Morgunblaðið - 18.12.1982, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1982
Kemur sitt úr hverri átt-
inni og ástæður fyrir
hingaðkomu fjölbreyttar
— segir Sigurður Páisson um viðmælendur sína í bókinni „Norður í svalann“,
þar sem hann ræðir við fimm útlendinga, sem setzt hafa að hér á landi
„MÉR ER efst í huga hvað það var ánægjulegt að kynnast þessu fólki og
heyra það segja frá afskaplega ólíkum bakgrunni sínum og fjölbreyttum
uppvaxtarskilyrðum," sagði Sigurður Pálsson námsstjóri í samtaii við Morg-
unblaðið, en hann er höfundur nýrrar bókar, „Norður í svalann“, sem hefur
að geyma viðtöl við fímm útlendinga, sem setzt hafa að á íslandi, og
þjóðkunnir eru hver á sinu sviði. Það
Norður í svalann.
„Þetta fólk kemur sitt úr hverri
áttinni og bjó við afskaplega ólík-
ar aðstaeður. Astæðurnar fyrir því
að það kemur hingað eru hinar
fjölbreytilegustu. í engu tilvikinu
er að finna hliðstæður þar á milli,
það kemur hingað hvert með sín-
um hætti.
Baltazar kemur hingað í ævin-
týraleit upphaflega. Ester Gunn-
arsson kemur hingað í samfylgd
eiginmanns síns, sem hún kynnist
úti. Karl Billich kemur hingað
vegna þess að hann er ráðinn út í
Vínarborg til þess að spila á Hótel
ísland, ásamt tveimur félögum
sinna, í takmarkaðan tíma til að
byrja með, en sezt hér að. Einar
Farestveit fær löngun til að heim-
sækja íslands við það að lesa ís-
er bókaútgáfan Salt hf., sem gefur út
lendingasögurnar, meðal annars
Finnboga sögu hins ramma, sem
hann var óhemju hrifinn af sem
strákur. Það var nánast tilviljun
að hann settist hér að, ætlaði fyrst
og fremst að koma í stutta heim-
sókn. Það er í raun og veru enginn
fimmmenninganna nema Ester
sem kemur hingað með þeim
ásetningi að setjast hér að.
Þannig er það til dæmis með
Rut Magnúsdóttur, að hún fær það
inn í sig sem krakki að hún þurfi
endilega að fara til ísiands, verður
fyrir áhrifum af tveimur ljóðum
sem hún var látin læra og syngja í
skóla. Hún orðar það svo í bókinni,
að eins og strákar ákváðu að vera
lestarstjórar þá ákvað hún að fara
til Islands. Hún ákvað ekki að
setjast endilega hér að, en hingað
skyldi hún fara skilyrðislaust, og
forsjónin sá til þess að hún tók sér
hér bólfestu. Ljóðin tvö, sem höfðu
hin miklu áhrif, eru „Die Islands-
fahrer", sem er um fiskimenn á
Breiðafirði, og hitt var Norð-
mannakvæði Scheffels, en það
segir frá ísuðum klettum í
Dumbshafi.
Þeir Karl Billich og Einar Far-
estveit eru búnir að vera hér
lengst fimmmenninganna, eða í
fimmtíu ár. Komu hingað til iands
sama haustið og eru reyndar jafn-
aldrar."
— Hvernig una viðmælendur
þínir sér hér á landi?
„Allt þetta fólk á það sameigin-
iegt að því hefur vegnað mjög vel.
Það á það líka sameiginlegt að það
fæst við þannig viðfangsefni að
það hefði þess vegna getað spjarað
sig hvar í veröldinni sem væri.
Þetta er nú kannski ennþá
skemmtilegra fyrir það, að þrátt
fyrir að það hafi opna möguleika,
Sigurður Pálsson
bæði sem manneskjur, sem lista-
menn, sem fagfólk hvert á sínu
sviði, til þess að vera annars stað-
ar, eða þar sem við ímyndum okk-
ur kannski að möguleikarnir séu
meiri, þá hefur það samt sem áður
kosið að vera hér. Það á það líka
sameiginlegt að vera ánægt hér,
og má segja að einhæfni sé í bók-
inni að því leyti til, því allt þetta
fólk unir hag sínum hér afskap-
lega vel, þó það hafi sitthvað um
okkur að segja. Það má segja að
þau sjái okkur með auga gestsins,
en er þó misjafnlega næmt á það
og misjafnlega fúst að tjá sig um
gagnrýnisverðu þættina í fari
okkar. En það hefur samlagazt
landi og þjóð mjög vel, og allt náð
árangri á sínum vettvangi."
— Er langt síðan þú hófst
handa við verkið?
„Útgáfufyrirtækið reifaði þetta
við mig snemma á þessu ári, bað
mig að heilsa upp á þetta fólk. Ég
var nú hikandi þar sem ég hef
aldrei fengizt við svona hluti áður,
en þótti samt áhugavert að
spreyta mig á þessu, og síðan vann
ég þetta í sumar og haust með
góðri aðstoð konu minnar, sem tók
þessi viðtöl með mér. Eftir á að
hyggja er ég eiginlega undrandi á
því hversu fúst þetta fólk var að
gefa af tíma sínum og opna hug
sinn.“
— Ertu ánægður með „kró-
ann“?
„Ja, hvenær er maður ánægður.
Ég er ánægður með viðtökurnar
og ánægður með að þetta fólk er
allt ánægt með hvers konar skil
því eru gerð í bókinni. Ég vona að
í þessu séu einhverjir brúklegir
sprettir."
— Eru fleiri bækur í bígerð?
„Ekki er það nú neitt á dagskrá.
