Morgunblaðið - 05.11.2004, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. NÓVEMBER 2004 33
UMRÆÐAN
KENNARAR standa frammi fyrir
því þessa dagana að
greiða atkvæði með
eða á móti miðl-
unartillögu rík-
issáttasemjara. Sitt
sýnist hverjum um
ágæti hennar og langar
mig í greinarkorni
þessu að varpa ljósi á
hvernig hún snýr að
mér.
1. Í dag raðast ég í
launaflokk 235 og er
með í laun fyrir 100%
starf 186.035 kr. Inni í
þessari krónutölu eru
einnig þrír skólastjórapottar.
2. Ef miðlunartillagan verður að
veruleika verða laun mín við gild-
istöku hennar 199.266 kr. Enn er ég
í launaflokki 235 og með þrjá skóla-
stjórapotta.
3. 1. janúar 2005 hækka laun mín
um 3% og verða þá 202.154 kr. Enn
er ég í launaflokki 235 og með þrjá
skólastjórapotta.
4. 1. ágúst 2008 verður ákveðin til-
færsla á launum og 2½
skólastjórapottur færist
inn í grunnlaunin. Þessi
tilfærsla er metin á
7,68% en er ekki hækk-
un í sjálfu sér þar sem
þessir peningar eru
þegar til staðar í launa-
kerfi kennara. Við
þessa aðgerð lækka all-
ir kennarar í launum
sem eru með meira en
2½ skólastjórapott.
Eftir breytinguna
verða kennarar að
grunnraða sér upp á
nýtt í launatöflunni. Í mínu tilviki
verð ég að skila þeim þremur skóla-
stjórapottum sem ég var með og
grunnraðast því eftir 1. ágúst 2005 í
launaflokk 232. Laun mín 1. ágúst
2005 lækka því niður í 199.209 kr.
sem þýðir launalækkun upp á tæpar
3.000 kr.
5. 1. jan. 2005 verða laun mín
komin í 213.480 kr. Þegar ég reikna
þessa hækkun miðað við 3,5% verð-
bólgu næstu fjögur ár kemur í ljós
að ég lendi í nákvæmlega sömu tölu
miðað við að laun mín hafi verið
verðtryggð þessi fjögur ár. Eftir sex
vikna verkfall fá kennarar ekki
krónu umfram almennar launahækk-
anir. Kennarar eru langt á eftir við-
miðunarstéttum í launum og telja sig
því þurfa að fá launaleiðréttingu.
Það er því alveg ljóst að þeir verða
að bera eitthvað meira úr býtum en
verðtryggingu til að brúa það bil.
Á ég að segja já eða nei?
Alda Áskelsdóttir
fjallar um hvað kennarar
eigi að taka til bragðs ’Kennarar eru langt áeftir viðmiðunarstéttum
í launum. ‘
Alda Áskelsdóttir
Höfundur er grunnskólakennari,
með þriggja ára háskólanám og
fimmtán ára starfsreynslu að baki.
BÚIÐ er að stilla grunnskólakenn-
urum upp við vegg.
Annaðhvort halda þeir
áfram verkfalli sínu
núna eða árið 2008.
Ástæðan? Jú, sveit-
arfélögin eiga ekki þá
fjármuni sem þarf til að
greiða þeim mannsæm-
andi laun. Og af hverju
skyldi það nú vera?
Svarið er ef til vill um-
deilanlegt en ég hef þó
ekki heyrt nokkurn
mann bera á móti því
að sveitarfélögin
sömdu af sér þegar þau
tóku að sér grunnskólana á sínum
tíma. Að mínu mati liggur því svarið í
augum uppi. Ríkisvaldið lúrir á
tekjustofnum sem með réttu tilheyra
sveitarfélögunum og grunnskól-
unum.
Kannski telja sveitarstjórnarmenn
þetta ranga staðhæfingu, sem er gott
og blessað, svo fremi þeir rökstyðji
álit sitt. Ef þeir eru á hinn bóginn
sammála fullyrðingunni
þá gengur ekki lengur
að þeir (eða ráðandi
hluti þeirra) láti sem
kennaradeilan og skipt-
ing tekjustofna á milli
ríkis og sveita séu
óskyld mál sem ekki
megi undir nokkrum
kringumstæðum
blanda saman. Þetta er
alls ekki boðleg skoðun
og hefur aldrei verið.
