Morgunblaðið - 01.07.1988, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 1. JÚLÍ 1988
25
Bílar lækka með
harðnandi sam-
keppni umboðanna
TOYOTA-umboðið á íslandi
heldur því fram að þrátt fyrir
afborgunarkjör á borð við þau
sem Sveinn Egilsson býður um
þessar mundir, þ.e. að lána
helming bílverðs allt að 12 mán-
uðum með 9,9% föstum og
óverðtryggðum vöxtum, sé hag-
stæðara að kaupa bíl hjá því
umboði með samsvarandi láni
en 41% breytilegum vöxtum.
Ástæðan sé sú að Toyota-
umboðið hafi tekið á sig verð-
hækkunina á nýjum bílum sem
varð vegna gengisfellingarinn-
ar á dögunum — að hluta eða
öllu leyti.
Samkvæmt upplýsingum Boga
Pálssonar hjá Toyota-umboðinu
fer ekkert á milli mála að harð-
andi samkeppni milli bifreiðaum-
boðanna hefur leitt til þess að
verð á nýjum bílum fer hlutfalls-
lega lækkandi. Hann bendir hins
vegar á að umboðin beiti mismun-
andi aðferðum til að auðvelda al-
menningi kaupin, og þannig hafí
sum umboðin tekið þann kostinn
að halda óbreyttu verði á bílum
sínum frá því fyrir gengisfelling-
una í maí.
Toyota-umboðið hefur reiknað
út samanburðardæmi á kjörum
sem nú bjóðast hjá tveimur um-
boðum, og er einsýnt á þessum
dæmum að í öðru tilfellinu er átt
við kjör Toyota-umboðsins en í
hinu er vísað til þeirra kjara sem
Sveinn Egilsson býður nú. Tekið
er mið af bílum sem kostuðu 1
milljón hjá umboðunum fyrir
gengisfellingu. Annað umboðið
tekur á sig gengisfellinguna en
hitt hækkar bíla sína sem henni
nemur eða um 11%, svo að sá bíll
.kostar nú 1.110.000.- kr. Fyrr-
nefnda umboðið lánar 50% af
kaupverði bílsins eða 500 þúsund
kr. með 41% breytiiegum vöxtum.
Hið síðamefnda lánar einnig helm-
ing bílverðsins eða 555 þúsund
krónur en með 9,9% vöxtum.
Sé miðað við 12 mánaða lán
nemur heildarvaxtakostnaðurinn
hjá fyrmefnda umboðinu liðlega
111 þúsund krónum og heildar-
greiðsla kaupandans fyrir þann
bíl sem kostaði 1 milljón upphaf-
lega er því rétt liðlega 1.111.000.-
kr. I hinum tilfellinu þar sem
bíllinn kostaði 1.110.000.- kr. eftir
gengisfellingu er heildarvaxta-
greiðsla á helmingi bílverðsins á
9,9% vöxtum 29.760 kr. miðað við
12 mánaða lán en heildargreiðsla
kaupandans fyrir þann bíl því
1.139.760.- kr. eða nær 29 þúsund
krónum hærri, segja þeir Toyota-
menn.
• i • /
Morgunblaðið/KGA
Stjórnarmenn í Prestafélaginu á blaðamannafundinum. Frá vinstri: sr. Flóki Kristinsson, sr. Valgeir
Ástráðsson, sr. Sigurður Sigurðarson formaður og sr. Jón Dalbú Hróbjartsson.
Fríkirkjan í Reykjavík:
Uppsögn prestsins bygg’ð á
óstaðfestum fullyrðingiim
- segir stjórn Prestafélagsins
*
STJÓRN Prestafélags íslands hélt blaðamannafund í gær þar sem
skýrð var afstaða félagsins í deilu þeirri sem upp er komin vegna
uppsagnar sr. Gunnars Björnssonar fríkirkjuprests í Reykjavik.
Stjórn Prestafélagsins telur að öll þau atriði, sem á sr. Gunnar hafi
verið borin, séu álitamál og byggi á óstaðfestum fullyrðingum. Þá
telur stjórnin að safnaðarstjórn Fríkirkjunnar hafi brotið samkomu-
lag, sem gert var við sr. Gunnar er hann var endurráðinn til kirkjun-
ar árið 1985 með þvi að segja honum upp fyrirvaralaust. Að sögn
stjórnarmanna Prestafélagsins snýst ágreiningurinn einkum um
mannleg samskipti og er að miklu leyti að kenna óskýrum Iögum
og reglum Fríkirkjusafnaðarins. Þeir hafa því sett saman tillögur
um bætur þar á, en ekki getað rætt þær við Fríkirkjumenn, þar sem
ekki varð af fundi deiluaðila á miðvikudagskvöld.