Það flokkast nú eiginlega undir
tilviljun að ég skyldi ráðast í þetta
verk, hef verið að fást við allt önn-
ur verk. Hef að vísu skrifað
kennslubækur, meðal annars um
umferðarmál. Eitt bókarkorn, um-
ferðarfræðslukver fyrir unga
nemendur, var meira að segja þýtt
á færeysku og kom þar út. Mun
það líklega vera fyrsta íslenzka
kennslubókin sem þýdd er á er-
lenda tungu.“
— ágás.
LP'TOFRA-
DISKURINN
Ryksugan sem svífur
HOOVER Töfradiskurinn S 3005 er ryksuga sem vekur
undrun. vegna þess hve fullkomlega einföld hun er.
Sogsfyrkurinn er ósvikinn frá 800 W mófor, og rykpokinn
rúmar 12 lifra. já 12 litra af ryki. HOOVER S 3005 er
ennfremur léftasta ryksuga sem völ er á, hún liöur um
golfið á loftpúöa alveg fyrirhafnarlaust
fyrir þig. svo létt er hún.
Eg er léttust...
búin 800Wmótor
og 12 lítra rykpoka.
(Made inUSA)

7 /
w A
Pfv'
HOOVER er heimilishjálp
FALKIN N
SUÐURLANDSBRAUT 8, SÍMI 84670
Gjafir Grundar
MIÐVIKUDAGINN 15. desember
sl. var enn einn hinna stóru daga á
Elliheimilinu Grund. Ekki fór þó svo
mikið fyrir honum, að athygli
margra vekti, en þeir sem betur
fylgdust með en gengur og gerist,
gerðu sér grein fyrir þýðingu hans.
Þá flutti fyrsti vistmaðurinn inn í
Nýju Grund, sem reist hefur verið af
fádæma dugnaði og myndarskap aö
baki gamla elliheimilisins við
Hringbraut. Framsýni forráðamanna
sést vel í hinum ýmsu þáttum þjón-
ustunnar, sem þar á að inna af hendi
og væri vakandi fjölmiðlum efni í
umfjöllun, sem vonandi verður.
En til að gefa stórum degi enn
meiri þýðingu, hafði forstjóri
Grundar boð inni fyrir dómpró-
fastinn í Reykjavík og presta og
sóknarnefndaroddvita þeirra
safnaða í prófastsdæminu; sem
standa í byggingarframkvæmd-
um. í ávarpi sínu sagði Gísli það
vera skoðun sína, að með því að
gera kirkjunni sem bezt mögulegt
að sinna sínu margþætta hlut-
verki, mætti koma í veg fyrir ým-
islegt það, seni nú spillir samfé-
lagi manna og eykur á kostnað
hinna ýmsu þátta hins opinbera.
Og enn einu sinni sýndi Gísli fyrir
hönd Elliheimilisins Grundar, að
hugur fylgdi máli, þar sem hann
afhenti fulltrúum þessara níu
safnaða álitlega peningaupphæð.
í orðum dómprófasts kom fram,
þegar hann þakkaði höfðinglegar
gjafir, að frumkvæði Gísla og
stuðningur hefði komið mörgum
að góðum notum, þegar mikið lá
við. Hann endurtók árnaðaróskir
sínar frá því minnzt var tvöfalds
afmælis Grundar og Gísla og fjall-
aði um hin ýmsu mál safnaðanna,
sem Gísli hefði stutt. Ber þar hæst
stuðning hans við málefni aldr-
aðra, en eftir áramótin verður
efnt til námskeiðs á vegum pró-
fastsdæmisins fyrir þá, sem vilja
sinna þjónustu við aídraða á veg-
um safnaðanna. Hefur Gísli þegar
styrkt það starf með góðum fjár-
upphæðum og sagði ekki mundu
standa á því að láta meira renna
til slíks, ef söfnuðirnir ráða
starfsfólk til að sinna þeim þýð-
ingarmiklu störfum.
Söfnuðum er maður sem Gísli
meira virði en orð túlka og er sú
von þeirra, sem kirkjulegu starfi
unna og boðskap kirkjunnar, að
fordæmi hans veki marga fleiri.
(Frá skrifslofu dómprófa.sLs.)
„Gleymdar stundir“
frásagnir af Austurlandi
KOMIÐ er út annað bindi af
„Gleymdum stundum", frásögnum
af Austurlandi, sem Armann Hall-
dórsson hefur safnað. Sögusviðið er
að mestu milli Langaness og Lóns-
heiðar. Elstu atburðirnir, sem fjallað
er um, gerðust á söguöld, aðrir á 18.,
19. og 20. öld. í þessu bindi eru 22
þættir eftir jafnmarga höfunda og
einn eftir þrjá.
Á kápusíðu segir m.a. um efni
bókarinnar.
„Hér er að finna brot úr æsku-
minningum eftir Hjörleif Bene-
diktsson, frásöguþátt eftir Bene-
dikt Gíslason frá Hofteigi um ör-
lagaríka brúðkaupsveislu á Jök-
uldal á síðastliðinni öld, um
drukknun séra Torfa á Skorrastað
2. febr. 1720 eftir Bjarna Þórðar-
son, frásögu Erlu eða Guðfinnu
Þorsteinsdóttur um vopnfirskan
förumann, Jón Eyjólfsson, um
þrekraun Páls Gíslasonar á Aðal-
bóli eftir Þórarin Þórarinsson frá
Eiðum, Halldór Pétursson skrifar
svipmyndir úr lífi ömmu sinnar og
frásögn er af ketilsprengingunni
miklu í Mjóafirði 1913 eftir Svein
Árnason. Minnst er aðeins á fátt
eitt af efni bókarinnar, en eins og
sjá má eru hér atburðafrásagnir,
persónulýsingar, atvinnuþættir og
eigin minningar."
Útgefandi er Víkurútgáfan.