Mímir - 01.04.1986, Page 13

brauðsneiðarnar hoppuðu uppúr brauðristum
einsog fimleikamenn (...)
bílar sem hrukku í gáng með andfælum
binda slaufur á hraðbrautir
miðborgin geispar
stynur þúngan
a, (BSS: Gjalddagar, bls. 28).
Það er að sönnu ekki aðferðirnar til mynd-
sköpunar sem eru nýstárlegar hjá ungskáldun-
um heldur birting þeirra — hvernig nýr veru-
leiki er myndgerður á nútímalegu ntáli en með
gamalkunnri tækni.
Málfarið á ljóðunum er að öllum jafnaði
hversdagsiegt einsog efniviðurinn og myndmál-
ið, laust við hátíðleika og tilgerð. Gömlu mál-
vöndunarbuxunum hefur nú verið hent og í
staðinn dregnar fram rokkbuxur, vandlega
skeyttar slangri. Fjálgur og alvarlegur stíll verð-
ur að víkja fyrir húntor og hálfkæringi; orðin
eru gjarna sótt í safn hins unga Rokklendings
og það ekki ómerka safn inniheldur fjölskrúð-
U. ugan forða slangurs fyrir allt mögulegt frá dópi
til lofnarláta:
varúð skordýraeitur
hassað vá í myrkrinu
getur ekki tjáð þig nema í upphrópunum
milljón gæsalappir utan um allt
sem þú segir
hvar var þér stungið í samband
droppát í frakka
sem passará heiminn
eða dressaður sent díler
(EMG: Sendisveinninn .. . , bls. 12).
Húmorískur stíll og orðaleikir eru all greinilegt
einkenni á ljóðum ungskáldanna — þau halda
áfram „orðbyltingunni" sem kennd er við Dag
Sigurðarson þótt með nokkuð öðrum hætti sé.
Oft eru orðaleikir settir fram í háðungarskyni
einsog þegar sagt er urn drottin að hann
„græddi sár hins tyfta tötramanns / á tá og
fingri“x. Fyndin ljóð með nokkrum ádeilu-
broddi er víða að finna; ágætt dæmi er upphafs-
ljóð einnar bókar Einars Más — einskonar „til
lesandans":
væri eg
bilað sjónvarp
ntundi ég örugglega
valda frekari trullun
í lífi ykkar
(EMG: Er nokkur í
kórónafötum .. .,bls. 7)
Víða er hæðst að ættjörð og náttúru og ýmsar
líkingar tilfærðar í því skyni, td. Iíkir Pétur
Gunnarsson landinu við stóran kúk . . .
Leikið er með orð í að því er virðist þrenn-
um tilgangi aðallega: í fyrsta lagi til þess ein-
faldlega að vera fyndinn, í öðru lagi til að gefa
stirðnuðum frösum nýtt líf og í þriðja lagi er
verið að leika með merkingu orðanna; Stein-
unn og Þórarinn eiga dæmi urn þetta:
1. Því sá sem er sloppinn í sloppinn
er sloppinn og þarf ekki að svara.
(ÞE: Erindi.bls. 59)
2. Æ fastar vefst mér íslensk tunga um tönn
(Sama. bls. 44)
3. I sumarnætur ég veiði sól
og stjörnu í vetrarnætur
(StS: Verksummerki, bls. 26).
Með gamansemi og orðaleikjum hefur skáld-
unum víða tekist að bjarga Ijóðinu undan þeirn
drunga og draugasagnastíl sem lengi hefur loð-
að við það og kemur berlega fram í upplestri;
en þarsem tilgangurinn er eingöngu sá að vera
fyndinn þykir mér sem tilfinnanlega hafi verið
slakað á skáldlegum kröfunt, hæðnin er jafnvel
gufuð upp, ádeilan rokin útí veður og vind og
lítið fer fyrir þeirri mannlegu skírskotun sem
þó hlýtur að verða að vera fyrir hendi til að
ljóðið hafi nokkra möguleika á að öðlast fram-
haldslíf í vitund lesandans. Eftir stendur sumsé
sú ætlun ein að vera fyndinn í Ijóði; útaf fyrir
sig göfugt stefnumið en stenst tæplega „listræn-
ar kröfur": af því verður hlátur einn og ekkert
meir.
8 ÞE: Kvceði, bls. 16
13