Morgunblaðið - 30.10.1988, Blaðsíða 66

66
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. OKTÓBER 1988
Litadýrð
mannfólksins
tilvera, ekki satt?
En okkur hættir gjarnan til að vera með
hleypidóma og mynda okkur mjög ákveðnar
skoðanir á fólki við fyrsta tillit, sem þýðir
að við gefiim því ekki sömu möguleika og
okkur sjálfum. Kannski að við ættum að kíkja
aðeins inn í okkur og athuga hversu ftjálslynd
og viðmótsþýð við erum í raun þegar til
kastanna kemur? Og ekki orð um það meira.
í viðtalinu við hana Sirrý hér á eftir, kemur
fram mjög athyglisverður boðskapur til
okkar allra. Nefiiilega ábending um að sýna
öllu fólki umburðarlyndi og leyfa því að vera
það sjálft, hversu öðruvísi og skrítið sem
okkur kann að virðast það vera. Allir hafa
sinn persónuleika, einkenni og útlit og sem
betur fer ólíkar skoðanir á mönnum og
málefiium. Annars væri þetta hálfdaufleg
UMSJON STEINUNN ASMUNDSÓTTIR OG ARI GÍSLI BRAGASON
þeir tímar þegar mér fínnst flestir
í kringum mig taka alla hluti svo
ýt geysilega alvarlega. Auðvitað er til-
veran alvarlegt mál og ber að taka
hana talsvert hátíðlega. En þegar
menn sjá ekkert framundan nema
svartnætti og vandamál í hverri
gætt, þykir mér vera farið að syrta
heldur í álinn og ekki laust við að
geðið verði nokkuð dapurt svona í
hauströkkrinu. Það varð mér til
ómældrar ánægju að klófesta í þetta
viðtal unga konu, sem bókstaflega
geislar af kátínu, er lítið fyrir að
hafa þyngslalegan áhyggjusvip og
virðist vera hinn mesti Jjörkálfur.
Sigríður Magnúsdóttir heitir hún,
kölluð Sirrý, og er fædd í apríl á
því herrans ári 1958. Hún býr á
Eyrarbakka með manni sínum og
- ungri dóttur og unir sér hið besta
að sögn, enda staðurinn kominn í
þjóðleið með hjálp brúarfram-
kvæmda í nágrenninu. Kvöld eitt,
þá er tunglið skein sem hvítt krukku-
lok uppi á himninum, rölti ég yfir í
hús foreldra hennar í Reykjavík og
fann hana þar að máli. Byijaði vita-
skuld á að spyija út í fortíðina.
Ég flutti til Hafnarfjarðar fímm
ára gömul. Mamma vann úti alla
daga og hafði stúlkur til að hugsa
um okkur systumar og því varð ég
fljótlega nokkuð sjálfstæð og hörð
af mér að ýmsu leyti, hafði mikla
sjálfsbjargarviðleitni og varði mig
grimmt ef eitthvað var gert á hluta
minn. Eg var bráðþroska og stór
eftir aldri og var strítt af skólafélög-
unum fyrir bragðið og ég brást oft-
ast við þeirri stríðni með því að lemja
strákana í bekknum og hreykti mér
gjaman af því að geta ráðið við þá
alla í einu!
Ég var í Lækjarskólanum í Hafn-
arfírði, lauk þar bamaskólanámi og
.fí.D.A
ætlaði í landspróf, en þá var maður
nú kominn á gjörvitlaust tímabil sem
unglingur, kolruglaður á sjálfum
sér, líflnu og tilverunni. Ég féll á
landsprófinu enda hafði ég ekki
nokkum áhuga á náminu á þessum
tíma. Svo tók ég gagnfræðapróf og
fór í menntaskóla. Tók fyrsta árið
mitt í Flensborg en fluttist síðan til
Reykjavíkur og þá fyrst komst nú
lífið og tilveran í algleyming! Mér
fannst ég nefnilega aldrei eiga al-
mennilega heima í Hafnarfírðinum,
leiddist það óskaplega að allir þurftu
að vera eins og helst að hugsa eins
líka til að samlagast. Ég var alltaf
dálítið á skjön við Hafnfirðinga og
vildi fara mínar eigin leiðir.
Þegar ég kom til Reykjavíkur
uppgötvaði ég að allt var leyfílegt.
