Morgunblaðið - 30.10.1988, Blaðsíða 62

62
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. OKTÓBER 1988
Minning:
Hjalti Á. Björns-
son læknir
Fæddur 8. október 1944
Dáinn 21. október 1988
Mig langaði með fáum fátækleg-
um orðum að kveðja Hjalta. Það
að skrifa þessar línur er það sár-
asta sem ég hef gert. Hugsanir um
almættið og tilgang þess eru þessa
stundina ansi áleitnar, en það væri
honum ekki nein þökk í því að ég
4- sökkvi niður í eymd og volæði.
Hann sem barðist og þijóskaðist
við sinn sjúkdóm gerir okkur hinum,
sem nú sitjum tárvot, skömm til.
Mamma hafði einu sinni á orði,
að þegar hún sá mig örverpið að
ég væri lík honum frumburðinum,
þá væri hringnum lokið, nóg komið
af bameignum, hlutimir famir að
endurtaka sig. Þetta hef ég alltaf
tekið sem mesta hrós, að vera sögð
lík Hjalta.
Dvöl okkar Andrésar gerði hon-
um og fjölskyldu hans léttari og
eftirminnilegri. Þeir voru ófáir eftir-
miðdagamir og helgamar sem við
komum sársoltin frá Stokkhóimi til
Vásterás og fengum andlega og
líkamlega næringu sem fleytti okk-
ur áfram fyrstu árin okkar í Svía-
veldi.
Svona gæti ég haldið áfram að
tína til úr minningabankanum en
nú er nóg komið, minningamar
geymi ég og varðveiti vel.
Hrafnhildur mín, Inga og Bjössi,
það að sjá og vitna samheldni ykk-
ar þessa síðustu mánuði var hremt
aðdáunar- og eftirbreytni vert. Ég
veit að söknuður ykkar er mikill
og sorgin sár. Megi almættið
styrkja ykkur og okkur öll í því að
geyma minningu hans í hjörtum
okkar og verða betri menn við.
Ásta Björg
Við komum hér á kveðjustund
að kistu þinni, bróðir,
að hafa við þig hinzta fund
og horfa á gengnar slóðir.
Og ógn oss velga örlög hörð,
er ennþá koma í hópinn skörð,
og bam sitt faðmi byrgir jörð,
vor bleika, trygga móðir.
En minning þín er mjúk og hiý
og mun oss standa nærri.
>- Með hverju vori hún vex á ný
og verður ávallt kærri.
Ef lífsins gáta á lausnir til,
þær ljóma bak við dauðans þil.
Og því er gröfin þeim í vil,
sem þráðu útsýn stærri.
(Magnús Ásgeirsson)
Björgvin Oskar, Brynjar,
Om, Guðmundur, Kolbrún
og Viggó.
Á morgun verður til moldar bor-
inn Hjalti Á. Bjömsson læknir,
vænn maður og vinfastur sem sárt
er að sjá á bak í blóma lífsins.
Hann fæddist í Reykjavík 8.
október 1944, sonur hjónanna
Bjöms Helgasonar skrifstofumanns
og Jóhönnu Hjaltadóttur kennara,
lauk stúdentspróf frá MR_ 1965,
varð cand.med. frá Háskóla íslands
1974 og hlaut almennt lækninga-
leyfi á Islandi 1976, í Svíþjóð 1980.
Hann stundaði sérfræðinám í bækl-
unarsjúkdómum í Vásterás og
Lundi, starfaði sem sérfræðingur í
þeirri grein, fyrst í Svíþjóð, síðar
eftir heimkomuna 1985 við Land-
spítalann, auk þess sem hann rak
eigin stofu. Hann kvæntist 1. nóv-
ember 1969 Hrafnhildi lögfræðingi,
dóttur hjónanna Stefáns Bjömsson-
ar forstjóra og Ingu Ólafsdóttur.
Böm þeirra em Inga Björg, f. 10.2.
1970, og Bjöm, f. 31.7. 1975.
Hjalti lést í Landspítalanum 21.