í fréttatilkynningu prestafélags
o
INNLENT
ins segir að stjóm félagsins hafí
tekið að sér að reka mál sr. Gunn-
ars þar sem Prestafélagið sé stétt-
arfélag hans. Á fundi með safnaðar-
stjóm Fríkirkjunnar hafí komið
fram að ástæður uppsagnarinnar
hafí eingöngu verið þær að prestur
hafi brotið af sér í samskiptum við
safnaðarstjóm, starfsfólk kirkjunn-
ar og einstaka safnaðarmeðlimi.
Þessar ástæður telja prestar þó illa
rökstuddar og ekki studdar full-
nægjandi gögnum. „Eins og safnað-
arstjóm setur málið fram er það
fyrst og fremst á sviði mannlegra
samskipta og tilfínningalegs mats
á þeim,“ segir í tilkynningu Presta-
félagsins.
Uppsögnin
óréttlætanleg
„Stjóm PÍ fullyrðir að sr. Gunnar
hafi í engu svo brotið af sér að það
réttlæti ugpsögn, “ segir í yfirlýs-
ingunni. „í viðræðunum gagmýndi
stjóm PÍ mjög ýmsa þætti í sam-
komulaginu frá 1985. Einkum taldi
stjómin með öllu óhæft að enginn
úrskurðaraðili skyldi tilnefndur til
að skera úr um ágreining milli safn-
aðarstjómar og prests og til að
túlka álitamál eins og þau sem nú
eru komin upp. Safnaðarstjórnin
hefur einhliða tekið sér þetta vald
til að túlka samninginn. Sést þetta
af því að ekkert samband var haft
við prestinn eða hann aðvaraður á
nokkum hátt áður en honum var
Hafnargallerí:
Finnskur
myndvefnaður
Finnska myndlistarkonan Solveig Jakas opnar
sýningu á myndvefnaði í Hafnargalleríi á morg-
un. Sýningin stendur til 10. júlí og á henni eru
15 verk, sem mörg sækja viðfangsefni i norræna
goðafræði.
Solveig Jakas er fædd 1924 í Vanda í Finnlandi.
Hún stundaði nám í listiðnaðardeild NKI-skólans frá
1958—63. Hún hefur haldið einkasýningar í Ábo,
Borgá og í Gallerí Plaisiren í Hásselby-höll í Stokk-
hólmi og auk þess var hún með sýnikennslu í mynd-
vefnaði á Finnlands-sænsku vikunni á Skansnum í
Stokkhólmi á sl. ári.
í verkum sínum sækir Solveig myndefni í líf fínnsk-
sænsks alþýðufólks fyrri tíma, til norrænnar goða-
fræði og náttúrunnar. Myndimar bera heiti eins og
„Bál Baldurs", „Þrumuguðinn Þór“, „í Valhöll", „Við
brunn Urðar", „Haustlitir" og „Leysing". Hún litar
sjálf með náttúrulitum allt band sem hún vinnur úr
og þykja litimir í myndum hennar sérlega hreinir og
skærir.
Hafnargallerí er til húsa á loftinu yfír Bókaverslun
Snæbjamar í Hafnarstræti 4 og verður sýningin opin
„Við brunn Urðar“ eftir Solveigu Jakas
á sama tíma og verslunin, frá 9.00—18.00 virka daga
og frá 9.00—12.00 á laugardögum.
Sýningunni lýkur 10. júlí.
sagt upp, sem er þó viðtekin venja
í slíkum málurn."
Lögin óskýr
Síðar í tilkynningu Prestafélags-
ins segir svo: „Safnaðarstjórhin
lítur greinilega svo á að hún hafí
sjálfdæmi í þessu máli á grundvelli
laga Fríkirkjusafnaðarins, án þess
að þau lög tryggi prestinum nokk-
um rétt til áfrýjunar. Slíkt er með
eindæmum þar sem safnaðarstjóm-
in ræður ekki prestinn, heldur er
hann kosinn af söfnuðinum í al-
mennri kosningu. Stjóm PÍ álítur
að samskiptaörðugleikar, sem safn-
aðarstjóm telur vera, eigi ekki síst
rætur að rekja til þess, hve óskýr
lög Fríkirkjusafnaðarins eru í mörg-
um greinum.“
Stjóm Prestafélagsins sagði frá
því á blaðamannafundinum að á
fundi hennar með safnaðarstjóm
Fríkirkjunnar hefði verið um það
beðið- að stjóm PÍ legði fram á
næsta fundi uppkast að nýju sam-
komulagi á borð við það, sem gert
var við sr. Gunnar árið 1985. Þá
var jafnframt gert samkomulag um
sameiginlega yfírlýsingu um um-
ræður fundarins, sem hljóðaði á þá
leið að gagnlegar umræður hefðu
farið fram og annar fundur hefði
verið boðaður. Stjóm PÍ hefði mætt
til þess fundár með umbeðin gögn
og á tilsettum tíma, en hluti safnað-
arstjómarinnar hefði komið til að
tilkynna að safnaðarstjómin harð-
neitaði frekari viðræðum. Hefðu
Fríkirkjumenn gefíð þá ástæðu, að
formaður PÍ hefði svarað spurning-
um fréttamanns Stöðvar 2 og þar
með brotið samkomulagið. Prestar
telja sig ekki hafa gert það, og við-
talið hafí ekki snúist um viðræðum-
ar á fundinum. Nýr fundur deiluað-
ila hefur ekki verið boðaður og ekki
verið haft neitt samband á milli
stjómanna síðan á miðvikudags-
kvöld. Að sögn presta hafa ákveðn-
ir einstaklingar innan safnaðar-
stjómarinnar hafnað öllum frekari
viðræðum.
