Úrval - 01.08.1970, Page 104
102
ÚRVAL
voru þar fjögur heiðursskjöl frá al-
ríkislögreglunni. í bókahillunum
kom hann auga á „Das Kapital“ og
um heila tylft annarra rita, er
snertu kommúnismann. Hann brosti
og greip enska útgáfu af bókinni
„Grundvallaratriði marxismans-
leninismans", sem gefið hafði ver-
ið út í Moskvu árið 1958. „Ég vissi
ekki, að það væru neinir marxist-
ar innan alríkislögreglunnar," sagði
hann.
„Það er ekki hægt að berjast
gegn því, sem maður skilur ekki,“
svaraði Jack. ,,En við skulum ekki
ræða störf okkar í kvöld. Hvernig
litist þér á að fá einn lítinn, áður
en ég ek þér inn í borg? Við ættum
að fara að leggja af stað 'hvað úr
hverju, því að það væri ekki vitur-
legt fyrir mig að fara með þig alla
leið til hótelsins. É'g skil þig eftir
við þá neðanjarðarstöð, sem er
næst heimili mínu.“
Þegar þeir lögðu af stað, sagði
Tuomi við konu Jacks: „Þú átt
yndislega fjölskyldu og heimili.
Það var mér mikils virði að koma
hingað.“
„Það var gaman að fá þig í heim-
sókn,“ svaraði hún. „Bíddu augna-
blik. Ég gleymdi dálitlu." Hún
skrapp fram í eldhús og kom aftur
með bláberjaávaxtaköku, vafða í
álpappír. Hún rétti Tuomi kökuna.
„Ég bakaði tvær,“ sagði hún.
Þegar Tuomi var á leið inn í borg
í æðandi neðanjarðarlestinni, var
hann að hugsa um það, hversu vel
hann hafði skemmt sér þá um
kvöldið. Og hann skammaðist sín
fyrir það. Þjálfun Tuomi gerði það
að verkum, að hann hafði á reiðum
höndum skýringu þeirrar stað-
reyndar, að Jack átti heimili, sem
var sannkallað óhófsheimili sam-
kvæmt sovézkum lífskjörum. En
hið sama gilti ekki um óttaleysi það
og trúnaðartraust, sem einkenndi
þetta fólk. Tuomi gat enga skýringu
gefið á þeirri staðreynd. Jack hafði
hætt á að kynna fjölskyldu sína
manni, sem hann vissi, að var sov-
ézkur njósnari. Og fjölskyldan hafði
öll tekið honum sem vini. í augum
Tuomi voru Bandaríkin enn óvin-
ur. Hann vissi, að honum bar einn-
ig að líta á Jack sem óvin. En hann
gerði sér nú grein fyrir því, að
hann gerði það ekki.
Þetta hafði einnig verið óvenju-
legt kvöld fyrir Jack. „Tvöfaldir“
njósnarar fengu venjulega ekki
slíka meðhöndlun af hálfu Alríkis-
lögreglunnar. Meðlimir hennar
skýrðu venjulega ekki slíkum
njósnurum frá réttum nöfnum né
öðrum upplýsingum, og því síður
buðu þeir slíkum njósnurum heim.
En Alríkislögreglan áleit, að það
væri svo þýðingarmikið að vinna
traust og hollusu Tuomi, að hún
gaf Jack leyfi til þess að nota hver
hættulaus ráð til þess að ná per-
sónúlegum tengslum við hann. Jack
dró þá ályktun af þessu, að bezta
ráðið til þess að eignast vin væri
einfaldlega að vera raunverulegur
vinur án allra látaláta.
DEMANTSARMBAND
Mennirnir úr Alríkislögreglunni
höfðu lagt á það ríka áherzlu við
Tuomi, að hann reyndi að bjarga
sér sem mest hjálparlaust við að
koma sér fyrir á sem „hagkvæm-