þ.m.
Það var fyrir nítján ámm að við
hjónin höfðum umráð yfir íbúð i
húsinu þar sem við bjuggum og
auglýstum hana til leigu í einu dag-
blaðanna. Þá var mikið húsnæðis-
leysi í borginni og umsóknir urðu
margar, sumar frá erlendum sendi-
ráðum og fylgdu svimandi fjártilboð
í hörðum gjaldeyri. En við vomm
ekki á höttum eftir peningum, fyrir
þá fæst aldrei það sem mestu skipt-
ir, heldur góðu sambýlisfólki og
völdum úr hlaðanum nýgift hjón,
Hrafnhildi Stefánsdóttur og Hjalta
Bjömsson. Þau vom bæði við nám
í Háskólanum og áttu von á fyrsta
bami sínu innan skamms. Annað
vissum við raunar ekki um þau, en
það var okkur nóg, því næst bömum
vildum við ekki aðra fremur hafa
að nábúum en námsfólk. Er
skemmst af að segja að þessa vals
höfum við aldrei þurft að iðrast,
því að frá þeim degi er þau stigu
fyrst inn fyrir útidyraþröskuldinn á
Bjamarstíg 4 hafa þau verið meðal
allra mætustu vina okkar.
Okkur var það kærkomin lífsfyll-
ing einmitt þegar böm okkar vom
að hverfa úr föðurhúsum að fá í
nábýli þessi gæfulegu ungmenni
með fyrirheit fyrstu manndómsára
geislandi úr augunum, mega sam-
gleðjast þeim þegar bömin fædd-
ust, fylgjast með þroska þeirra í
ffumbemsku þegar allt er ævintýri
sem aldrei hefur gerst áður; fyrsta
brosið, fyrsta tönnin, fyrstu skrefín,
fyrsta orðið. Tii að veita vandalaus-
um hlutdeild í svo einkalegum fögn-
uði þarf sérstakt veglyndi, sjálfs-
traust og örlátt geð sem seint verð-
ur metið að verðleikum.
. t Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaöir og afi, ARNALDUR ÞÓR, Blómvangi, Mosfellsbœ, er lést 21. október, verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju mánu- daginn 31. október kl. 15.00. Kristfn Þór, Guðrún Þór, Harry Sönderskov, Jónas Þór, Anna Bára Árnadóttir, Ólöf Helga Þór og barnabörn.

t Eiginmaður minn, faöir okkar, tengdafaðir og afi, ÁGÚST B. BJÖRNSSON, sem lóst 24. okt. sl., veröur jarðsunginn frá Háteigskirkju þriðju- daginn 1. nóv. kl. 15.00. Unnur Kjartansdóttir, Hreinn V. Ágústsson, Dóra Jónsdóttir, Björn Á. Ágústsson, Þurföur Magnúsdóttir, Einar Ágústsson, Unnur H. Pétursdóttir, Kjartan Ágústsson, Þóra S. Ingimundardóttir og barnabörn.
t * miiifHMii!
Á fyrstu hjúskaparámm Hrafn-
hildar og Hjalta vann hún stundum
með námi sem flugfreyja í milli-
landaflugi og kom þá í hlut hans
að gæta fmmburðarins. Það var
skemmtileg reynsla að heyra unga
fijðurinn ræða við kornabamið.
Hann notaði ekki gamla lagið; að
skella í góm, kjá framan í litla
gijónið og babla við það orðfáa vit-
leysu á ímynduðu ungbamamáli.
Hann gat talað við Ingu Björgu
langtímum saman eins og fullveðja
viðmælanda um heima og geima,
um landsins gagn og nauðsynjar,
jafnvel læknisfræði, eins og ekkert
væri sjálfsagðara, en hún skildi
þetta jafnvel og hver annar, ef ekki
þegar í stað, þá síðar, og ætti full-
an rétt á að fræðast um hvað væri
að gerast utan vöggu og leikgrind-
ar. Hún svaraði á sínu máli, og þau
áttu saman góðar stundir feðginin.
