Mímir - 01.04.1986, Blaðsíða 19

Mímir - 01.04.1986, Blaðsíða 19
1962:333). Einkum eru það erlendu viðskeytin -ína og -ía sem notuð eru til þess að mynda slík kvennanöfn (sþr. Halldór Halldórsson 1967:57). Frá upphafi virðist hafa tíðkast að mynda kvennanöfn af karlanöfnum með því að skeyta endingunni -a við karlanöfn, t.d. Þóra, Halla o.s.frv. I manntalinu 1910 virðist þessarar nafnmyndunarreglu þó gæta meira en áður því þá koma fyrir nöfn eins og Baldvina, Sigurða, Eiríka o.s.frv. (sþr. Þorsteinn Þorsteinsson 1964:176 og 211 og Hagstofa íslands 1915:72 — 123). í kringum 1910 er því eins og gætt hafi sérstakrar tilhneigingar til þess að mynda kvennanöfn af karlanöfnum. Tafla 3 sýnir fjölda kvennanafna sem mynduð eru með því að skeyta endingunum -ína, -ía og -sína við norræna stol'na (sþr. Þorsteinn Þorsteinsson 1964:225—226 og Hagstofa íslands 1981:4 — 7 og 11 — 14). Tafla 3 1855 1910 1921-50 1960 1976 -ía 5 13 9 1 — -ína 10 74 43 5 ! -sína 1 21 8 1 Þó mikið kveði að þessari gerð þastarða- nafna í manntalinu 1910 þá eru þau flestöll mjög fátíð. í nafngjöfum áranna 1921 — 50 er helmingur þessara nafna með aðeins einn nafn- bera hvert og aðeins 4 þessara nafna virðast hafa náð nokkurri verulegri útbreiðslu. Það eru nöfnin Olafía, Ólína, Gíslína og Guðmundína (sbr. Þorsteinn Þorsteinsson 1964:176 — 177 og þó ekkert þessara nafna fyrir en 1960 eru nokkrar stúlkur skírðar Ólafía, Ólína og 6737- ína (sjá Hagstofa fslands 1981:4 — 7 og 11 — 14). Tafla 4 sýnir hversu margar konur/stúlkur báru nöfn með endingunum -ína, -ía og -sína skeyttum við norræna stofna í skýrslunum 1855, 1910, 1921-50, 1960 og 1976 (sbr. Þor- steinn Þorsteinsson 1964:225—226 og Hagstofa 225—226). í nafngjöfum ársins 1976 kemur íslands 1981:4- 7 og 11-14). Tafla 4 1855 1910 1921-50 1960 1976 -ía 27 387 286 14 — -ína 40 626 341 8 1 -sína 3 72 37 2 - Samtals 70 1085 664 24 1 Af töflu 4 sést að þessi nöfn hafa notið mestra vinsælda á fyrri hluta þessarar aldar. Það hafa þó augljóslega aldrei verið þessi nöfn sem sett hafa mestan svip á nafnaval lands- manna því árið 1855 báru aðeins 0,2% ís- lenskra kvenna svona nöfn og 2,0% kvenna árið 1910. Á árunum 1921 — 50 var 1,1% stúlkna gefíð slíkt nafn en innan við 1,0% stúlkna árið 1960 og 1976 (sbr. Þorsteinn Þorsteinsson 1964:179 og Hagstofa íslands 1981:4—7 og 11-14). En endingarnar -ína og -ía hafa einnip verið notaðar til þess að mynda kvennanöfn af töku- nöfnum. Tafla 5 sýnir þau nöfn sem mest hefur kveðið að í gegnum tíðina og fjölda þeirra sem ber þau samkvæmt skýrslunum. 19
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96

x

Mímir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Mímir
https://timarit.is/publication/1937

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.