Morgunblaðið - 18.12.1982, Blaðsíða 40

40
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. DESEMBER 1982
Nýja platan með Gunnari Þóróarsyni og Pálma Gunnars-
syni er komin í verslanir.__________________________
Frábær plata með tíu splunkunýjum lögum Gunnars. Enn
einu sinni sannar Gunnar að það er engin tilviljun aö hann
hefur um árabil veriö í fararbroddi íslenskra popptónlist-
armanna, og Pálmi hefur aldrei sungiö betur en nú.
Barónsstíg 18,101 Reykjavík.
sími 18830.
JÞ
isqunR
sem talaö
er um!
James Bond lifir enn:
Enn sami harðjaxlinn,
en minni drykkja og
breyttar reykingavenjur
Líkt og Agatha Christie er öll-
um þeim kunnug, sem yndi hafa af
og áhuga á sakamálasögum, er
James Bond — 007, vel kunnur
þeim er gjarna lesa svonefndar
njósnasögur eða leyniþjónustusög-
ur, sér til afþreyingar og skemmt-
unar. Njósnarinn frægi í bresku
leyniþjónustunni, James Bond er
kunnur um víða veröld, þótt and-
ann hafi hann aldrei dregið nema
í gegnum hugmyndaflug þeirra
rithöfunda er blásið hafa honum
lífsanda í brjóst. James Bond hef-
ur aldrei verið til, en er þó raun-
verulegri í hugum margra en
nokkur sá njósnari sem starfað
hefur hjá leyniþjónustum Vestur-
landa eftir stríð.
Faðir Bonds var Ian Fleming
Rithöfundurinn sem skóp Bond,
sá sem átti hugmyndina að þess-
um snjalla „töffara", sem síðan
hefur orðið fyrirmynd flestra
njósnara, var Ian Fleming. Flem-
ing skóp þann Bond sem allir
þekkja; harðsvíraðan njósnara
sem berst við leyniþjónustumenn
og illþýði á vegum austantjalds-
ríkjanna, er fimur jafnt við spila-
borðið og byssugikkinn, vílar ekki
fyrir sér að liggja nokkrar glæsi-
meyjar í hverri bók, og hefur upp
á vasann sérleyfið númer 007, en
slík númer hafa þeir leyni-
þjónustumenn hennar hátignar,
sem mega vega mann og annan
krefjist kringumstæður og hagur
breska heimsveldisins þess. Þetta
er sá Bond sem Ian Fleming skóp,
sá Bond sem milljónir manna hafa
fylgst með undanfarna áratugi,
jafnt í bókum sem kvikmyndum.
Ian Fleming lést fyrir átján ár-
um, og því er eðlilega liðið all-
nokkuð síðan hann skrifaði síðast
af ævintýrum Bonds, og hafa að-
dáendur þeirra beggja því orðið að
notast við gamlar sögur af honum
eða þá að þeir hafa þurft að snúa
sér annað síðari ár. Smám saman
virtist það liggja fyrir Bond að
hverfa í myrkur sögunnar, þar
sem hann myndi brátt gleymast
og verða að forngrip, sem aðeins
fáir myndu eftir. — Þetta á þó
ekki við um kvikmyndir um kapp-
ann, því enn er verið að gera
myndir af ævintýrum hans eins og
öllum er kunnugt.
En þegar neyðin er stærst er
hjálpin næst segir máltækið. Líkt
og Bond hafði oft bjargast úr
ótrúlega erfiðum kringumstæðum
í sögum Flemings, hefur nú tekist
að forða því að hann hætti að upp-
lifa ný og ný ævintýri.
John Gardner kemur
til sögunnar
John Gardner nefnist írskætt-
aður rithöfundur, sem skrifað hef-
ur átta bækur, stælingar á njósn-
aranum James Bond. Árið 1964,
sama ár og Ian Fleming dó, gaf
hann til dæmis út bókina um
leyniþjónustumanninn Boysie
Oakes, sem var svo huglaus að
hann réð aðra menn til að annast
manndrápin fyrir sig, en slíkt
hefði 007 aldrei gert eins og að-
dáendur hans vita.
