Skírnir - 01.01.1869, Side 24

24
FRJETTIR.
England.
miklu tekjur hennar, og sagSi, aS til þess fyndist hvergi dæmi
nema þar, aS trú alls meginþorrans væri svo höfS útundan* l.
Gladstone og Fortescue (ráSherra írsku málanna í ráSaneyti
Russels) lögfcu nú til meS mikilli atfylgi, og eptir þa5 varS uppá-
stungu Tórýmanna lirundiS, „a5 játa nauSsýn á breytingum, en
bíSa tillaganna frá þeirri nefnd, er þegar væri sett“. ViS þetta
varS stundarhvíld á sókninni, áður einn af forustumönnum íra,
Maguire, vakti til a8 nýju og gekk eigi a8 eins hi8 baríasta í
gegn stjórninni, en vítti óvægilega alla meSferbina á Irlandi frá
öndverbu, og sneri sjerilagi máli sínu aS kirkjunni. Hann kvab
írlendinga eiga litlu betri kjörum aS fagna en Póllendinga eSa
þegna Soldáns, og frelsiS á Irlar.di yr8i i engan sta& hærra metiS
en frelsiS á Blálandi eSa í Marokkó, en ekkert væri fremur í augum
þjóSarinnar þrælkunarmark landsins en enska kirkjan og rjettindi
hennar Rábherrarnir sáu nú hvaS a8 fór, ab sóknin aS svo komnu
var ekki annaS en undanfari höfuSáhlaupsins, er þá (i miSjum
þjetta er ekki orðum aukið, þvi af hjerumbil sei milljdnum landsbúa
eru ekki fleiri en 690,000 prólestantar af enni ensku kirkju, en þeir
— eða klerkar þeirra — ráða öllum hinum miklu kirkjueignum frá
fjrri tímum. En auk þessa verða kaþólskir menn að gjalda skatta
ensku kirkjunni (sbr neðanmálsgrein bls. 25), og er ekki furða, þó
þeir kunni illa þeirri skattskjldu Eikibiskupar, biskupar og aðrir æðri
og lægri klerkar af ensku kirkjunni eiga hjer góða daga og hóglifls-
fulla. Tekjurnar eru hinar rifleguslu, en annir lillar á flestum stöðum,
sem uærri má geta, og sumstaðar engar, að kalla, utan að stjórna góz-
unum og hiiða afgjaldið. það eru einkum yflrhirðarnir, sem eru ír-
landi dýrir á fóðrunum, þó til allia sje vel í lagt. Biskupinn i Armagh
heflr yfir 100,000 dali i árslekjur, biskuparnir i Djflinni og Derry
bjargast hvor um sig við 60 og 61 þúsundir dala, biskupinn i Kilmore,
Elphin og Ardagh 50 þús., biskupinn i Tuam og Killala 10 þús., og
svo frv. A hinn bóginn lifa kaþólkir prestar einkanlega á framlögum
safnaðanna, og eiga margir hverir örðugt framdráttar en nóg annríki.
I siðabreytingunni fór öðruvísi á Irlandi en i öðrum löndum. Yfirhirðarnir
gengu undir en nýju merki og höfðu með sjcr góz kirkjunnar, en hinir
minni prestar hjeldu trú sinni og hjeldu um leið söfnuðunum aptur.
J)eir munu hafa rjett aí> mæla, er segja, að hjer hafi meira raðið þjóð-
erni en trú, er Kellum bauð mest við að samlagast mcir »Söxum«
fyrir ena nýju siði.