Morgunblaðið - 03.11.1981, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1981
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthfas Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aóalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 85 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 5 kr. eintakiö.
Að landsfundi
loknum
Frá því að Geir Hallgrímsson flutti setningarræðu sína á lands-
fundi Sjálfstæðisflokksins þar til fundinum lauk, var öllum
fundarmönnum Ijóst, að hvorki málefnaágreiningur né hugmyndir
um skipulagsbreytingar væru undirrót ágreiningsins innan flokksins.
Á landsfundinum var þetta staðfest. Samhljóða samþykktu fundar-
menn almenna stjórnmálaályktun landsfundarins og róttækum til-
lögum um breytingar á skipulagi Sjálfstæðisflokksins var vísað til
nánari athugunar hjá miðstjórn og þingflokki. í umræðum um vanda
Sjálfstæðisflokksins hafa þau orð verið einna oftast notuð, að stefnan
skipti höfuðmáli en mennirnir komi þar á eftir. Þess vegna hlýtur það
að teljast merkur og mjög mikilvægur ávinningur í því skyni að skapa
forsendur fyrir einhug innan flokksins, að á landsfundi hans skuli
hafa tekist algjör eining um almenna stjórnmálaályktun. Stjórnar-
sinnar í hópi sjálfstæðismanna geta ekki lengur haldið því fram, að
þeir eigi ekki samleið með meirihluta flokksmanna vegna stefnu
flokksins.
Við öllum blasti, að á landsfundinum yrði tekist á um afstöðuna til
ríkisstjórnarinnar. Flutt var sérstök ályktun um vantraust á ríkis-
stjórnina, þar sem það er rökstutt hvers vegna landsfundurinn telji
stefnu og störf ríkisstjórnarinnar í ósamræmi við sjónarmið Sjálf-
stæðisflokksins og efli áhrif þeirra, sem andvígastir eru þeim sjónar-
miðum. Um þessa ályktun urðu harðar umræður á síðasta degi lands-
fundarins, þar sem forsætisráðherra, Gunnar Thoroddsen, varði rík-
isstjórnina. Þrátt fyrir málsvörn hans samþykktu 700 fundarmenn
vantraustið en 237 voru því andvígir. Yfirgnæfandi meirihluti lýsti
þar með yfir eindreginni andstöðu við ríkisstjórnina og stuðningi við
þessi orð: „Stefna stjórnarinnar og framkvæmd hennar er bersýni-
lega ekki í samræmi við grundvallarhugsjónir ráðherra úr röðum
sjálfstæðismanna. Fundurinn skorar á þessa ráðherra að ganga ur
ríkisstjórninni og þá þingmenn flokksins, sem stutt hafa hana, að láta
af þeim stuðningi." Taldi meirihluti landsfundarfulltrúa, að fyrst
eftir brottför ráðherra sjálfstæðismanna úr ríkisstjórninni gæti
Sjálfstæðisflokkurinn staðið einhuga og sameinaður að nýrri stjórn-
armyndun á grundvelli stefnu sinnar.
Allt frá því ríkisstjórnin var mynduð hefur spjótum aðstandenda
hennar verið beint að Geir Hallgrímssyni, formanni Sjálfstæðis-
flokksins. Á stundum hafa þessir menn talað eins og þeir ættu að
ráða því, hver væri formaður Sjálfstæðisflokksins og Geir Hall-
grímsson væri svo sannarlega ekki að þeirra skapi. Það er landsfund-
ar Sjálfstæðisflokksins að velja formann flokksins og mikill meiri-
hluti fundarmanna hafnaði íhlutunarvaldi stjórnarsinna innan og
utan Sjálfstæðisflokksins, Geir Hallgrímsson hlaut glæsilega endur-
kosningu. Umboð hans til að veita Sjálfstæðisflokknum forystu hefur
verið endurnýjað með afdráttarlausum hætti. Ræða Geirs í upphafi
landsfundar vakti þann baráttuanda í hugum landsfundarfulltrúa,
sem réð úrslitum um glæsiiegan sigur hans yfir Pálma Jónssyni í
formannskjörinu. Eftir að úrslit í formannskjörinu lágu fyrir komst
Geir Hallgrímsson svo að orði, að hann vænti þess, að sú eldraun, sem
sjálfstæðismenn hefðu gengið í gegnum herti þá í baráttunni við
andstæðinga sína og stefnu sinni til sigurs, er ekki að efa, að þessi
sama ósk bærist með hinum almenna sjálfstæðismanni, þegar hann
íhugar endurkjör Geirs Hallgrímssonar.
