Skírnir - 01.01.1920, Page 32

26 Hvenær er Jón Araron fæddur? [Skírnir
Af öllum þessum rökum saman lögðum þykir mér,
ef ekki beint sannað, þá mjög miklar líkur vera fyrir
því, að Jón biskup hafi í raun og veru verið alt að því
10 árum eldri, enda kemur það miklu betur beim við
aldur sona hans, og ýmsa atburði í lífi þeirra, Þá er og
írásögnin um ummæli ábótans alveg eðlileg, en óhugs-
andi, að hún sé alveg gripin úr lausu lofti.
Loks skai þess getið, að æfisögubrotið eftir Odd bisk-
up, virðist vera talsvert mótsagnakent, svo reyndar er
hæpið að byggja mikið á því, en ýms atriði virðast bein-
línis styrkja þá skoðun, sem hér er haldið fram. Það
byrjar1) með því að segja, að Jón biskup hafi verið fædd-
ur 1484, og heldur svo áfram, eftir að hafa skýrt frá for-
eldrum hans, á þessa leið, »vann hanu fyrir móður sinni
. . . . til þess hann hafði fjóra um tvítugt; eftir það fór
hann til Hóla .... Síðan var hann á Hólum til þess
hann var vígður til prests.< Hér er auðsjáanlega gert
ráð fyrir, að hann hafi dvalið á Hólum nokkra stund, og
ef til vill lengi, áður en hann vígðist. Svo heldur sagan
áfram. »Eftir það hann var vígður (hve lengi er ekki
talað um, en það getur hafa verið lengi, hann getur t. a.
m. hafa verið kirkjuprestur á Hólum) var hann skikkað-
ur til Helgastaða, en hann var þar ekki utan ár. Og á
meðan hann var þar, fekk hann sína barnsmóður Helgu
Sigurðardóttur« o. s. frv. Þar sem nú það er alveg vist,
að Jón var orðinn prestur að Helgastöðum 1507, getur
þessi frásögn ómögulega samrýmst við það, að hann sé
fæddur 1484. Ártalið, sem menn annars hafa einblínt á,
er því rangt bæði samkvæmt þessari frásögn, og þeim
rökum, sem hér hafa verið færð. Hvernig það hefir at-
vikast, að fæðiugarárið er rangt, er ekki hægt að segja
neitt ákveðið um. Það getur hafa misskrifast í fyrstu,
eða rangt hefir verið lesið úr rómversku tölunum af af-
riturum. En hvernig sem því er varið, verð eg að telja
það alveg ábyggilegt, að ártalið 1484 sé rangt og að hið
•rétta fæðingarár Jóns biskups sé alt að 10 árum fyr.
') Biskupas. II bls. 625—26.