Tillögur Presta-
félagsins
Tillögur þær, sem prestar hugð-
ust leggja fram á öðrum fundi
sínum með safnaðarstjóminni fela
í sér nokkrar breytingar á sam-
komulagi því, sem gert var við sr.
Gunnar Bjömsson er hann var end-
urráðinn að Fríkirkjunni í október
1985 eftir að hafa verið sagt upp
störfum í september sama ár. Sam-
komulagið kveður á um skyldur
prestsins og starfssvið og samskipti
prests, safnaðarstjómar og starfs-
manna kirkjunnar. Prestar leggja
til að bætt verði við grein um söng-
mál kirkjunnar því ákvæði að org-
anisti skuli leitast við að fara að
óskum prestsins um messusönginn,
en að sögn stjómarmanna í PI voru
stirð samskipti prests og organista
ein af ástæðum safnaðarstjómar-
innar fyrir brottrekstrinum. Þá er
lagt til að ákvæði um útlán kirkj-
unnar verði skýrari, þannig að
presti verði heimilt að lána kirkjuna
til helgiathafna í samráði við kirlqu-
vörð, en útlán kirkjunnar til annars
samkomuhalds verði ekki ákveðin
nema með vitund og samþykki safn-
aðarstjómar.
Veigamestu breytingamar, sem
prestar leggja til, em þó varðandi
ákvæði um uppsögn prestsins.
Prestar leggja til að þau verði felld
alfarið út úr samkomulaginu. í
þeirra stað gera prestar tillögu um
þijár nýjar greinar. Sú gerir ráð
fyrir að safnaðarráð, sem kveðið
er á um í Fríkirkjulögum en hefur
ekki komið saman lengi, fundi á
þriggja mánaða fresti og ræði
starfsáætlun og starf safnaðarins.
Sé um fjárútgjöld til starfsins að
ræða skuli það skýrt á þessum fund-
um og vísað til ákvörðunar safnað-
arstjómar. Samkvæmt Fríkirkju-
lögunum er safnaðarráð skipað
tveimur fulltrúum safnaðarstjómar,
presti, organista og kirkjuverði.
Önnur greinin kveður á um að
um réttindi og skyldur safnaðar-
stjómar, prests og annarra starfs-
manna skuli vísa til laga Fríkirkju-
safnaðarins, en þau skuli endur-
skoða fyrir aðalsafnaðarfund á
næsta ári og leitast við að þau séu
safnaðarfólki ávallt aðgengileg.
Prestar sögðu á blaðamannafundin-
um að lög Fríkirkjusafnaðarins
væru gömul og úrelt og mikil þörf
á endurskoðun þeirra að mati lög-
fróðra manna.
Þriðja greinin kveður á um a
verði ágreiningur um samkomulag-
ið skuli honum vísað til úrskurðar-
manna, sem safnaðarstjóm, prestur
og biskup íslands komi sér saman
um. Þeir eigi að §alla um ágrein-
ingsefni og leita sátta, en felli ann-
ars úrskurð sem aðilar skuldbindi
sig til að hlítá. Þessi grein mun
sett fram til þess að safnaðarstjóm
geti ekki einhliða tekið allar ákvarð-
anir, eins og prestar segja vera
raun í þessu máli.
Þrátt fyrir að sáttatilraunir
Prestafélagsins hafi ekki borið ár-
angur sögðust stjómarmenn ekki
úrkula vonar um að samkomulag
næðist. Þeir lögðu mikla áherslu á
að uppsögn prests væri 'ekki eins
og uppsögn almenns starfsmanns
þar sem Fríkirkjan væri evangelís-
lútersk kirkja og presturinn predik-
ari safnaðarins.