Morgunblaðið - 05.09.1991, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBpfi 1991
9
I/ELKOMINÍ TESS
Glæsilegar haustvörur frá Daniel D.
Einnig golffót fyrir dömur og herra frá hinu
frábæra fyrirtæki Carven í París.
Opiðkl. 9-18, laugardag kl. 10-14.
TESS
v NEi
N
NEÐST VIÐ
DUNHAGA,
S. 622230.
0HITACHI
Rafmagnsverkfæri í úrvali.
t.d. 7 gerðir af Slípirokkum
115 mm - 230 mm, verð frá
kr. 12.043.00
Yfir 40 mismunandi tegundir af vélum á lager.
ísboltar
Fes tin gameis tarar
Strandgata 75, 220 Hafnarfjörður
Sími: 91-652965 Fax: 91-652920
Opnunartími er 8-18 alla virka daga og
Laugardaga 9-13.
Vanmáttur lítilla
sveitarfélaga
„Sameining sveitarfélaga er eitthvert
mikilvægasta verkefnið á vettvangi sveit-
arstjórnarmála. Vanmáttur lítilla sveitar-
félaga til þess að valda auknum verkefn-
um og bættri þjónustu er vafalaust að
hluta til orsök óæskilegs fólksflótta úr
dreifbýli í strjálbýli."
Þannig hefst forystugrein Vilhjálms Þ.
Vilhjálmssonar í nýjasta hefti Sveitar-
stjórnarmála [tímariti Sambands
íslenzkra sveitarfélagaj, sem Staksteinar
tíunda að hluta til í dag.
Tvö hundruð
sveitarfélög
í frétt í Sveitarstjómar-
málum segir að eftir
sameiningu Oxarfjarðar-
hrepps og Presthóla-
hrepps í eimi lirepp séu
sveitíirfélögin í landinu
201 talsins: 31 kaupstað-
ur og 170 hreppar.
í forystugrein tíma-
ritsins segir:
„í árslok 1990 vom 47
sveitarfélög með færri
en 100 íbúa og 57 með
milli 100-200 íbúa. Þann-
ig er helmingur þeirra
með mnan við 200
íbúa...“
Þar segir og að van-
máttur smærri sveitarfé-
laga til að sinna kostnað-
arsömum verkefn-
um/þjónustu kunni að
valda því „að þýðing
sveitarfélaganna fari
minnkandi i þjóðfélag-
inu, umsvif ríkishis á
kostnað sveitarfélagaima
aukizt og verkefni þeirra
falli til annnan-a.
Aukin sameining sveit-
arfélaga er því forsenda
þess, að hægt sé að tre-
ysta og efla byggðina
sem víðast um landið og
jafnframt til að gera þau
hæfara til að taka við
verkefnum frá ríkisvald-
inu ...
Ljóst er, að skilningur
sveitarsfjórnarmanna
hefur aukizt á nauðsyn
sameiningar sveitarfé-
laga um ýmsa félagslega
þjónustu, aukið átak í
umhverfismsmálum og
eimiig margvíslegar að-
gerðir í atvinnumálum."
Stórir og sam-
tengdir staðir
munu lifa!
Ingunn St. Svavarsdóttir,
sveitarstjóri Oxarfjarö-
arhrepps, i-æðir og um
„samtengingu smærri
sveitarfélaga" í Sveitar-
stjórnarmálum: „Stórir
staðir og samtengdir
niunu Iifa“. Þar segir
m.a.:
„Forsenda samteng-
ingar smærri staða eru
bættar samgöngur. Sér-
hæfing og fjölbreytni í
atviimu er lykilorð, þeg-
ar lifslíkur staða eru
skoðaðar.