Svo leyfa þessir
sömu menn sér að
rjúka upp til handa og
fóta þegar Þorgerður Katrín Gunn-
arsdóttir menntamálaráðherra tæpir
á því hvort grunnskólarnir væru ef til
vill betur komnir hjá ríkinu? Vanga-
veltur ráðherrans eru skiljanlegar en
segja ekkert um skoðanir hennar.
Hitt er með öllu óskiljanlegt að
sveitarstjórnarmenn skuli hafa látið
öll þessi ár líða án þess að fá leiðrétt-
ingu skólamálanna. Í stað þess að
viðurkenna mistök sín og sækja á
ríkisvaldið láta þeir hroka sinn bitna
á börnum þessa lands – og kennarar
sitja uppi sem vondi maðurinn í
þessu dæmi. Eða hvað haldið þið að
gerist þegar sáttatillagan svokallaða
verður felld?
Með þökk fyrir birtinguna.
Hversu lengi eiga börnin okkar að
líða fyrir hroka sveitarstjórna?
Jón Hjaltason fjallar
um kennaradeiluna ’Kannski telja sveit-arstjórnarmenn þetta
ranga staðhæfingu, sem
er gott og blessað, svo
fremi þeir rökstyðji álit
sitt. ‘
Jón Hjaltason
Höfundur er áhyggjufullur
faðir grunnskólabarns.
LÖNGU og erfiðu kennaraverk-
falli hefur verið slegið á frest. Verk-
falli sem hefur verið erfitt börn-
unum ekki síður en kennurum og
foreldrum og öðrum sem það hefur
bitnað á.
Þegar skólunum var
lokað fyrir börnunum
höfðu sum þeirra ekki
tekið öll námsgögnin
með sér heim og var
þeim meinað að sækja
þau. Hvað höfðu börn-
in gert til að verð-
skulda slíka fram-
komu? Af þessu mætti
draga þá ályktun að
þeim var ekki ætlað að
vinna heima í kenn-
araverkfallinu. Þetta
hefur þó eflaust valdið
einhverjum þeirra
áhyggjum og kvíða. Mörg börn hafa
átt langa daga í verkfallinu og sjálf
þurft að hafa ofan af fyrir sér þar
sem foreldrar hafa ekki verið í að-
stöðu til að taka sér frí frá vinnu
eða bregðast við ástandinu á annan
viðunandi hátt.
Börnin hafa ekki verið í fríi, þau
hafa verið að bíða og biðin hefur
verið löng. Mörg þeirra fylgdust af
athygli með fréttum af verkfallinu í
fjölmiðlum og höfðu ekki síður
áhyggjur af framvindu mála en þeir
fullorðnu. Engar skipulagðar að-
gerðir voru fyrir þau á verkfallstím-
anum. Þau höfðu heldur ekkert um
að semja en urðu að laga sig að að-
stæðum og ákvörðunum þeirra full-
orðnu hvort sem þeim líkaði betur
eða verr.
Það er ljóst að þegar
kennsla hefur legið
niðri í 6 vikur hefur
tapast mikil vinna
kennara og nemenda.
Hvernig á að vinna
þetta tap upp? Það
væri ósanngjarnt að
gera það með því að
setja yfirvinnu á börn-
in. Sex vikur af lífs-
hlaupi er stuttur tími.
Sex vikur af 18 vikna
önn er langur tími. Það
er kvíði í börnunum.
Þau vita nefnilega ekki
hverju þau eiga von á
frá þeim fullorðnu. Þau vita að
kannski verður aftur verkfall fljót-
lega. Þau vita að ákveðið magn af
námsefni átti að klárast fyrir jól.
Þau vita að tíminn styttist og
kannski var þeim ætlað að læra
heima. En þau vita líka að þau
verða hvorki spurð né höfð með í
ráðum þegar ákvarðanir verða
teknar.
Ákveðið var af fræðsluyfirvöldum
í Reykjavík að fella niður vetrarfrí í
skólum. Tillagan hljóðaði upp á að
kennararnir fengju borgaða yf-
irvinnu en börnin voru einskis
spurð. Fríið þeirra var tekið af
þeim. Hver er réttur barnanna?