Síðan var Gardner hins vegar
valinn til að lífga Bond sjálfan við,
var til þess fenginn af Glidrose-
fyrirtækinu, sem á réttinn að hug-
verkum Flemings. Gardner var
valinn úr hópi ellefu rithöfunda,
að vandlega athuguðu máli, segir
Peter Janson-Smith, einn fram-
kvæmdastjóra Glidrose-fyrirtæk-
isins. Janson-Smith segir að mjög
hafi þurft að vanda valið á þeim
manni sem fengi það vandasama
hlutverk að blása nýju lífi í nasir
Bonds, um leið og hann yrði færð-
ur til nútímans. Þarna þyrfti að
vera á ferðinni maður, sem bæði
hefði mikið hugmyndaflug til að
bera, svo hann gæti búið til sann-
færandi sögur af hinum eina og
sanna 007, og til þess þyrfti hann
jafnframt að bera mikla virðingu
fyrir Ian Fleming. Ekki dygði að
fá til verksins mann sem sífellt
væri með það í huga, að Fleming
hefði gert einhverjar vitleysur
sem tími væri kominn til að lag-
færa. Sannleikurinn væri nefni-
lega sá, segir Janson Smith í
blaðaviðtölum, að hvort heldur
Fleming gerði allt „rétt eða
rangt", þá var það, sem hann
gerði, það sem skóp Bond. Því væri
nauðsynlegt að halda því áfram.
Metsölubækur í Bretlandi
og Bandaríkjunum
Valið á Gardner virðist hafa
tekist vel, því fyrsta bókin, þar
sem James Bond snýr aftur, Sér-
leyfið cndurnýjað, varð metsölubók
bæði í Bretlandi og Bandaríkjun-
um. í Bandaríkjunum seldust þeg-
ar 100 þúsund eintök af bókinni í
hörðu bandi, og á fyrstu sex mán-
uðum, sem bókin var fáanleg í
vasabrotsbandi, seldust 950 þús-
und eintök. — Þessi fyrsta bók
hefur þegar verið þýdd á fjölmörg
tungumál, svo sem hollensku, ít-
ölsku, sænsku, norsku, finnsku,
dönsku, japönsku, portúgölsku,
þýsku, tyrknesku og íslensku.
Þessari fyrstu bók var síðan
fylgt eftir með annarri, sem á
frummálinu heitir „Special Serv-
ices“ og hlaut hún ekki síðri mót-
tökur en sú fyrsta. Enn hefur
Gardner skrifað þá þriðju, sem
nefnist „Icebreaker" og mun hún
koma út í maí á næsta ári, og þeg-
ar hefur verið samið við Gardner
um ritun bóka um James Bond
„Breiðfirskar sagn-
ir“ Bergsveins Skúla-
sonar í nýrri útgáfu
„BREIÐFIRSKAR sagnir“ Berg-
sveins Skúlasonar eru nú komnar
út í nýrri útgáfu í tveimur bindum.
Er þar að finna allt það efni, sem
var í fyrri útgáfunni og auk þess
hefur höfundur bætt töluverðu við,
sem ekki hefur áður birst.
Bergsveinn Skúlason er Breið-
firðingur að ætt og uppruna, en
fluttist á miðjum aldri suður.
„Eftir komu sína hingað suður
tók Bergsveinn til óspilltra mál-
anna við fræðistörf, uppskriftir
og söfnun þjóðlegs fróðleiks,
einkum úr átthögum sínum við
Breiðafjörð og gerðist stórlega
fróður um þau efni,“ segir m.a. á
kápusíðu. „Hann hefur ritað
fjölda bóka auk ritgerða í tíma-
ritum. Fjalla þær allar um mann-
líf og atvinnuhætti á æskuslóðum
höfundarins. Er þar saman kom-
inn mikill fróðleikur um hina
fyrri menn og þjóðhætti, sem nú
eru sem óðast að hverfa eða
horfnir eru úr sögunni. Berg-
sveinn hefur dregið margan fróð-
leik að landi sem verður okkur
enn dýrmætari í framtíðinni,
þegar þeir tímar, sem um er fjall-
að, eru hættir að lifa annars stað-
ar en á blöðum og bókum.“
Útgefandi er Víkurútgáfan.