðslu, sem gerði mönnum
mögulegt að ljúka ýmsum áföngum hins
hefðbundna skólakerfis og fullorðnum sköp-
uð aðstaða til að stunda það nám, án þess
að þurfa að þræða sömu braut og hinir
ungu.Þá hefur í annan stað verið komið á
fjölþættari fullorðinsfræðslu í formi end-
urmenntunar og áframhaldandi menntun-
ar þeirra sem rækja ákveðin störf í þjóðfé-
laginu, en telja sér nauðsynlegt að fylgjast
með nýjungum og afla sér viðbótarþekking-
ar. Þessi annar þáttur fullorðinsfræðslunn-
ar er einkum og sér í lagi tengdur atvinnu-
lífinu og skipulagður og að ýmsu fram-
kvæmdur af aðilum vinnumarkaðarins. —
I þriðja lagi hefur verið komið á fullorðins-
fræðslu að sinna fyrst og fremst hinu fé-
lagslega og menningarlega. Þessi þáttur
fullorðinsfræðslunnar er einkum ræktur af
frjálsum félagasamtökum, en nýtur engu að
síður stuðning hins opinbera heldur en hin-
ir tveir fyrri þættir sem greint var frá.
4. RÁÐSTEFNA í TOKÍÓ ÁRIÐ 1972
Hinn öri vöxtur fullorðinsfræðslunnar á
7. áratug aldarinnar frá 1960—1970 í nær
öllum löndum heims og þá alveg sérstak-
lega á Vesturlöndum og í Ráðstjórnarríkj-
unum gerði það eðlilegt að enn væri efnt
til ráðstefnu um þennan þátt á vegum Un-
esco. Sú ráðstefna var undirbúin með sér-
stöku móti. Sameinuðu þjóðirnar lýstu ár-
ið 1970 alþjóðlegt menntaár, International
Education Year, og hvöttu til þess að taka
menntamál veraldar til gagngerrar endur-
skoðunar. Jafnframt var því lýst yfir að
haldin myndi ráðstefna um fullorðins-
fræðslu í byrjun 8. áratugarins á vegum
Unesco og aðildarþjóðir Sameinuðu þjóð-
anna svo og Unesco beðnar að undirbúa ráð-
stefnuna með margvíslegum athugunum,
skýrslugerðum og gagnasöfnun.
Vestur-Evrópuþjóðir hófu undirbúning
þennan innan Evrópuráðsins og fólu því að
hafa frumkvæði svo og að gera drög að
framtíðarskipan í fræðslumálum á Vestur-
löndum.
Hér var ekki látið sitja við orðin tóm.
Fyrir ráðstefnu Unesco sem getið var í upp-
hafi þessa máls og haldin var dagana 25.
júlí til 7. ágúst í Tokíó hafði verið gengið
14 - HEIMILI OG SKÖLI