Skírnir - 01.01.1869, Page 83

•Spánn.
FBJETTIR.
83
vor, var J)á í sjötta sinn fyrir ráSaneyti ísabellu. þeir Narvaez
og Espartero voru jafnan mótstöíurnenn. Narvaez var fyrir aptur-
haldsmönnum, harSsnúinn, og skeytti meir hugþótta sínum og
metnaSargirnd en lögum, ef hann þurfti aS brjóta bág viS aSra
menn um völdin, en Espartero var fyrir frelsismönnum, og, ef til
vill, sá einasti af stórmenni Spánverja, er ávallt heíir þyrmt lands-
lögunnm, og haft þaS eigi síBur sjer til ágætis en sigurfrægBina.
Af öBrum herskörungum Spánverja er þeirra Prims og O’Donnels
opt getiB i þessu riti. þó þeir hafi fyllt fiokk frelsismanna, hafa
þeir stundum sinnt lítiB landslögunum, er þeir bárust einhver
stórræBin fyrir, og til valdanna skyldi sækja. Af þessu má sjá,
hver hervaldsöld hefir veriB á Spáni í þau 24 ár, er Isabella
önnur rjeB ríkinu, eBur af því einu, aB á þeim árum hafa gerzt
eigi færri en níu meginuppreistir í hernum — auk allra hinna
minni —, en 36 sinnum hefir orBiB aB skipta um ráBaneytin.
þaB er vonanda, aB Spánverjar hafi nú nóg af eigin vítum sjer
til varnaBar, og aB betri öld taki viB eptir þau umskipti, sem nú
skal nánar af sagt.
í seinustu árgöngum þessa rits hefir veriB sagt af, hvernig
ólög og harBræbi sjórnarinnar, fjáreyBsla, óorB og hneyxli hirBar-
innar hefir æst fólkiB til byltingarráBa, en hvernig þeir Narvaez
ljetu alla þá sæta aftökum, dýflissum eBa landflæming, er uppvísir
eBa grunaBir urBu um þau ráB. Úr Catalóníu einni hafBi Nar-
vaez rekiB sjö eBa átta hundruB manna afiandi, en ætlaB sjer aB
gera allt aB níu þúsundum manna landræka úr öllu ríkinu. Hans
missti viB, sem áBur er getiB, en Gonzaleg Bravo hjet því, er hann
tók viB forustu stjórnarinnar, „aB andi Narvaez skyldi vera meB
sjer í öllum rá8um“. þetta tókst og svo um hríB, aB öllu þokaBi
í sömu stefnuna, sem áBur var lialdiB í; klerkunum voru seld öll
skólaráB í hendur, vandaB sem bezt til um njósnir í öllum hjeruBum
og hert á öllum böndum. En þaB fór hjer fyrir Gonzales Bravo,
sem þeim mönnum í skröksögunum, er heita á óhreina anda, en vara
sig ekki á eptirköstunum'. Hann var ekki hermaBur sem Narvaez,
’) Á síðnsta fundi rulltrúuþingsins komst einn ungur máður, markgreilinn
afSardoal svo að orði: »>eigi stjórnin svo við búið, að misferli hennar
6'