Friðrik Sophusson, alþingismaður, var kjörinn varaformaður
Sjálfstæðisflokksins í stað Gunnars Thoroddsens. Milli Friðriks og
Ragnhildar Helgadóttur, fyrrverandi alþingismanns, var háð barátta
um varaformannsembættið í anda „samstarfs og vináttu", svo að
notuð séu orð Ragnhildar, þegar úrslitin lágu fyrir. Með Friðriki
Sophussyni bætist fulltrúi nýrrar kynslóðar í æðstu forystusveit
Sjálfstæðisflokksins, kynslóðar, sem fram til þessa hefur fyrst og
fremst litið á það sem hlutverk sitt að veita hinum ráðandi öflum
aðhald. Hinn nýi varaformaður Sjálfstæðisflokksins hefur um langt
árabil verið mjög virkur í starfi Sjálfstæðisflokksins og er ekki að efa,
að með kjöri hans eflast tengsl forystunnar við hinn almenna flokks-
mann.
Landsfundi Sjálfstæðisflokksins lauk án þess að þráðurinn slitnaði
milli stjórnarandstæðinga og stjórnarsinna í flokknum. Landsfund-
urinn styrkir stöðu þeirra, sem tóku um það ákvörðun að skipa sér í
andstöðu við ríkisstjórnina. Þessi styrkur gerði þeim kleift að ganga
verulega til móts við stjórnarsinna á fundinum í leit að leiðum til
sátta. Hins vegar létu stjórnarsinnar ekkert uppi um það, hvað þeir
væru reiðubúnir að gera í sáttaskyni. Lykilspurningunni í setningar-
ræðu Geirs Hallgrímssonar um sáttavilja stjórnarsinna er því enn
ósvarað, hitt er víst, að árásir þeirra á formann Sjálfstæðisflokksins
eða stefnu flokksins eru marklausar, hefjist þagr að nýju nú að lands-
fundi loknum.
Ragnhildur Helgadóltir óskar Geir Hallgrímssyni og Friðrik Sophussyni til hamingju með kjör þeirra til formanns og
varaformanns. Ljósmynd Mbi. Kristjín
Fram til
sigurs
sameinaðir
— sagði Geir
Hallgrímsson
„ÉG ER ÞAKKLÁTUR fyrir það traust og fylgi, sem ég hef hlotið með
þessari kosningu og mun leggja mig allan fram til að bregðast því ekki. Það
hafa verið erfiðir tímar að undanlornu fyrir Sjálfstæðisflokkinn og fyllilega
eðlilegt að kosið sé á milli manna, en skoðanaágreiningur sá, sem verið
hefur er ekki eðlilegur og nú er okkar að jafna hann,“ sagði Geir Hallgríms-
son á landsfundi Sjálfstæðisflokksins eftir að hann hafði verið endurkjörinn
formaður flokksins með miklum meirihluta atkvæða.
Geir sagði ennfremur að sér þætti vænt um þessi úrslit fyrir sjálfan
sig en enn frekar fyrir flokkinn, því með þessu hefði allri þjóðinni og
andstæðingum flokksins verið sýnt hverjir réðu flokknum og málefnum
hans. Hann sagðist telja það skuldbindingu sína eftir þessi úrslit að ná
sættum innan flokksins og hann vonaðist til þess að allir flokksmenn
stæðu að baki honum til þess að flokkurinn gæti gengið sameinaður til
stórsigurs í næstu kosningum. „Fram til sigurs, sameinaðir," sagði Geir
að lokum.