Kópasker er ekki stór
staður, en hefur mögu-
leika á á samtengingu við
aðra staði, svo sem
Húsavik, Raufarhöfn og
Þórshöfn og jafnvel
Vopnafjörð, en til þess
að svo megi verða í aukn-
um mæli verður að gera
stórátak í samgöngum
milli þessara staða...“
Trúlega er hægt að
tína til svipaðar aðstæður
víða á landinu, þ.e. mögu-
leika á margvíslegri sam-
tengingu/samstarfi
sveitarfélaga um verk-
cfni/þjónustu: félagslega
þjónustu, veitur, bruna-
varnir, skóla, umhverfis-
mál o.sv.frv. Þetta á ekki
sizt við sveitarfélög sem
mynda [eða líkur standa
til að muni mynda] nokk-
uð afmarkað atvinnu-
þróunar-svæði. Stór,
sameinuð sveitarfélög
eru betri og hagkvæmari
kostur en margrætt
„þriðja stjómsýslustig":
nýtt millistig milli rikis
og sveitarfélaga, með til-
heyrandi stjómkerfi og
kostnaði, scm yrði litlu
samfélagi - skattborgur-
unum - dýrkeypt. „Kerfi“
af þessu tagi hlaða fljótt
utan á sig umtalsverðum
kostnaði, svo sem erlend
dæmi sanna. Það myndi
og þrengja að sjálfsstjórn
og valdsviði sveitarfélag-
anna. Er ekki ráð að
hyggja að reynslu [ár-
angri] af slíku stjóm-
sýslu-milli-stigi þar sem
það hefur verið reynt -
áður en rasað verður um
ráð fram.
Aukinsam-
vinna sveitar-
félaga
Alþýðublaðið segir í
forystugrein um þetta
efni sl. þriðjudag:
„Vissulega er þriðja
stjórnsýslustigið leið til
að að búa til stjómarfars-
lega einingu sem gæti
tekizt á við ýmis verkefni
sem smærri sveitarfélög
ráða ekki við. Þá má vel
hugsa sér að hin smærri
sveitarfélög verði skuld-
bundin til að taka upp
samvinnu um þau verk-
efni sem em stærri í snið-
um, án þess þó að búa
til formlegt nýtt stjórn-
sýslustig með öllum þeim
kostnaði og skriffhmsku
sem því myndi fylgja.

•
1

S'ó- r sfoðir ^ samtengdir
Sloðl mui iu uro
Jafnt stærri sem
smærri sveitarfélög hafa
í auknum mæli tekið upp
samvinnu á ýmsum svið-
um. Gott dæmi um
víðtæka samvinnu sveit-
arfélaga er að finna á
Suðuraesjum. Þá liafa
byggðasamlög verið að
ryðja sér til rúms. A höf-
uðborgarsvæðinu hafa
sveitarfélögin sameinast
t.d. um sorphirðufyrir-
tæki, Sorpu b/s, og sömu
sveitarfélög, nema
Reykjavikurborg, hafa
sameinast uni almenn-
ingssamgangnafyrir-
tæki. Það er því ekki
endilega nauðsynlegt að
lögbjóða samvinnu held-
ur verður hún til af þörf
eða þegar menn sjá að
hún leiðir til aukinnai-
hagkvæmni.
IUa hefur gengið að
halda takti þar sem verk-
efnin liafa verið sameig-
inlega í hendi ríkis og
sveitarfélaga. Aukið for-
ræði og auknar skyldur
á hendur sveitarfélögun-
unum niunu vissulega
kalla á breytt vinnubrögð
og krefjast samvinnu í
mörgum tilfellum. Ríkis-
valdið ætti hins vegar að
skipta sér minna af því
hvemig sveitarfélög
standa að því að leysa sín
verkefni og aUs ekki að
segja þeim fyrir í sináatr-
iðum hvemig þau skuli
gera það.“
Námsmenn
- varist
skyndikynni
af sumarkaupinu
munið
Skammtímabréfin.
Allt of margir námsmenn hafa aðeins skyndi-
kynni af sumarkaupinu sínu. Sýndu skynsemi
og keyptu Skammtímabréf. Láttu komandi
vetur verða minnst sem vaxtavetrarins mikla
í stað vetrar hins peningalausa námsmanns.
Avöxtun síðastliðna 6 mánuði: Raunávöxtun Nafnávöxtun
Einingabréf 1 7,2% 18,5%
Einingabréf 2 5,5% 16,6%
Einingabréf 3 6,8% 18,1%
Skammtímabréf 6,1% 17,3%
KAUPÞING HF
Knnglunni 5, sími 689080
Löggilt verðbréfafyrirtœti