Skírnir - 01.01.1869, Side 166
166
FRJETTIE.
Danmörk.
anna, en í frammistöSu fyrir sumum málum á þinginu hefir hann
jþótt heldur -verSa rýr móti ræíuskörungum beggja deildanna.
VarnarskyldumáliS ætlaSi aS vinna honum a8 fullu, e8a greinin
um þjónustuskyldu prestvígíra manna. Bændavinir vildu látalítinn
sem engan mun geröan á þeim og ö8rum jiegnum ríkisins, en
eptir langan rekstur fram og aptur milli deildanna, var samþykkt,
a8 prestvígSir menn skyldu leystir undan vopnaburfii á fri8artímum,
er þeir hefbu þjónaS 5 ár í stofnhernum. Af þeim nýmælum
öbrum (27 aS tölu) er fram gengu á þinginu, eru engi þau, er
meiru máli skipta, en í sum hinna var mun meira variS, er felld
voru; t. d. um ab leysa ljen og ættaó8ul úr gömlum lagaböndum.
Vi8 ný launalög var8 eigi loki8, á8ur þinginu var sliti8. Eitt af
þeim málum, er eigi komust í kring á þinginu, var fjárhagsinál
Islands, en eptir því sem í þa8 var fari8, má oss víst á sama
standa. A8 minnsta kosti getum vjer ekki harmaS, a3 sá glundroSi
fjekk eigi a8 renna saman í samnefnd þingdeildanna, er kominn
var á allt máli8. J>ó vjer viljum — sem Lehmann sagSi optar
en einu sinni — forSast hvert or8, er kynni a8 styggja bræ8urna,
getum vjer ekki komizt meinlausar a3 or8i. Islendingum getur
þó ekki annaS fundizt, en a3 málin fari í glundro8a, er ríkisþing
Dana tekur í einu lagi til stjórnarmáls og fjárhags, þar sem því
var a3 eins ætla8 a8 ræSa um fjárskilna8inn og fjárútsvariB; er
þa8 vill a3 engu meta þau bo8, er stjórn konungs vors hefir haft
uppi á alþingi um fjárframlögur, en gera þa3 nálega allt a8
ómagaorBum; og er umræSurnar fara flestar í þá áttina, a8 því
frumvarpi skuli breyta til úrdráttar og til afdráttar af forræSi og
rjetti íslands, er á8ur hefir veriS fram lagt á alþingi (1867). En
hva3 má rá8herrann sjálfur segja? Hann hafSi sett saman bezta
þjóbráS til a8 koma málefnum Islands í rjettar skor3ur. Ilann
sag8ist vilja koma til alþingis aptur me8 ríflegar fjárgjafir, heilar
50 þúsundir dala um aldur og æfi, og 10 þúsundir óskerSar í 12
ár, en rjenandi upp frá því um 500 dali á ári. Vi3 þetta hjelt
hann, a8 íslendingar mundu ver8a bæ8i mjúkir og þægir, fegnir
fjenu eins og börnin brauSinu, og því mundi þeim finnast minna
til, þó svo yr3i fjallaB um stjórnarlögin sem þyrfti, til þess a3
a8 þau mættu ver8a felld vi8 rjettindi ríkisins og ríkisþingsins.