Vinátta
okkar
Friðriks
mun haldast
— sagði Ragnhildur
Helgadóttir
„ÉG VIL ÓSKA formanni og varaformanni Sjálfstæðisflokksins til hamingju
með kjör þeirra og þakka keppinaut mínum, Friðrik Sophussyni, fyrir drengi-
lega og vinsamlega baráttu. Vinátta okkar Friðriks mun haldast óbreytt
áfram og það höfðum við ákveðið áður en kosið var á milli okkar, að hvernig
sem færi myndi svo vera,“ sagði Ragnhildur Helgadóttir, fyrrverandi alþing-
ismaður, er Ijóst var að Friðrik Sophusson hafði sigrað hana í kosningunni til
varaformanns Sjálfstæðisflokksins.
Ragnhildur sagði ennfremur að öllum hefði verið efst í huga að gera
það, sem þeir teldu vera flokknum bezt og því sætti hún sig niðurstöðu
fundarins eins og vera bæri. Þá óskaði hún þess, að framvegis kæmu
fleiri konur til starfa innan flokksins og að grundvöllur skoðana Sjálfst-
æðisflokksins yrði að leiðarljósi við stjórn landsins í framtíðinni. Að
lokum þakkaði hún veittan stuðning, hvatningu og vinarhug stuðn-
ingsmanna sinna.
Von,
bjartsýni og
baráttuhugur
— einkunnarord
okkar sagði
Fridrik Sophusson
„ÞAÐ MÁ LÍKJA Sjálfstæðisflokknum við varðskip, sem hafi það hlutverk
að verja þá landhelgi, sem flokkurinn hefði markað um sjálfstæði lands og
þjóðar. Nú hafa menn verið kjörnir í brúna, eftir að landsfundur hefur
markað stefnu skipsins, en engu að síður kemst skipið ekki langt ef vélarafl-
ið, sem er hinn almenni flokksmaður, skortir. Því þarf hann að taka þátt í
stjórn skipsins til þess að það geti sinnt hlutverki sínu,“ sagði Friðrik
Sophusson á landsfundi Sjálfstæðisflokksins meðal annars er hann hafði
verið kjörinn varaformaður flokksins.
Þá óskaði hann formanni flokksins til hamingju með endurkjörið og
sagðist vænta sér góðs samstarfs við hann. Friðrik þakkaði síðan veittan
stuðning og Ragnhildi Helgadóttur fyrir drengilega baráttu. Hann sagð-
ist vera bjartsýnn á framhaldið og vonast til að sjálfstæðismenn gætu
nú gengið sameinaðir til sigurs. „Von, bjartsýni og baráttuhugur eiga að
vera einkunnarorð okkar sjálfstæðismanna," sagði Friðrik að lokum.
Leitum að
máttugu
forystuafli
— sagði Pálmi Jónsson
„SÚ ER ENN skoðun mín eftir þessi úrslit að leita þurfi eftir máttugu
forystuafli innan flokksins til að tryggja að Sjálfstæðisflokkurinn verði
áfram sterkasta stjórnmálaafl þjóðarinnar,“ sagði Pálmi Jónsson, landbún-
aðarráðherra eftir að Geir Hallgrímsson hafði verið endurkjörinn formaður
Sjálfstæðisflokksins.
Pálmi sagðist ennfremur óska Geir til hamingju með endurkjörið og
óskaði þess að hann mætti nýta forystu sína til heilla og sameiningar
fyrir flokkinn. Hann sagði þennan landsfund hafa verið stormasaman
en hann vonaðist til að sjálfstæðismenn gætu á ný gengið sameinaðir og
undir einu merki til leiks. Síðan þakkaði hann fylgismönnum sínum
veittan stuðning við sig og sjónarmið sín.
Pálmi Jónsson óskar Geir Hallgrímssyni til hamingju með formannskjörið.