Hjalti var glaður og hress í góðra
vina hópi, hafði næmt skopskyn,
sagði vel frá og var þá manna
skemmtilegastur. Hjónin vom höfð-
ingjar heim að sækja og höfðu lag
á að láta gestum sínum líða vel.
Umræðuefni þraut aldrei þar sem
Hjalti var nálægur, því áhugasvið
hans var vítt og þekking mikil á
fjölþættustu efnum. Margan al-
þýðulærdóm hafði hann snemma
numið af lífínu sjálfu, því hann
hafði á skólaárum sínum víða tekið
til hendi á sjó og landi. En nota-
drýgstir fróðleiksbmnnar urðu hon-
um góðar bækur, því hann las mik-
ið, bæði fagurbókmenntir og alls
kyns verk önnur, svo að hann var
víða heima. Og Hjalti var enginn
skoðanaleysingi; leit á málin frá
eigin sjónarhomi og lýsti viðhorfum
sínum afdráttarlaust, hafði sér-
staka ánægju af að draga dár að
þeim sem hátt hreyktu sér. Hann
hafði yndi af tónlist, og þar var
hringurinn ekki þröngur fremur en
á öðmm sviðum; allt frá sígildri
tónlist til skringiverka sem ein-
göngu vom ætluð mönnum til geð-
bótar. Hann hafði víða ferðast inn-
anlands og utan, var athugull á
hvaðeina sem fyrir augu bar og
ágætur ljósmyndari, svo efni vom
næg til upprifjunar þegar heim
kom. Þannig lagðist margt á eitt
við að gera samverustundir með
Hjalta og hans fólki ánægjulegar
og fræðandi.
Hjalti Bjömsson var vaskur mað-
ur og undi sér vel þar nærri sem
nokkuð reyndi á þrek og þor. Mér
er í minni atvik frá Álandseyjum
þegar ég var þar á ferð fyrir all-
mörgum ámm að skoða mig um
og kom til Storby á Eckerö. Þaðan
var um aldir róið með póst um
Álandshaf yfir til Svíþjóðar og þótti
ekki heiglum hent. Það er nú aflagt
sem liður í almennum póstsam-
göngum milli landa. En á síðari
tímum mæla nokkrir knáir ræðarar
sér mót árlega á þessum stað með
árabáta sína og þreyta róður með
sérstimplaðan póst yfír hafið. Þenn-
an morgun hittist svo á að póst-
róður átti að hefjast um það leyti
sem mig bar að, en ótryggt veðurút-
lit hamlaði að fararleyfí fengist að
svo komnu. Ég gekk niður á
bryggju að skoða fleytumar; feg-
urstu gripi með fomu lagi af ýmissi
gerð og sumir komnir allmjög til
ára sinna. Á bryggjusporðinum var
hópur peysuklæddra manna að spá
í veðrið og gætti óþols í herðunum.
Ég gaf mig ekki að þeim. En allt
í einu snýr einn þeirra sér við, rétt-
ir fram höndina og segir: Komdu
sæll! Ég leit upp og ætlaði ekki að
trúa mínum eigin augum, þama
stóð þá enginn annar en sambýlis-
maður minn af Bjamarstíguum. Og
það var sjálfgefíð að Hjalti Bjöms-
son var ekki hingað kominn til að
horfa á aðra leggja frá landi eins
og ég, heldur róa með póstinn yfír
hafíð og sanna að enn hefðu íslensk-
ir víkingar krafta í kögglum. „Post-
en má fram!“ var viðkvæði gömlu
ræðaranna, og arftakar þeirra luku
sínu erindi með sama hugarfari.
Þetta lék Hjalti oftar en einu sinni.
