Þjóðmál - 01.06.2010, Page 41

Þjóðmál SUmAR 2010 39
ur sú staðreynd, að nefndin er þegar komin
yfir fortakslausan lögskipaðan eindaga með
eigin skilafrest, auðvitað ekki sérstaka bjartsýni
um að andmæli fólks muni hljóta ýtarlega og
vandaða meðferð . Þá blasir við að ýmsir há­
værir þátttakendur þjóðfélagsumræðunnar
hvetja nú ákaft til þess í senn að skýrsluskil
dragist sem minnst og að niðurstöður höfunda
verði settar fram með sem stærstum orðum en
skýr ingum og andmælum í sem minnstu sinnt .
Þegar veittur andmælafrestur var nær allur úti,
tilkynnti nefndin að hún hefði ákveðið að
fram lengja frestinn um 5 daga, í ljósi óskar
nokk urra einstaklinga um lengri frest . Mér er
kunnugt um að slíkar óskir bárust nefndinni
skriflega skömmu eftir að hún sendi bréf sín
út, sem ekki þarf að koma á óvart í ljósi um­
fangs málsins . Nefndin svaraði því einfalda er­
indi rúmlega viku síðar, þegar innan við tveir
sólarhringar voru eftir af upphaflegum tæp­
lega ellefu daga andmælafresti . Segir sig auð­
vitað sjálft, að framlenging frests, sem ekki er
kunngjört um fyrr en nær allur upphaflegur
frestur er liðinn, hefur sáralítið að segja fyrir
fólk, enda var því nauðugur sá kostur að miða
vinnu sína við að enginn viðbótarfrestur yrði
veittur, þá níu daga sem ekkert heyrðist frá
nefndinni .
Þrátt fyrir það sem að framan segir hef ég
ákveðið að nýta þann rétt minn eins vel og hinn
knappi tími, sem mér er gefinn, leyfir . Lýsi ég
þó sérstakri furðu á hinum knappa tíma sem er
skemmri en altítt er að gefa í jafnvel einföldum
stjórnsýslumálum . Þegar athugunarefnin eru
svo viðamikil að nefndin sjálf hefur ekki virt
sinn eigin lögbundna skilafrest, sem þó hafði
áður verið lengdur um ársfjórðung að ósk
nefndarinnar, hlýtur hinn skammi frestur að
vekja sérstaka undrun . Stafi fresturinn af því
að nefndarmenn vilji með honum bæta að
einhverju leyti fyrir þá staðreynd að þeirra
eigin skilafrestur er farinn veg allrar veraldar,
verður ekki hjá því komist að benda á, að þar er
ekki að sakast við það fólk, sem ætluð var rúm
vika til að verja hendur sínar fyrir ávirðingum
nefndarmanna .
Þá hlýt ég að benda á, að andmælarétti hljóta
að fylgja bæði upplýsingar um öll þau gögn,
og aðgangur að þeim, sem nefndin byggir
sjónarmið sín á . Á það jafnt við um skrifleg
gögn sem og það sem komið hefur fram við
skýrslutökur nefndarinnar . Það er meginregla
í stjórnsýslurétti að sé aðila ókunnugt um
gögn í málinu, eða við hafi bæst upplýsingar
sem stjórnvald hyggist túlka honum í óhag, sé
óheimilt að ljúka málinu án þess að aðilanum
sé gefinn kostur á að kynna sér upplýsingarnar
og tjá sig um þær . Er jafnframt viðurkennt að
ekki skipti máli þó ljóst þyki að aðilanum sé
kunnugt um að upplýsingarnar séu til .1 Er
það einnig í samræmi við rannsóknarregluna
að aðila sé gefinn kostur á að tjá sig um öll
gögn málsins og þannig komi betur í ljós
hvort þau séu umdeild eða jafnvel röng, eða
stafi frá hlutdrægum aðila svo dæmi séu tekin .
Því tilfinnanlegri eða meira íþyngjandi sem
niðurstaða stjórnvalds yrði borgara, þeim
mun strangari kröfur verða almennt gerðar til
stjórnvaldsins um að gengið sé úr skugga um
að upplýsingar, sem byggt er á, séu sannar og
réttar .2 Er ekki vafi á því, að það er í samræmi
við góða og vandaða stjórnsýsluhætti, sem
nefndinni ber að fylgja, að andmælarétti
borgarans fylgi bæði skýrar upplýsingar um öll
þau gögn sem nefndin hyggst byggja skoðanir
sínar á, sem og hæfilegur tími til að tjá sig
um þau . Engar slíkar upplýsingar fylgdu bréfi
nefndarinnar til mín .
Þá er þess getið í bréfi nefndarinnar til
mín að hún kunni að fjalla um fleiri atriði í
störfum mínum sem formaður bankastjórnar
Seðlabanka Íslands en reifuð séu í bréfinu .
Ég hlýt að lýsa undrun á þeirri fyrirætlan og
fara fram á að verða gefinn kostur á koma
andmælum á framfæri í tæka tíð ef opinber
nefnd hyggst lýsa þeirri skoðun að störf mín
séu aðfinnsluverð . Tel ég að annað færi í bága
við óskráðar meginreglur stjórnsýsluréttarins .
Geri ég þá kröfu með því meiri þunga sem mér
þykir fleira í bréfi nefndarmanna gefa til kynna
misskilning og vanþekkingu á viðfangsefninu .
Þá tek ég eftir því að í bréfi nefndarinnar segir
að ég hafi verið spurður um „mörg“ þeirra
1 Páll Hreinsson, Stjórnsýslulögin – skýringarrit, bls . 173 .
2 Páll Hreinsson, Stjórnsýslulögin – skýringarrit, bls . 109 .