Skyndilega gat ég farið að vera ég
sjálf. Ég fór í Menntaskólann í
Reykjavík og kynntist þar alls kyns
útgáfum af fóíki sem hefði aldrei
nokkum tímann þrifíst í bæ eins og
Hafnarflrði. Fólki með ólíklegasta
klæðaburð, hugmyndir og framkomu
og loksins fékk ég útrás ...
Þessi þijú ár í MR voru skemmti-
legustu ár sem ég hef upplifað.
Maður lærði ekki neitt nema rétt
fyrir próf, var mikið á skemmtistöð-
um um helgar og úti á hveiju ein-
asta kvöldi. Pabbi átti gamlan
Scout-jeppa sem var nú ansi hressi-
legt tæki og ég fékk hann iðulega
lánaðan. Maður fyllti hann af krökk-
um og rúntaði svo um bæinn í há-
stemmdum fögnuði. Menntaskólaár-
in voru eitthvað svo hömlulaus og
maður hafði engar áhyggjur af pen-
ingum eða öðru veraldlegu vafstri
þeirra fullorðnu.
Ég útskrifaðist sem stúdent 17.
júní ’79 og þann dag trúlofaðist ég
manninum mínum, Jóni Sigurðssyni,
ff___________________
Það hefiir hver
einasta manneskja
eitthvað til málanna
aðleggja ogréttáað
láta heyra í sér og fá
svörun við sínum
skoðunum. Hvað sem
hún gerir.
SIGRlÐUR
MAGNÚSDÓTTIR

sem ég var þá búin að þekkja í tvö
ár. Hann var miklu þroskaðri en ég
á þessum tíma og auk þess fimm
árum eldri. Ætli það hafí ekki verið
nákvæmlega það sem ég þrufti, ég
var svo ógurlegur galgopi og ábyrgð-
arlaus og þurfti hreinlega einhveija
svona festu til að ná mér niður úr
galsanum.
— Hvað tók við eftir litskrúðug
menntaskólaárin?
Eftir stúdentspróf fór ég strax í
Háskólann í hjúkrunarfræði. Það
nám varð nú eiginlega alveg óvart
fyrir valinu. Þannig var að þegar
ég kom upp í Háskóla til að innrita
mig, var ég staðráðin í að leggja
stund á lögfræði. þegar ég var
mætt á staðinn og leit yfir nám-
skrána hugsaði ég með mér, að ég
kæmi til með að sitja inni á skrif-
stofu alla mína ævi ef ég færi í lög-
fræði og við nánari athugun gæti
ég hreint ekki hugsað mér slíkt hlut-
skipti. Mig langaði til að mennta
mig í starf þar sem ég þyrfti að vinna
með fólki, kynnast og vera með því.
Og þar með tók ég þá ákvörðun á
stundinni að fara í hjúkrun.
Flestar mínar ákvarðanir í lífinu
hafa verið með þessum hætti og
bara gefíst nokkuð vel. Það var
svona eins og þegar við Jón trúlofuð-
um okkur. Nokkrum dögum áður
spurði mamma mig hvort ekki væri
kominn tími til að við trúlofuðumst.
Svo að ég rauk í símann og sagði:
„Heyrðu Jón, eigum við ekki bara
að trúlofa okkur þegar ég útskrif-
ast?!!“ Jón sagði bara „Ha? Jú, jú,
er það ekki ágætt?“ Og ég svaraði
þá að bragði: „Jæja, en ég ætla nú
ekki að biðja þín, þú biður mín og
hringir bara þegar þú er tilbúinn!"
Svo skellti ég bara á og hann hringdi
skömmu síðar til spyija hvort ég
væri ekki til með að trúlofast hon-
um. Ég hélt það nú ...
— Hvemig kanntu við þig inn-
an heilbrigðisgeirans?
Ég fékk strax mikinn áhuga á
hjúkrunamáminu og því sem verið
var að kenna í því sambandi. Ég
man eftir að erfiðasta en jafnframt
skemmtilegasta fagið sem ég fór í
var félagsfræði. Það eru ábyggilega
ekki allir sammála mér núna. En
það var sennilega eitt af þeim fögum
sem ég hef lært hvað mest á í skóla,
vegna þess að ég hafði alltaf haft
svolítið einstrengislegar skoðanir á
öllum hlutum og einatt verið með
palladóma um fólk. Ég hélt á tíma-
bili að allir ættu að vera og hugsa
eins og ég. Það var ekki fyrr en
þama og í menntaskóla sem mér
lærðist að það er til allskonar fólk,
með ólíkan uppruna og hefur upplif-
að misjafna hluti. Ég skildi að eng-
inn hefur leyfi til að dæma annan
einstakling út frá sjálfum sér ein-
göngu.