Eftir að Hjalti og Hrafnhildur
höfðu bæði lokið prófí hér frá Há-
skólanum, hann í læknisfræði og
hún í lögum, héldu þau utan til enn
frekara náms og bjuggu mörg ár í
Svíþjóð. Þar lauk hann sémámi í
bæklunarsjúkdómum sem fyrr get-
ur. Allt lék í lyndi pg framtíðin
fwíWI M
brosti við þeim þegar Hjalti kenndi
skyndilega skæðs sjúkdóms sem fór
sér hægt í fyrstu, en var sem falinn
eldur alla tíð. í sjö ár hafa vanda-
menn og vinir Hjalta lifað milli von-
ar og ótta, og vitanlega var engum
ljósara en honum, lækninum, hver
alvara hér var á ferð. Hann kaus
að ræða það ekki, njóta hvers dags
sem gæfíst og starfa meðan stætt
væri. En nærri má geta hvílík þol-
raun þessi langa tvísýna barátta
hefur verið honum og ástvinum
hans, ekki síst bömunum á við-
kvæmu aldursskeiði. Alla sem vissu
hver manndáð með honum bjó setur
hljóða yfir þeirri rangsleitni lífsins
að hann, sem hafði búið sig sem
best hann mátti undir að lina þján-
ingar og lækna mein annarra, skuli
að nýhöfnu ævistarfí verða að lúta
í lægra haldi fyrir blindum vágesti.
Hugur okkar er hjá konu hans
og bömum þessa erfíðu daga. Við
sendum þeim, ættmennum hans
öðmm og tengdafólki hugheilar
samúðarkveðjur. Hjalta fæmm við
að leiðarlokum þakklæti fyrir vin-
áttu og tryggð sem aldrei brást.
Þjóðin hefur misst mikilhæfan
son sem var drengur góður.
Einar Bragi
íslenskir læknar dveljast oft
langdvölum með fjölskyldum sínum
við framhaldsnám erlendis í ein-
hverri sérgrein læknisfræðinnar.
Að því loknu og ef heim er haldið
em þeir komnir nær fertugsaldri
eða eldri. Eftir heimkomuna em
fyrstu árin ákaflega erfíð, bæði fjár-
hagslega og atvinnulega séð. Það
verður að koma yfir sig húsaskjóli
hið snarasta, verkefni sem jafnaldr-
amir hafa lokið mörgum árum áð-
ur. Samtímis verður að standast
kröfumar í starfí. Þá þurfa bömin
að laga sig að nýju skólakerfí sem
oft er erfítt, einkum ef þau hafa
náð táningsaldri eða meir, og mak-
inn verður oft að byija frá gmnni.
Þannig var þetta með Hjalta og
Qölskyldu hans, að rétt var farið
að róast um hjá þeim eftir þessi
erfíðu fyrstu ár frá heimkomu þeg-
ar heilsan brást honum.
í ársbyijun 1985 kom Hjalti frá
Svíþjóð og réðst til starfa sem sér-
fræðingur hjá okkur á bæklunar-
skurðdeild Landspítalans.
Strax var ljóst að þar mætti til
starfa fullþroska sérfræðingur með
staðgóða kunnáttu í sérgreininni
ásamt góðri þjálfun í skurðtækni,
sem bráðnauðsynlegt er að hafa
öðlast þegar heim er komið að loknu
sémámi, en Hjalti var um 9 ára
skeið í sémámi. Allt varðandi hin
„faglegu" hlið hans var því eins og
best var á kosið.
Hin hlið Hjalta, þ.e.a.s. sú mann-
lega, var þá ekki síðri. Þægilegt
viðmót hans, glaðleg og aðlaðandi
framkoma hans var sannarlega öðr-
um til eftirbreytni. Þessir eiginleik-
ar hans löðuðu að honum ekki ein-
ungis sjúklinga heldur og allt
starfslið og þá ekki síst aðra koll-
ega.
Öðmm ábyrgðarstörfum en
læknisstörfum var fljótlega beint
til hans. Hann varð formaður Fé-
lags íslenskra bæklunarskurðlækna
aðeins rúmlega 2 ámm eftir heim-
komuna og var það til dauðadags.
