Úrval - 01.09.1969, Page 68

Úrval - 01.09.1969, Page 68
66 ÚRVAL andað að sér til að komast í sam- band við guðina. Gríski sagníræð- ingurinn Herodot, sem uppi var fyr- ir meira en 400 árum fyrir Krist, segir frá villtum þjóðflokki. Ský- þununum, sem bjuggu við Svarta- haf. Þeir köstuðu hamp-fræjum á glóandi heita steina, svo mikill reykur myndaðist. Síðan breiddu þeir flókateppi sin yfir steinana og skriðu undir þau. Þar önduðu þeir að sér reyknum og veinuðu af ánægju, vegna hinna undarlegu á- hrifa, sem hann hafði á þá. Hinn þekkti gríski læknir Hippokrates, ráðlagði sjúklingum sínum að anda að sér reyk, í ýmsum sjúkdómstil- fellum, sérstaklega vegna ýmiss konar kvensjúkdóma. Það virðist nokkuð öruggt að tó- baksreykingar hafi byrjað við helgisamkomur hjá prestum, í þeim löndum, sem við nú þekkjum sem Mið-Ameríku og Mexíkó. Forn- leifafræðingar hafa fundið pipur úr beini, tré og leir, sem greinilega hafa verið reyktar í meira en 1000 ár, áður en nokkur Evrópubúi setti fót sinn á það land. Allt bendir því til þess, að tóbaksreykingar séu sið- ur, sem við höfum frá Indíánum. Frá prestunum færðist siðurinn smátt og smátt til hinna óbreyttu, og þegar Evrópumenn komu til Ameríku, höfðu reykingarnar þegar misst töluvert af heilagleika sínum. í Evrópu var tóbakið fyrst í stað notað sem meðal: gegn höfuðverk, kvefi, svima og fleiru. Það var fyrst og fremst Englendingurinn Sir Walter Raleigh, sem innleiddi rétta notkun tóbaksins. Hann kynntist tóbaksnotkun Indíána á landkönn- unarferðum sínum, og þegar heim kom, reykti hann mikið, bæði vís- indalega og nautnalega. Það byrjaði þó ekki vel hjá honum, því þegar ráðskona hans sá hann í fyrsta skipti reykja, varð hún yfir sig hrædd, hljóp til og hellti úr fullri ölkrús yfir höfuð hans, til að slökkva eld- inn í húsbóndanum! Og tóbaksreykingar hófu sína :|g- urgöngu, en ekki mótstöðulaust. í blaði nokkru frá þessum tíma, „Everyman in his Humour“, má lesa eftirfarandi klausu: „Það er ekki til annars en að kæfa mann og fylla af glóð og ösku. í síðustu viku dóu tveir menn í húsi einu vegna tóbaksreykinga og í gær hringdu klukkurnar yfir tveim í viðbót. Enginn maður ætti að snerta tóbak eða pípu. Það kæfir mann fyrr eða síðar. Það er ekki mikið betra en rottueitur". Jakob 1., sem var sonur Maríu Stúart, en var að flestu ólíkur hinni lífsglöðu móður sinni, gaf árið 1604 út plagg, sem fordæmdi alla tóbaks- notkun. En það hafði lítið að segja, og árið 1620 var stofnað félag pípu- gerðarmanna í Englandi. Það ár voru flutt inn meira en 40.000 lbs. af tóbaki frá Virginía. Ráðamenn annarra landa reyndu einnig fyrst í stað að sporna við tóbaksnotkun- inni, en þeir sáu fljótt hverjar gull- námur tollatekjur af tóbakinu voru. Bönnin hurfu og tóbaksnotkun varð almenn. PÍPAN f flestum góðum pípum er kóng- urinn gerður úr rót lyngplöntunn- ar (Erica arborea), sem vex í lönd-
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Úrval

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.