Eitt af því sem gefur manni mest
í lífínu er að öðlast skilning á öðru
fólki. Sem unglingur var ég mjög
róttæk í pólitískum skoðunum og er
raunar enn, en lagði samt sem áður
mjög mikið upp úr því að eignast
eitthvað, standa undir mér fjár-
hagslega, vera sæmilega launuð og
að geta veitt mér eitthvað. Þessar
J3éi .riiid im 19 gá ,ioW ý.LÍálll)
skoðanir hef ég ennþá, en er alltaf
að skiljast betur og betur eftir því
sem ég eldist og þroskast, hversu
lítils virði það er í rauninni að sanka
að sér. Hvað það er miklu meira
virði að öðlast skilning á sjálfum
sér, að finna hvað í manni býr, hvaða
hæfileika maður hefur og að skynja
getu sína. Og allt í einu eru það
ekki lengur þessir stóru, sjáanlegu
hlutir sem skipta máli, heldur öll
smáatriði lífsins. Bara það að geta
bakað góðu köku, saumað fallega
flík og eiga ánægjulega stund með
baminu sínu og maka er eitthvað
sem skiptir mun meira máli en öll
veraldleg gæði til samans. Svo er
ég þeirrar skoðunar, þó svo að ég
sé nú ekki trúuð manneskja, að í
öllum trúarbrögðum sé ákveðinn sið-
ferðisboðskapur sem maður ætti að
tileinka sér. Einn er sá boðskapur í
kristinni trú sem segir að sælla sé
að gefa en þiggja. Ég kemst æ bet-
ur að raun um hversu sönn þessi
orð eru. Málið er að maður getur
átt gjöfína skamma stund og er fljót-
ur til að þiggja án þess að það hafí
verulega þýðingu. Þegar maður hins
vegar er búinn að gefa eitthvað,
kemur ákveðin sælukennd yfir mann
sem ég á bágt með lýsa með orðum.
Þá er ég ekki bara að tala um að
geta gefíð veraldlega hluti heldur
og líka að geta gefið einhveijum
stuðning, eitthvað til að hugsa um
og þroskast af. Ég er til að mynda
í starfí sem felst fyrst og fremst í
því að gefa eitthvað af sér til þeirra
sem þarfnast umönnunar og hjálpar.
En ég er nú ekki alheilög og veit
að í þroska hvers manns felst einnig
ráða niðurlögum þeirra, heldur að
viðurkenna að þeir séu til staðar og
horfast í augu við þá í ljósi þess áð
eðlilega er maður ekki fullkominn
frekar en hver annar.
— Hvernig fannst þér að stoftia
heimili?
Það er náttúrulega hlutur sem var
manni afskaplega framandi og nýr
og ekki síst var mér nokkuð brugðið
þegar við eignuðumst dóttur okkar.
Ég gerði mér aldrei grein fyrir því
hversu erfitt það gæti orðið. Hún
var mjög óvær fyrstu sex mánuðina
og við vorum gjörsamlega úttauguð
eftir vökur heilu nætumar.
Ég var í sambúð með mínum
manni í fjögur ár áður en stelpan
fæddist og orðin vön því að geta
gert nákvæmlega það sem mig lang-
aði til og var engum háð. Allt í einu
hættum við að geta skroppið í bíó,
á böll og inn til Reykjavíkur þegar
okkur langaði, því að litla krílið og
þess þarfír stjómuðu algjörlega ferð-
inni. En hún er okkur að sjálfsögðu
ákaflega mikils virði og ég held að
staðreyndin sé sú, að eftir því sem
krakkamir em erfíðari, þess meiri
ást leggi maður á þau, svo einkenni-
legt sem það nú er. Maður þarf
meira að vera með þeim, kynnist
þeim betur og eftir því sem sam-
vemstundimar em fleiri, þess sterk-
ari verða tengslin.
— Hver eru þín viðhorf til Qöl-
•skyldumynstursins?
Ég met fjölskylduna mjög mikils
og held að hún hljóti að vera hveijum
einstaklingi það dýrmætasta sem
hann á í líflnu. Á meðan þú átt fjöl-
skyldu sem þú hefur eðlileg tengsl
að sjá sína galla, ekki endilega að við, ertu aldrei ein og hefur alltaf
JL.'í . !■ :ii < infted i:‘ tu