M * * * * 6. £ * •• «.* M ** B ** »S1 JtitHÍÍ 3
Ég minnist hans á glöðum degi í
janúar sl. er hann var veislustjóri
árshátíðar Landspítalans í íþrótta-
húsinu við Digranes í Kópavogi og
tók auk þess virkan þátt í skemmti-
atriðum kvöldsins. Þar nutu sín að
fullu hæfíleikar hans sem félags-
vera.
Að kippa svo snögglega hæfum
og góðum dreng úr þessu lífí, ein-
mitt í byijun starfsferils síns, sem
sannarlega hefði annars orðið landi
og lýð til gagns og blessunar, er
sárt og óréttlátt, en vegir Guðs em
oft órannsakanlegir.
Mér hafa verið það sjaldgæf for-
réttindi að hafa kynnst og starfað
með Hjalta, en því miður alltof
stuttan tíma.
Guð gefí þér, Hrafnhildur, böm-
um og allri flölskyldunni styrk.
Blessuð sé og lifí minning um
sannarlega góðan dreng.
Jóhann Guðmundsson
Á morgun, mánudag, kveðjum
við með miklum söknuði vin okkar
og kollega, Hjalta Á. Bjömsson
lækni.
Hjalti lauk námi frá læknadeild
Háskóla íslands árið 1974. Hann
stundaði síðan framhaldsnám í
bæklunarskurðlækningum í Svíþjóð
og starfaði þar einnig sem bæklun-
arskurðlæknir að loknu námi.
Árið 1985 flutti Hjalti, ásamt
fíölskyldu sinni, til Islands og hóf
störf á Landspítalanum. Nokkm
síðar hóf hann jafnframt störf í
Læknahúsinu.
Hjalti var mjög farsæll læknir.
Sjúklingar, jafíit sem starfsfólk,
hrifust af honum, vegna mikillar
kímnigáfu og fíjálslegrar fram-
komu. Hann var vinmargur og var
alltaf hrókur alls fagnaðar.
Hjalti var með eindæmum hug-
myndaríkur og vann að hugmynd-
um sínum af kappi. í starfí kom
hann af stað nýjungum og hafði
fleiri í huga allt fram á síðasta
dag. Hann sýndi mikla karl-
mennsku í veikindum sínum og Iét
aldrei bilbug á sér fínna.
Við, starfsfólk í Læknahúsinu,
þökkum fyrir að hafa notið þess
að eiga Hjalta fyrir vin og að starfa
með honum.
Við vottum konu hans og böm-
um, sem voru honum svo kær, okk-
ar innilegustu samúð.
Blessuð sé minning Hjalta
Bjömssonar.
F.h. Læknahússins,
Guðmundur Vikar Einarsson.
Hjalti Ásgeir Bjömsson læknir,
formaður félags íslenskra bæklun-
arlækna, er látinn. Hann skilur eft-
ir stórt skarð, faglega og sem félagi.
Um leið og félagsmenn harma
að njóta ekki lengur foiystu hans
votta þeir konu hans, bömum og
öðmm aðstandendum, sem veittu
honum ómetanlegan og dýrmætan
stuðning í erfíðri sjúkdómsbaráttu,
dýpstu samúð.
Félag islenskra bæklunarlækna
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
(Vald. Briem)
Starfsfélagi okkar, Hjalti Á.
Bjömsson bæklunarlæknir, er horf-
inn úr röðum okkar, langt fyrir ald-
ur fram, aðeins 44 ára að aldri.
Vildum við minnast Hjalta örfáum
orðum.
Hann hóf störf við Landspitalann
í ársbyijun 1985 og sýndi strax
hæfni sína í starfi og hjálpaði fjöl-
mörgum sjúklingum sem til bækl-
unarlækningadeildar sóttu. Sam-
starfíð við Hjalta var sérlega
ánægjulegt, en alltof stutt. Hjalti
var góður samstarfsmaður, sá oft
spaugilegu hliðamar þegar það áttti
við, aldrei hallmælti hann nokkmm
manni en sá frekar ljósu hliðamar,
og færi hann utan á ráðstefnur eða
í skemmtiferðir, þá brást það ekki
inugöbisniua iflugsliisudö £ bnue 1