Skírnir - 01.01.1869, Qupperneq 141

Au.sturríki.
FRJETTIR.
141
kallaSi „Dunársambandi8“. — J>egar á Jietta allt bætist, a<5 Sló-
venar í suSurhluta Steiermarkar og Karnthens, í Krain, Istríu og
svo frv., vilja gera úr þeim löndum slóvenskt e3a suSurslafneskt
ríki, geta menn sje8, aS stjórnin í Vínarborg á enn viS mörgum
vanda a8 snúast.
Ungverjar hafa búiS svo vib stjórn vesturdeildarinnar, aÖ ekk-
ert befir enn á milli boriÖ, og meÖ Madjörum og öÖrum þjóöflokk-
um ríkisins (Króötum, Slavónum, Serbum og Rúmenum) hefir allt
dregiö til jafnaðar og samkomulags. í yfirstjórn ríkisins, yfirdóm-
um landanna og á ríkisþinginu i Pestarborg á aö hafa mál Maöj-
ara, en þó mega Króatar mæla á sina tungu á þinginu. Á
landaþingunum tala allir sitt móöurmál, og í skólum og kirkju og
al'.ri umboÖsstjórn ræÖur þjóöerniö tungunni, en lögin frá ríkis-
þinginu eru birt 1 útleggingum sem þörf ber til. þaÖ varÖ aÖ
samningi meÖ Króötum, aÖ þeir skulu senda 29 fulltrúa á Pestar-
þingiÖ og leggja til samríkisþarfa 55 af hundraÖi, en 45 af hverju
tekjuhundraÖi skal variÖ til sjerlegra landsþarfa, en ríkið (biÖ
ungverska) skal leggja til þaÖ sem vantar, ef sá hluti eigi nemur
2,200,000 gyllina. Dalmatíu og hafnarborgina Fiume vilja Ung-
verjar tengja viÖ ríkiö, eu Króatar hafa viljaö, aö borgin fylgdi
þeirra landi. Líkast veröur keisarinn aö láta þetta eptir um Dal-
matíu, sem svo mart annað, en Ungverjar hafa í ráði, ef svo fer,
aÖ leggja „hergeira’andiÖ11 viö Króataland (Slavóníu). I herlögun-
um, er samin voru í fyrra og fram gengu á þinginu, er til skilið,
að allar hersveitir Ungverja skulu á friöartímum vera innan landa-
mæra ríkisins, og hermál koma undir hvorntveggja, „landvarnar-
ráðherra* Ungverja og hermálaráðherrann í Vínarborg. Stofnherinn
á aö vera 330 þús., auk landvarnardeildanna. Öllum eru nú upp
gefnar gamlar sakir frá uppreistarárunum, og fjöldi þeirra fyrir-
liða, er hafa fylgt merkjum uppreistarinnar móti Austurríki, hafa
nú tekið við forustu í landvarnarliðinu. Eitt með því, er fyrst
var gert á þingi Ungverja, var að veita Gyðingum fullt jafnrjetti,
en þeir áttu og beztar þakkir skilið, því þeir hafa sýnt af sjer
mestu dyggÖ og drengskap við Madjara á þjáningarárunum. Stjórnin
í Vínarborg hafði boðið þeim líka kosti áður, en þeir vildu ekkert
þiggja, af því þeir kváöu með ólögum vera boðið. í öllu Ung-