Eiga þau ekki rétt á sínu fríi þó þau
hafi verið að bíða eftir fullorðna
fólkinu í 6 vikur? Sum þeirra höfðu
skipulagt vetrarfrí með pabba og
mömmu fyrir löngu og hlakkað til.
Það gleymist æði oft að gæta
hagsmuna barnanna eða setja sig í
spor þeirra þegar fullorðnir taka
ákvarðanir sem þau varða. ,,Það
læra börnin sem fyrir þeim er haft.“
Það á líka við um tillitssemi og virð-
ingu. Höfum velferð barnanna í
huga þegar ákveðið verður um
framhaldið og hvernig vinna á upp
þá miklu vinnu sem tapast hefur á
síðustu vikum. Látum verkfallið
ekki bitna frekar á þeim með auknu
álagi og streitu, öryggisleysi og
kvíða. Hlúum að börnunum okkar
og stuðlum að vellíðan þeirra. Horf-
um til framtíðar þegar kennsluáætl-
un verður endurskoðuð en ekki
bara fram til jóla eða vors.
Stöndum vörð
um börnin okkar
Ólöf Guðný Valdimarsdóttir
fjallar um skólagöngu barna ’Hlúum að börnunumokkar og stuðlum að
vellíðan þeirra. ‘
Ólöf Guðný
Valdimarsdóttir
Höfundur er foreldri
grunnskólabarns.
ÞÓTT Íslendingar eigi sér rúmlega
þúsund ára sögu hefur fjölbreytni at-
vinnulífsins lengst af verið lítil. Menn
stunduðu sinn hefð-
bundna búskap og reru
til fiskjar þar sem því
var við komið. Það þarf
engan að undra að í
þessu fátæka og kalda
landi væri lengst af lít-
ill áhugi á að stunda
garðrækt því bæði
skorti efnivið og þekk-
ingu. Garðyrkjuskóli
ríkisins var stofnaður á
Reykjum í Ölfusi árið
1939 en með stofnun
hans og útskrift fyrstu
nemendanna 1941 má
segja að lagður sé
grunnur að garðyrkju
sem atvinnugrein á Ís-
landi. Í Garðyrkjuskól-
anum hefur í gegnum
tíðina verið unnið mikið
og gott starf bæði á
sviði rannsókna og
fræðslu og því á skól-
inn skilið að það sé hlúð að starfsemi
hans svo sem kostur er. Í dag er boðið
uppá sex verknámsbrautir við skól-
ann, þ.e. blómaskreytinga-, garð-
plöntu-, ylræktar-, umhverfis- og
skógræktarbraut, en námi í skrúð-
garðyrkju, sem er löggilt iðngrein,
lýkur með sveinsprófi. Síðast en ekki
síst er boðið uppá eins árs há-
skólanám á þremur brautum þ.e.
garðyrkjutækni, skógræktartækni og
skrúðgarðyrkjutækni. Það er því
mikið fagnaðarefni að nú eigi að fara
að reisa skólanum nýtt
húsnæði en fyrir tveim-
ur árum var kennslu-
húsnæði skólans dæmt
ónýtt af Fram-
kvæmdasýslu ríkisins.
Guðni Ágústsson land-
búnaðarráðherra sem
fer með málefni skólans
hefur lýst því yfir að efla
eigi starfsemina og einn
liður í því sé að byggja
nýtt kennsluhús. Félag
iðn- og tæknigreina
leggur ríka áherslu á að
undirbúningi að nýrri
byggingu verði hraðað
svo sem kostur er og
ákvarðanir um fram-
kvæmdir teknar sem
fyrst. Félagið skorar á
landbúnaðarráðherra að
tryggja fjármagn til
framkvæmdanna á
næstu fjárlögum hvort
sem það verður gert með beinum
fjárveitingum eða með sölu á hluta
jarðarinnar að Reykjum eins og einn-
ig hefur verið rætt um.
Garðyrkjuskóli
ríkisins
Hilmar Harðarson fjallar um
Garðyrkjuskóla ríkisins
Hilmar Harðarson
’Félagið skorará landbúnaðar-
ráðherra að
tryggja fjár-
magn til fram-
kvæmdanna. ‘
Höfundur er formaður
Félags iðn- og tæknigreina.