Náttúrufræðingurinn - 1936, Blaðsíða 36

30 NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
Kampalampinn (Pandalus borealis).
Með því að ekki er víst, að lesendur Náttúrufræðingsins viti
hvað kampalampi er, er bezt að byrja á því að taka það fram.
Kampalampinn er krabbadýr, og telst til hinna svonefndu tífættu
krabbadýra (Decapoda). Af rækjum eru til margar tegundir hér
við land, en rækjur (Careidae) nefnist ein hin nytsamasta ætt tí-
fættu krabbadýranna. Þeim til leiðbeiningar, sem kynnu að hafa
gagn af útlendum nöfnum á þessum dýrum, skal þetta sagt:
Á ensku heita rækjur Prawns.
- þýzku ------------ Garneelen.
- dönsku -------- Rejer.
- norsku -------- Reker.
Á erlendum málum hefir kampalampinn ekkert sérstakt hafn
svo eg viti, nema á skandinavisku málunum er hann nefndur ým-
ist „den norske Reje“, „den store Dyphavsreje“ eða „Den norske
Dyphavsreje“ til aðgreiningar frá öðrum tegundum af rækjum.
Annars er ef til vill rétt að geta þess, að sú tegund af rækjum, sem
mest er veidd og seld í Danmörku, er önnur en Kampalampinn,
nefnilega Palemon Fabricii (Roskildereje), og þannig mun vera
við vesturströnd Mið-Evrópu.
1. Kampalampinn. Kampalampinn er stærsta rækja í norð-
ur höfum. Bolur og höfuð er, eins og á öðrum rækjum, þakið skildi
að ofan og á hliðunum, og fram úr skildinum gengur langur brodd-
ur, oft allt að því tvöfalt lengri en skjöldurinn. Þessi broddur er
grannur og þunnvaxinn (ekki sívalur) og á röndum hans að ofan
og neðan eru smáar tennur, 14—16 að ofan (af þeim eru 4—5 inni
á skildinum), og 6—7 að neðan. Broddurinn er lítið eitt boginn upp
á við, en þó heldur minna en á öðrum, skyldum rækjum. Fram úr
höfðinu ganga tveii' mjög langir fálmarar, allt að því 4 sinnum
lengri en líkaminn. Litur dýrsins er rauður, en eftir skildinum
endilöngum vottar fyrir einni svartri rák hvorum megin, og fyrir
ofan þessa rák er daufur, gulleitur blettur.
Kvendýrið er stærra en karldýrið, og getur, eftir erlendum
heimildum að dæma, orðið 16.5 cm. á lengd, ef að broddurinn er
mældur með, en karldýrið verður aðeins 12.0 cm. Á 15.7 cm. löngu