Úrval - 01.08.1970, Side 54
52
ÚRVAL
sem ég átti. Negrar höfðu sótt 01-
ympíuleika áður, og þeir höfðu sigr-
að áður. En miklu meira var búizt
við af mér. Adolf Hitler var í óða
önn að hervæða land sitt gegn öll-
um heiminum. Hann misnotaði Ol-
ympíuleikana og breytti þeim í
keppni milli einræðis og frelsis. Á
vissan hátt var ég að. keppa gegn
Hitler sjálfum og goðsögn hans um
„yfirburði aríska kynstofnsins“. Ég
var skráður í í'jórar keppnir, og
Hitler hafði látið þrautþjálfa bezta
íþróttamann sinn, Lutz Long að
nafni, svo að hann mætti sigra mig
í einni keppninni. Ég átti heimsmet
í langstökki, og aðeins Long einum
hafði enn tekizt að nálgast það met.
Undanrásirnar fyrir þessa sér-
stöku keppni voru rétt eftir að leik-
arnir hófust. Lutz Long setti nýtt
Olympíumet við fyrstu tilraun í
undanrásinni þennan ágústdag á
Berlínar-leikvanginu. í fyrstu und-
anrás! Þegar röðin kom að mér,
reis Hitler upp úr stúku sinni og
stikaði út. Ég var óður, óður af
hatri, svo að mér mistókst fyrsta
tilraunin. í annarri tilraun stökk ég
ekki nógu langt til þess að komast
í úrslit. Ég átti nú aðeins eftir eina
tilraun. Og ég varð því gripinn æð-
islegum ótta. Lutz Long stóð þar
nálægt og var að rabba við nokkra
vini sína. Hann var hávaxinn, stór-
kostlega vel byggður, með skollitað
hár. Áhyggjulaus og öruggur ungur
maður, Aríi. Ég gekk svolítið af-
síðis. Ég skalf á beinunum. Nú var
ég kominn aftur suður til Oakville.
Ég var niggari.
Skyndilega fann ég, að einhver
tók þéttingsfast í handlegg mér. Ég
sneri mér við og leit beint inn í
heiðblá augu sjálfs Longs. „Þú ert
betri stökkvari en þetta,“ sagði hann.
„Hvað hefur hlaupið í þig? Var það
kannske það, sem Hitler ríkiskansl-
ari gerði? Heyrðu, þú verður að
komast í úrslit.“ Honum tókst að
róa mig. Hann stakk upp á því, að
ég drægi línu á bak við ráspallinn
og stykki þaðan, en ekki af ráspall-
inum. Og ótti minn hvarf sem dögg
fyrir sólu. Og í þriðju og síðustu
tilraun minn tókst mér að ná nægi-
lega góðum árangri til þess að kom-
ast í úrslit. Ég hafði jafnvel stokk-
ið einu feti lengra en nauðsynlegt
var til þess.
Næstu kvöldin sátum við Lutz og
röbbuðum saman langt fram á nótt.
Við töluðum um okkur sjálfa og
veröldina. Við stofnuðum þarna til
vináttutengsla. Og Lutz varð einn
af mínum beztu hvítu vinum, þó að
það ætti ekki fyrir okkur að liggja
að sjást aftur. (Hann féll í síðari
heimsstyr j öldinni).
Ég vann fern gullverðlaun. Og
Lutz var viðstaddur sem áhorfandi,
þegar ég vann þrjú þeirra, og hvatti
mig ákaft. Þar var um að ræða
verðlaun í 100 metra og 200 metra
hlaupi og í boðhlaupi. Við kepptum
til hins ýtrasta í langstökkinu. Þeg-
ar mér tókst loks að sigra, dró Lutz
mig fram fyrir áhorfendur, lyfti
handlegg minum og hrópaði til
manngrúans: „Jes-se Ow-ens! Jes-
se Owens! „Hitler yggldi sig illilega.
Manngrúinn tók undir hróp Lutz:
„Cha-zee Oh-wens! Cha-zee Oh-
wenz!“ hljómaði úr öllum áttum.
Ég varð gagntekinn af hrifningu.
Nú átti ég það Lutz að þakka, að ég